PROBLEM
Od kilku lat prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą, z racji której podlegam ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu. Jednocześnie jestem zatrudniony w spółce z o.o. z Krakowa w ramach umowy o pracę na 1/8 etatu. W związku z epidemią koronawirusa moje obroty znacząco spadły. Czy w tej sytuacji mogę ubiegać się o trzymiesięczne zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS i świadczenie postojowe?
RADA
W opisanej sytuacji możliwe będzie skorzystanie wyłącznie ze zwolnienia z obowiązku zapłaty składek ZUS za okres od marca do maja 2020 r., pod warunkiem że przychód z działalności gospodarczej uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o wspomnianą ulgę, nie był wyższy od kwoty 15 681 zł. Prawo do świadczenia postojowego Czytelnikowi nie przysługuje. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność może, co do zasady, korzystać z różnych form wsparcia, m.in. w postaci świadczenia postojowego, jak i zwolnienia z obowiązku opłacania składek ZUS należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r., pod warunkiem jednak że spełnia warunki do uzyskania danej formy pomocy. Warunki te są określone w art. 15zq i art. 31zo ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
W przypadku świadczenia postojowego ustawodawca zastrzegł, że aby je otrzymać, przedsiębiorca nie może m.in. podlegać ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu niż działalność gospodarcza. W związku z tym pozostawanie w stosunku pracy i równoległe prowadzenie własnego biznesu uniemożliwia uzyskanie prawa do wspomnianej należności.
Przykład
30-letni mieszaniec Wrocławia od trzech lat prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą na postawie wpisu do CEIDG. Od roku dodatkowo jest zatrudniony w ramach stosunku pracy w spółce akcyjnej działającej w branży informatycznej na 1/8 etatu. Z uwagi na rozprzestrzenianie się koronawirusa jego przychód z prowadzonego biznesu spadł w lutym i marcu 2020 r. prawie o 50% (osiągając poziom ok. 9000 zł w skali miesiąca). W związku z tym wystąpił on do ZUS z wnioskiem o świadczenie postojowe oraz trzymiesięczne zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS. W opisanych okolicznościach wrocławski przedsiębiorca będzie mógł skorzystać jedynie z tej drugiej formy wsparcia. Świadczenie postojowe mu się nie należy, gdyż posiada on dodatkowy tytuł do ubezpieczeń społecznych w postaci umowy o pracę.
WAŻNE!
Świadczenie postojowe przysługuje wówczas, gdy przedsiębiorca lub osoba wykonująca umowę cywilnoprawną nie podlega ubezpieczeniom społecznym z innego tytułu.
Natomiast nie ma przeszkód, aby Czytelnik - jako przedsiębiorca - skorzystał ze zwolnienia z obowiązku zapłaty składek ZUS. Warunki, które należy spełnić, aby je uzyskać, podajemy w tabeli. Przedstawiamy w niej warunki zwolnienia z konieczności uiszczania składek ZUS i uzyskania świadczenia postojowego dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
Tabela. Warunki zwolnienia z zapłaty składek ZUS za marzec-maj 2020 r.
1. | Komu przysługuje zwolnienie? | Osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, za okres od 1 marca do 31 maja 2020 r., opłacającej składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne |
2. | Jakie są warunki zwolnienia? | Zwolnienie przysługuje, jeżeli przedsiębiorca:
|
3. | Jakie składki obejmuje zwolnienie? | Zwolnienie obejmuje składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne, FP i FS oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy, ustalone od obowiązującej go najniższej podstawy wymiaru tych składek |
4. | Jakich formalności należy dopełnić, aby skorzystać ze zwolnienia? | Aby skorzystać ze zwolnienia, przedsiębiorca powinien:
|
PODSTAWA PRAWNA:
art. 15zq-15zr, art. 31zo ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych - j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 695
Mariusz Pigulski
ekspert i praktyk, zajmujący się od wielu lat prawem pracy i ubezpieczeń społecznych, autor licznych opracowań i publikacji z dziedziny kadrowo-płacowej