PROBLEM
Spółka z o.o. otrzymała fakturę na kwotę 18 000 zł, która nie dokumentuje nabycia towarów ani usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Mimo to faktura posiada oznaczenie "mechanizm podzielonej płatności". Wystawcą faktury był podatnik VAT czynny. Czy jeżeli Spółka opłaci tę fakturę bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, kwota dokonanej płatności zostanie wyłączona z kosztów?
RADA
Nie, w przedstawionej sytuacji Spółce nie grozi zastosowanie wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów kwot płatności dokonanych bez zastosowania mechanizmu podzielonej płatności. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
1 stycznia 2020 r. wyłączono z kosztów kwoty dokonywanych przez podatników płatności, jeżeli łącznie spełnione są trzy warunki, tj. płatność:
Powołany we wskazanym przepisie art. 108a ust. 1a ustawy o VAT określa obowiązek dokonywania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Należy zatem uznać, że omawiana sankcja może mieć zastosowanie wyłącznie, jeżeli płatność została dokonana z naruszeniem, wynikającego z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT, obowiązku dokonania płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Otrzymana przez Spółkę faktura nie dokumentuje nabycia towarów ani usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. W związku z tym Spółka nie ma obowiązku opłacenia jej z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, gdyż obowiązek dokonywania takiej płatności może istnieć wyłącznie w przypadku nabywania towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT (zob. art. 108a ust. 1a ustawy o VAT).
To powoduje, że w przedstawionej sytuacji Spółce nie grozi zastosowanie wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów ze względu na dokonanie płatności z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności. Jest tak mimo otrzymania faktury błędnie oznaczonej "mechanizm podzielonej płatności". Dodajmy, że w ten sposób powinny być oznaczane jedynie niektóre faktury dokumentujące nabycie towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT - zob. art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT. Fakt oznaczenia faktury tymi wyrazami nie oznacza automatycznie, że musi ona zostać opłacona z zastosowaniem tego mechanizmu.
Na marginesie należy przypomnieć o istnieniu dwóch innych wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów mających zastosowanie ze względu na sposób dokonywania płatności. Wyłączenia te mogą być stosowane ze względu na dokonanie płatności:
Aby zachować prawo do zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów, Spółka powinna uregulować płatność z zachowaniem ww. warunków, czyli dokonać płatności na rachunek (ponieważ wartość faktury przekracza 15 000 zł), który powinien być ujawniony w Wykazie podatników VAT.
Podstawa prawna:
art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 865; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2217
art. 106e ust. 1 pkt 18a oraz art. 108a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 2200
Tomasz Krywan
prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego