Jak rozliczyć w kosztach podatkowych leasing operacyjny samochodu osobowego

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Ustawodawca od 1 stycznia 2019 r. podwyższył do 150 000 zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego.

Podwyższeniu do 150 000 zł uległa kwota wartości samochodu przyjęta dla celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia AC samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Powyższa zmiana jest na pewno korzystna dla osób kupujących samochody. Poprzednie limity były znacząco niższe i wynosiły 20 000 euro dla samochodów o klasycznym napędzie.

Rozliczenie kosztów leasingu

Od 2019 r. zasady podatkowego rozliczania wykorzystywania samochodów osobowych w prowadzonej działalności, niezależą od rodzaju umowy, na jakiej podatnik korzysta z takiego samochodu. Oznacza to, iż od 2019 r. z kosztów podatkowych wyłączone są opłaty wynikające z umowy leasingu operacyjnego, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, z wyjątkiem opłat z tytułu składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej kwota 150 000 zł pozostaje do wartości samochodu osobowego będącego przedmiotem tej umowy. W sytuacji gdy umowa najmu, dzierżawy lub inna umowa o podobnym charakterze została zawarta na okres krótszy niż 6 miesięcy - należy przyjąć wartość samochodu przyjętą dla celów ubezpieczenia. Biorąc pod uwagę powyższe unormowania, należy stwierdzić, iż będziemy mogli:

• od samochodów osobowych, których wartość nie przekracza 150 000 zł, zaliczyć do kosztów podatkowych całość rat leasingowych,
• od samochodów osobowych, których wartość przekracza 150 000 zł, zaliczyć raty leasingowe do kosztów podatkowych tylko do wysokości 150 000 zł.

Kwota 150 000 zł obejmuje także VAT, który na podstawie art. 86 ust.1 ustawy o VAT nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczony VAT, w tej części, w jakiej podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy VAT (art. 16 ust. 5a updop).

Dodatkowo ograniczenie ma zastosowanie tylko do części kapitałowej raty. Część odsetkowa nie podlega ograniczeniom kosztowym. Musimy też zwrócić uwagę, czy firma leasingowa nie wlicza do rat leasingowych kosztów eksploatacyjnych, takich jak wymiana opon, oleju, płynów, przeglądy serwisowe itd. Koszty tego rodzaju wkalkulowane w opłatę leasingową należy rozliczać oddzielnie.

Należy zatem koszty eksploatacyjne wyłączyć z kosztów opłaty leasingowej. Z pytania nie wynika jednak, aby koszty eksploatacyjne były dodawane do raty leasingowej.

Podsumowując, aby prawidłowo ująć wydatki związane z zakupionym samochodem, o którym mowa w pytaniu, musimy najpierw ustalić kwotę, jaką możemy uznać za koszty uzyskania przychodów. Jak wynika z opisu, przedsiębiorca będzie używać samochód osobowy do celów mieszanych, tj. zarówno prywatnych, jak i służbowych. Tym samym tylko 50% podatku VAT wynikającego z faktur będzie mogło stanowić podatek naliczony, który obniży nam podatek należny.

W analizowanym przypadku wartość samochodu przekracza kwotę 150 000 zł, czyli musimy wyliczyć, jaka wysokość wydatków związanych z leasingiem będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu.

Przykład

W celu pokazania, jak należy rozliczyć koszty uzyskania przychodu, posłużymy się danymi z pytania.

Cena samochodu - 230 000 zł netto

Podatek VAT wynosi 52 900 zł (podatnik może odliczyć 50% podatku VAT, tj. 26 450 zł)

Podatek VAT niepodlegający odliczeniu - 26 450 zł

Cena samochodu plus nieodliczony VAT wynosi

230 000 zł +26 450 zł = 256 450 zł

Kwota raty to 5350 zł plus VAT, w tym część odsetkowa - 750 zł plus VAT

Wyliczenie procentowego limitu kosztów:

Limit kosztów/Wartość samochodu = 150 000/256 450 = 58,4909%

Tym samym tylko 58,4909% raty leasingowej będziemy mogli uznać za koszty uzyskania przychodu.

Musimy w tym momencie pamiętać, że ograniczenie nie dotyczy części odsetkowej. W naszym przypadku część odsetkowa wynosi 750 zł plus VAT do każdej raty. Część kapitałowa to 4600 zł plus VAT.

Wyliczenia

Rata kapitałowa:

4600 zł netto plus 50% VAT naliczonego od tej kwoty, tj. 529 zł, razem 5129 zł

Powyższą kwotę mnożymy przez 58,4909%

5129 zł x 58,4909% = 3000 zł

Z raty kapitałowej możemy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę 3000 zł.

