Mogą Państwo zwolnić pracownika dyscyplinarnie przed zakończeniem postępowania powypadkowego. Gwarantowany przepisami udział poszkodowanego w postępowaniu powypadkowym nie oznacza zakazu rozwiązania z nim umowy bez wypowiedzenia, nawet jeśli postępowanie powypadkowe z różnych względów nie zostało zakończone.

Obowiązkiem pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy, jest niezwłoczne powiadomienie o tym fakcie pracodawcy, o ile stan zdrowia pracownika na to pozwala. Jednak nawet gdy informacja o zdarzeniu zostanie ujawniona po długim czasie, nie zwalnia to pracodawcy z obowiązku podjęcia postępowania powypadkowego.

W praktyce nie można wykluczyć sytuacji, że wypadek przy pracy nastąpił w związku z zawinionym postępowaniem pracownika, które jednoznacznie wskazuje na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Tego rodzaju postępowanie pracownika może być podstawą do rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracodawca może dokonać takiego zwolnienia w okresie miesiąca od uzyskania wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia (art. 52 § 2 Kodeksu pracy).

Zespół powypadkowy, który przeprowadza ustalenia, czy doszło do wypadku przy pracy, ma obowiązek zapoznania poszkodowanego z protokołem powypadkowym przed jego zatwierdzeniem. Poszkodowany ma prawo wglądu do akt sprawy, robienia z nich odpisów i notatek oraz zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole. Przepisy posługują się określeniem poszkodowany, a nie poszkodowany pracownik, dlatego należy przyjąć, że na omawianym etapie postępowania powypadkowego poszkodowany nie musi być już pracownikiem. Jednak sprawę komplikuje fakt, że obowiązkiem pracodawcy jest doręczenie zatwierdzonego protokołu powypadkowego "poszkodowanemu pracownikowi" (§ 14 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy). Może to sugerować, że poszkodowany przez cały etap postępowania powypadkowego powinien pozostawać w stosunku pracy, a tym samym pracodawca nie ma możliwości rozwiązania z nim umowy bez wypowiedzenia w przypadku, gdy postępowanie powypadkowe uległo przedłużeniu.

Uwzględniając te wątpliwości należy przyjąć, że pracodawca ma możliwość rozwiązania umowy bez wypowiedzenia - niezależnie od tego, czy postępowanie powypadkowe zostało zakończone, czy nie. Rozwiązanie umowy oraz postępowanie powypadkowe to dwie niezależne od siebie sprawy. Jeżeli pracodawca zdecyduje się na dyscyplinarne zwolnienie pracownika, nie będzie zwolniony z obowiązku przeprowadzenia do końca postępowania powypadkowego, w tym zatwierdzenia protokołu. Pracodawca ma obowiązek doręczenia protokołu poszkodowanemu również w sytuacji, gdy przestał on być pracownikiem.

Przykład

Pracownik w wyniku rażącego niedbalstwa kwalifikującego się jednocześnie jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych uległ wypadkowi przy pracy. Informacja o zdarzeniu została pracodawcy przekazana po 2 tygodniach - po powrocie pracownika do pracy ze zwolnienia lekarskiego. Pracodawca rozpoczął postępowanie powypadkowe, które ze względu na zawiłość sprawy oraz potrzebę zasięgnięcia opinii biegłych i specjalistów trwało ponad miesiąc. Pracownik dopiero po zatwierdzeniu protokołu powypadkowego ujawnił pracodawcy dodatkowe szczegóły, z których wynikało, że do zdarzenia doszło w związku z ciężkim zawinionym naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. W takim przypadku należy uznać, że mimo iż pracodawca powziął informację o wypadku ponad miesiąc temu, ma prawo rozwiązać z pracownikiem umowę bez wypowiedzenia z jego winy. Nie można bowiem w omawianym przypadku utożsamiać przekazania informacji o wypadku z późniejszym ujawnieniem wiadomości uzasadniających rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, mimo że pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia obowiązków ponad miesiąc temu.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 52, art. 100, art. 234 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60

● art. 3 ust. 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1242; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 2255

● § 2, § 4, § 11, § 14 rozporządzenia Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy - Dz.U. Nr 105, poz. 870

Sebastian Kryczka

ekspert z zakresu prawa pracy, prawnik, od kilkunastu lat specjalizuje się w problematyce prawa pracy oraz w wybranych zagadnieniach prawa cywilnego i administracyjnego, autor wielu artykułów i komentarzy z tej dziedziny