Klasyfikacja budżetowa kosztów poniesionych na wymianę kotła elektrycznego

W ramach instalacji nastąpi zainstalowanie kotła elektrycznego wraz z materiałami instalacyjnymi (kształtki, dławiki) oraz jego uruchomienie. Wartość kotła to 5000 zł, a wartość pozostałych materiałów niezbędnych do instalacji oraz usług - 3-4 tys. zł (całość nie przekroczy 10 000 zł). Instalacja, w której funkcjonuje ten kocioł, nie jest wyodrębniona jako odrębny środek trwały (została przyjęta w wartości budynku w momencie zakupu w 2000 r., a tegoroczne nakłady na ulepszenie budynku przekroczyły 10 000 zł). Jednostka prowadzi pełną księgowość, a w zasadach rachunkowości wartość wyposażenia rzeczowego została określona powyżej 500 zł. Jak prawidłowo ująć w kosztach demontaż uszkodzonego kotła elektrycznego oraz zakup i dostawę nowego kotła elektrycznego służącego do ogrzewania ciepłej wody użytkowej w wymienniku wraz z jego instalacją?

Na środki trwałe w okresie ich użytkowania ponoszone są nakłady skutkujące zwiększeniem wartości początkowej środka trwałego, bądź stanowiące koszty bieżącego okresu. Nakłady zwiększające wartość początkową środka trwałego stanowią ulepszenie w środku trwałym, a koszty bieżące związane z eksploatacją środka trwałego mogą mieć charakter konserwacji, przeglądu lub remontu.

Ulepszenie, stosownie do zapisów art. 31 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, jest to zakres prac polegający na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji powodujący, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.

Na środki trwałe w okresie ich użytkowania ponoszone są nakłady finansowe, w których efekcie nie uzyskuje się nowych właściwości tych środków trwałych. Prace wykonywane na środku trwałym, polegające jedynie na przywracaniu jego pierwotnego stanu, traktowane są w kategorii remontu i nie stanowią ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Przy czym za pierwotny stan należy przyjąć moment, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji bilansowej. Należy również pamiętać, że remont nie staje się ulepszeniem w przypadku stosowania do jego przeprowadzenia materiałów innych, również lepszych niż wykorzystanych do budowy tego środka trwałego w momencie jego przyjęcia do użytkowania, z zastrzeżeniem, że nie powoduje to istotnej zmiany wartości użytkowej środka trwałego.

Innym pojęciem związanym z bieżącymi nakładami na środki trwałe jest konserwacja, która ma na celu bieżące utrzymanie sprawności technicznej środka trwałego i polega na wykonywaniu zabiegów technicznych zalecanych przez producenta środków trwałych w okresie eksploatacji środka trwałego. Stosownie do zapisów punktu 7.19 Komunikatu Ministra Rozwoju i Finansów z 25 maja 2017 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standarów Rachunkowości w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 11 "Środki trwałe" (dalej: KSR 11), konserwacje mają charakter prewencyjny, zapobiegając remontom środków trwałych.

Równie istotnym elementem w przypadku remontów jest wartość nakładów ponoszonych na dany środek trwały. Kwota środków wydatkowanych na remont środka trwałego nie jest limitowana i nie została określona w przepisach prawa. Stosownie do zapisów punktu 7.6 KSR 11, niektóre rodzaje remontów mogą wymagać znacznych nakładów lub ich zakres jest znaczący, pomimo tego nakłady te nie zwiększają wartości użytkowej środka trwałego, gdyż nie zmieniają się: jego parametry charakterystyczne, parametry techniczne lub użytkowe, także wtedy, gdy do przeprowadzenia remontu wykorzystano nowocześniejsze materiały i części od pierwotnie użytych do budowy środka trwałego.

W opisanym w pytaniu przypadku charakter ekonomiczny operacji gospodarczej związanej z ujęciem w ewidencji bilansowej kosztów wymiany uszkodzonego kotła elektrycznego będzie odpowiadał remontowi awaryjnemu.

Remonty awaryjne od remontów typowych (okresowych) odróżnia brak możliwości zaplanowania konieczności przeprowadzenia takiego remontu. Remonty awaryjne wynikają z bieżących potrzeb przywrócenia wartości użytkowej środka trwałego do stanu, w jakim został on wprowadzony do ewidencji księgowej.

ZAPAMIĘTAJ!

Koszty remontów okresowych mogą być rozliczane przez cały okres międzyremontowy, w zależności od przyjętych zasad (polityki) rachunkowości.

Części zakupione w celu wykorzystania do konserwacji, remontu lub ulepszenia środka trwałego, co do zasady, są uznawane za składnik zapasów. W momencie prowadzenia remontu z wykorzystaniem zgromadzonych części zapasowych wartość części zużytych na potrzeby remontów środków trwałych obciąża koszty okresu i nie zwiększa wartości początkowej środków trwałych.

Zgodnie z opisem załącznika nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (dalej: rozporządzenie o klasyfikacji budżetowej), wydatki związane z prowadzonym remontem powinny być zaklasyfikowane do § 427 "Zakup usług remontowych", który obejmuje wydatki na zakup usług remontowych (z wyjątkiem wydatków na zakup usług świadczonych przez osoby fizyczne, objętych paragrafami: 401 do 403, 405, 406, 408 do 410, 417 i 434), w szczególności: usługi obce o charakterze przemysłowym, polegające głównie na przywracaniu wartości użytkowej wyrobów przemysłowych, między innymi usługi konserwacyjne i naprawcze wyrobów przemysłowych, np. maszyn, środków transportu, urządzeń, sprzętu, usługi budowlano-montażowe, w zakresie remontów i konserwacji pomieszczeń i budynków, a także koszty zleconego opracowania dokumentacji oraz założeń projektowych, usługi w zakresie remontów dróg.

Podstawy prawne

• art. 31 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 351)

• załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 257)

©℗

Jarosław Jurga

ekonomista, certyfikowany księgowy, posiada doświadczenie w obszarze finansów publicznych wsparte studiami podyplomowymi z zakresu polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości oraz audytu wewnętrznego w jsfp