Korekty faktur VAT za energię elektryczną - należności a dochody

PROBLEM: Państwowa jednostka budżetowa (prokuratura) w styczniu 2019 r. otrzymała fakturę za energię elektryczną za grudzień 2018 r. Fakturę ujęto w księgach w 2018 r. na kontach: Wn 080/Ma 240 i została uregulowana 15 stycznia 2019 r. z § 6050. Następnie - 15 stycznia 2019 r. otrzymano faktury korygujące (na minus) za energię elektryczną (dotyczące tego samego kontrahenta i obiektu) za rok 2018 na łączną kwotę przewyższającą zobowiązanie. Faktury ujęto w księgach w 2018 r. na kontach: Wn 080/Ma 240.W wyniku tej sytuacji na koniec 2018 r. w rozrachunkach z kontrahentem występuje zarówno należność jak i zobowiązanie (saldo rozrachunków z kontrahentem na 31 grudnia 2018 r. stanowi należność). Z uwagi na zapłacenie faktury za grudzień 2018 r. przed otrzymaniem korekt na dziś dzień występuje należność od kontrahenta w wysokości wszystkich wystawionych korekt, która zostanie rozliczona z faktur za przyszłe dostawy i usługi od tego kontrahenta, a które zostaną wystawione w 2019 r. Czy całość należności z tytułu korekt stanowi dochody budżetu państwa? Czy dochody stanowią kwotę w wysokości korekt faktury dot. V-XI natomiast korekta za grudzień 2018 będzie stanowić pomniejszenie wydatku roku 2019 (faktura została opłacona w 2019 r.)? Czy dochody budżetu państwa stanowi kwota aktualnego salda rozrachunków z kontrahentem na koniec roku? Pozostała kwota w wysokości faktury opłaconej w roku bieżącym stanowi pomniejszenie wydatków dokonanych w roku bieżącym, a dotyczących roku 2018.

ODPOWIEDŹ: Wyłącznie zwroty wydatków, które dotyczą poprzedniego roku budżetowego, a faktyczny wpływ na rachunek wydatków miał miejsce w bieżącym roku budżetowym, stanowią dochody budżetowe państwowej jednostki budżetowej.

UZASADNIENIE: Sposób ewidencji środków finansowych, które są zwracane na rachunek państwowej jednostki budżetowej, został określony zapisami rozporządzenia Ministra Finansów z 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (dalej: rozporządzenie w sprawie gospodarki finansowej).

Stosownie do zapisów § 19 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie gospodarki finansowej, uzyskane przez państwowe jednostki budżetowe zwroty wydatków dokonanych w tym samym roku budżetowym zmniejszają wykonanie planowanych wydatków w tym roku budżetowym. Uzyskane przez państwowe jednostki budżetowe zwroty wydatków dokonanych w poprzednich latach budżetowych stanowią dochody budżetu państwa.

W omawianym przypadku faktyczny zwrot wydatków (wpływ środków na rachunek bankowy) nie miał miejsca. Taka sytuacja nie stanowi podstawy pomniejszenia wydatków budżetowych roku bieżącego, jak również odprowadzenia na rachunek bankowy dochodów budżetowych należności wynikających z korekt rozliczeń roku ubiegłego. Jeżeli sprawozdanie finansowe za rok poprzedni nie zostało jeszcze zatwierdzone, to fakturę korygującą należy ująć w księgach rachunkowych roku poprzedniego, tym samym skorygować koszty właściwego okresu rozliczeniowego.

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: uor), jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe lub powodują, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Jeżeli zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia zamieszcza się w informacji dodatkowej.

Ponadto należy pamiętać, że w przypadku wystąpienia nadpłaty wynikającej z nienależnie wpłaconych pobranych dochodów, państwowa jednostka budżetowa zalicza nadpłaty na inne wymagalne należności przypadające od tego samego dłużnika, a w razie braku takich należności zwraca je uprawnionej osobie. Stosownie do zapisów § 18 rozporządzenia w sprawie gospodarki finansowej, zwroty nadpłat w dochodach budżetowych, powstałych zarówno w bieżącym roku budżetowym jak i w ubiegłych latach budżetowych, ujmuje się w tej podziałce klasyfikacji dochodów, na którą zalicza się bieżące wpływy tego samego rodzaju.

Jednostka zdecydowała się na rozliczenie korekt w przyszłych dostawach i usługach świadczonych w sposób ciągły. Na możliwość zaciągania zobowiązań z tytułu umów, których realizacja w roku następnym jest niezbędna do zapewnienia ciągłości działania jednostki i termin zapłaty upływa w roku następnym, wskazuje zapis § 23 rozporządzenia w sprawie gospodarki finansowej.

ZAPAMIĘTAJ!

Dochodem jednostki budżetowej jest każdy wpływ na rachunek bieżący jednostki z wyjątkiem zwrotów wydatków dokonanych w tym samym roku budżetowym. Dochodami budżetowymi są zatem wszelkie wpływy z tytułu świadczonych odpłatnie usług, ze sprzedaży wyrobów i składników majątkowych, zobowiązania przedawnione i rozliczenia z lat ubiegłych (wpływy z tytułu zwrotu wydatków za ubiegły rok).

Należy również pamiętać, ze dochody budżetowe wynikające ze zwrotów z lat ubiegłych podlegają zapisom ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Zapisy art. 5 ust. 1 tej ustawy wskazują, ze naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest nieustalenie należności jednostki sektora finansów publicznych albo ustalenie takiej należności w wysokości niższej niż wynikająca z prawidłowego obliczenia. Niepobranie lub niedochodzenie należności również jest wymieniane w katalogu stanowiącym naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Podstawy prawne

• art. 5 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1458; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2192)

• art. 54 ust. 1 ustawy z 29 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 351)

• § 18, § 19 ust. 1 i 2, § 23 rozporządzenia Ministra Finansów z 7 grudnia 2010 r. w sprawie sposobu prowadzenia gospodarki finansowej jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1542; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1394)

©℗

Jarosław Jurga

ekonomista, certyfikowany księgowy, posiada doświadczenie w obszarze finansów publicznych wsparte studiami podyplomowymi z zakresu polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości oraz audytu wewnętrznego w jsfp