Rata odsetkowa:

750 zł plus 50% VAT naliczonego od tej kwoty, tj. 86,25 zł, razem 836,25 zł

Biorąc pod uwagę powyższe, z raty możemy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów:

3000 zł + 836,25 zł = 3836,25 zł

Co do pozostałych opłat:

Opłata wstępna 46 000 zł plus VAT 10 580 zł

46 000 zł plus 50% naliczonego od tej kwoty, tj. 5 290 zł, razem 51,290 zł

51 290 zł x 58,4909% = 29 999,98 zł

Kwota zaliczona do kosztów uzyskania przychodów wynosi więc od opłaty wstępnej 29 999,98 zł.

W sposób analogiczny obliczamy kwotę kosztów uzyskania przychodów od opłaty końcowej:

2645 zł plus 50% naliczonego VAT, tj. 304,17 zł, razem 2949,17 zł

58,4909% x 2949,17 zł = 1725 zł

Zaliczymy do kosztów uzyskania przychodów tylko 1725 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe, rozliczenie leasingu w 2019 r. będzie zdecydowanie trudniejsze. Podatnik, biorąc w leasing samochód osobowy, którego wartość przekracza 150 000 zł, będzie mógł uznać za koszty uzyskania przychodów tylko część kosztów z nim związanych.

Rozliczenie kosztów ubezpieczenia

Podatnik będzie ubezpieczał powyższy samochód. Koszt ubezpieczenia AC wyniesie 5000 zł netto rocznie. W takim przypadku należy brać pod uwagę wartość samochodu przyjętą dla celów ubezpieczenia (art. 16 ust. 1 pkt 49 updop). W omawianym przypadku wartość ta wynosi: kwota netto plus nieodliczony VAT, a więc przekracza 150 000 zł. W związku z tym będziemy mogli uznać za koszt uzyskania przychodów tylko część wydatku. Proporcja jest analogiczna jak w przypadku leasingu operacyjnego. Tym samym uznajemy za koszt uzyskania przychodów kwotę:

5000 zł x 58,4909% = 2924,55 zł

Rozliczenie wydatków eksploatacyjnych

Jak wynika z pytania, przedsiębiorca będzie używał samochodu do celów mieszanych, tj. do działalności gospodarczej oraz prywatnie. W poprzednim stanie prawnym dla celów podatku dochodowego brak było regulacji, które określałyby zasady rozliczania kosztów ponoszonych w związku z samochodem osobowym wykorzystywanym zarówno dla celów prowadzonej przez podatnika działalności, jak i dla innych celów.

Zgodnie z art.16 ust. 1 pkt 51 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej, jeżeli samochód osobowy będzie wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika, czyli celów prywatnych.

Ustawodawca przewidział możliwość zaliczenia do kosztów 100% wydatków eksploatacyjnych, dotyczących wykorzystywania samochodu osobowego. W tym przypadku samochód musi być wykorzystywany wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, a podatnik musi prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (wykorzystywana będzie w tym zakresie ewidencja stosowana dla celów VAT).

Od 1 stycznia 2019 r . w przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT również dla celów podatku dochodowego przyjmuje się, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji. Jednocześnie w przypadku ustalenia, iż podatnik niezgodnie ze stanem faktycznym nie stosował ograniczenia kosztów uzyskania przychodów, ograniczenie to znajdzie zastosowanie od daty rozpoczęcia używania przez podatnika danego samochodu osobowego.

Jak rozumiemy, podatnik nie będzie prowadził ewidencji. Z pytania wynika, że przedsiębiorca będzie ponosił koszty eksploatacji samochodu osobowego. Wszelkie wydatki, jakie poniesie podatnik w związku eksploatacją samochodu osobowego, będzie mógł zaliczyć do kosztów podatkowych tylko w 75%.

Przykład

Podatnik poniósł koszty zakupu opon zimowych w wysokości 6000 zł plus VAT do zakupionego mercedesa. Podatnik dla celów podatku VAT nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu, w związku z czym odliczył tylko 50% kwoty VAT naliczonego z powyższej faktury, tj. kwotę 690 zł. Podatnik będzie mógł zaliczyć do kosztów podatkowych 75% tych wydatków, tj. kwotę 5017,50 zł.

Obliczenie

(zakup opon + 50% podatku VAT) x 75%

(6000 + 690) x 75% = 6690 x 75% = 5017,50 zł

Podstawa prawna

• art. 16 ust. 1 pkt 4, 49a i 51, ust. 3b ust. 5a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1036; ost.zm. Dz.U z 2019 r. poz. 37

• art. 86 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2433

Tomasz Burchard

doradca podatkowy, ekspert z zakresu prawa podatkowego