11/2019 [dodatek: Dodatek specjalny], data dodania: 13.11.2019 Jak skutecznie skorzystać z ulgi na złe długi - instrukcja dla wierzyciela
Sprzedawca ma prawo skorzystać z ulgi na złe długi, czyli skorygować rozliczony VAT wynikający z nieopłaconej przez kontrahenta faktury. Aby było to możliwe, muszą zostać spełnione warunki wynikające z art. 89a ustawy o VAT. Dlatego gdy mamy faktury nieopłacone przez kontrahentów, musimy sprawdzić, czy spełniliśmy warunki wymagane w ustawie o VAT.
Kiedy można skorzystać z ulgi
| Lp. | Warunki skorzystania z ulgi na złe długi |
| 1 | 2 |
| 1. | Nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona, tzn. wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. |
| 2. | Dostawa towaru lub świadczenie usług są dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji. |
| 3. | Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni. Status naszego kontrahenta jako podatnika VAT możemy sprawdzić na białej liście podatników MF: https://www.podatki.gov.pl/wykaz-podatnikow-vat-wyszukiwarka. |
| 4. | Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego ani w trakcie likwidacji. To, czy kontrahent jest w trakcie postępowania upadłościowego, możemy sprawdzić na stronach: https://ems.ms.gov.pl/krs/wyszukiwaniepodmiotu?t:lb=t https://prod.ceidg.gov.pl/CEIDG/CEIDG.Public.UI/Search.aspx. |
| 5. | Od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. W 2019 r. można korygować faktury wystawione w 2017 r., 2018 r. i 2019 r. |
| 6. | Do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. |
Jeśli wskazane warunki zostały spełnione, możemy przystąpić do korekty.
1. Kiedy korygujemy VAT należny
Korekty dokonujemy w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, czyli minął 90 dzień od upływu terminu płatności.
Przykład
Spółka Alfa wystawiła 5 sierpnia 2019 r. fakturę dokumentującą usługę, z terminem płatności 25 sierpnia 2019 r. Kontrahent nie opłacił tej faktury do dziś. Spółka spełnia warunki, aby skorzystać z ulgi na złe długi. W tym celu musi skorygować deklarację VAT-7 za listopad 2019 r., gdyż 90 dni od terminu płatności upłynęło w listopadzie 2019 r.
2. Jak rozliczyć korektę w deklaracji i JPK_VAT
Korektę rozliczamy w deklaracji VAT-7/VAT-7K w tych samych pozycjach, w których pierwotnie była rozliczona sprzedaż. Gdy w okresie rozliczeniowym nie ma sprzedaży opodatkowanej daną stawką, korektę wykazujemy ze znakiem (-).
Do ewidencji obecnie należy wpisać każdą fakturę odrębnie. Nie można wpisać zbiorczo kwoty VAT do korekty. Ponieważ w JPK_VAT, tak jak w deklaracji, nie ma odrębnej pozycji na rozliczanie ulgi na złe długi, więc kwoty korekty wpisujemy w tej samej pozycji, w której pierwotnie była ewidencjonowana faktura, tylko poprzedzamy je znakiem (-). Oznacza to, że korektę sprzedaży opodatkowanej stawką:
● 5 - należy wpisać w poz. K_15 i K_16,
● 8 - należy wpisać w poz. K_17 i K_18,
● 23 - należy wpisać w poz. K_19 i K_20.
Jak wynika z wyjaśnień MF: Należy wprowadzić poszczególne faktury z danymi kontrahenta i kwotami na "minus".
Przykład
Spółka Alfa wystawiła 5 sierpnia 2019 r. fakturę dokumentującą usługę na kwotę 10 000 zł, VAT 2300 zł, z terminem płatności 25 sierpnia 2019 r. Kontrahent nie opłacił faktury. 90 dni mija 23 listopada 2019 r., dlatego w deklaracji za listopad spółka rozlicza ulgę na złe długi. W rozliczeniu za ten okres nie ma sprzedaży opodatkowanej stawką 23, więc wykazuje wartości korekty ze znakiem (-).
Dodatkowo w deklaracji należy wypełnić poz. 70 deklaracji VAT-7/VAT-7K, zaznaczając kwadrat "tak".
3. Jakie zawiadomienia należy złożyć wraz z korektą
Wierzyciel wraz z deklaracją VAT-7/VAT-7K, w której dokonuje korekty podatku należnego, składa też zawiadomienie na formularzu VAT-ZD. W tym celu w poz. 70 deklaracji VAT-7/VAT-7K zaznacza kwadrat "tak". Wtedy do deklaracji podłączy się automatycznie formularz VAT-ZD.
Przykład
Spółka Alfa z poprzedniego przykładu w deklaracji za listopad 2019 r. rozlicza ulgę na złe długi. Wraz z deklaracją składa formularz VAT-ZD. Wykazuje w nim dane kontrahenta, który nie opłacił faktury:
Od rozliczenia za kwiecień 2020 r. wierzyciele będący dużymi przedsiębiorcami, którzy będą musieli składać nowe wersje deklaracji w strukturze JPK, nie będą dołączać do deklaracji zawiadomienia VAT-ZD. Pozostali podatnicy nie będą mieli obowiązku załączania VAT-ZD od rozliczenia za lipiec 2020 r., chyba że dobrowolnie wybiorą od kwietnia 2020 r. składanie deklaracji w strukturze JPK.
4. Kiedy należy ponownie rozliczyć VAT
Wierzyciel jest obowiązany do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.
Zdaniem organów podatkowych i sądów wypłata odszkodowania wierzycielowi z tytułu ubezpieczenia wierzytelności czy cesja wierzytelności są równoznaczne z uregulowaniem należności. Natomiast umorzenie wierzytelności nie powoduje obowiązku ponownej korekty.
Korektę rozliczamy w deklaracji VAT-7/VAT-7K w tych samych pozycjach, w których pierwotnie była rozliczona sprzedaż. Taka sama zasada korekty obowiązuje w przypadku JPK_VAT.
Przykład
Spółka Alfa wystawiła fakturę dokumentującą usługę (wartość netto 10 000 zł, VAT 2300 zł), z terminem płatności 25 listopada 2018 r. Kontrahent nie opłacił tej faktury, dlatego w deklaracji za luty 2019 r. skorzystał z ulgi na złe długi. 2 listopada 2019 r. kontrahent opłacił fakturę. W deklaracji za listopad 2019 r. spółka musi ponownie rozliczyć tę fakturę.
Obowiązek ponownej korekty dotyczy również podatników, którzy wybrali zwolnienie podmiotowe po skorzystaniu z ulgi na złe długi. Składają oni deklarację, mimo że korzystają ze zwolnienia.
