Czy pracownik może przerwać zwolnienie lekarskie i szybciej wrócić do pracy

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Pracownik, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby, musi uzyskać od lekarza leczącego zwolnienie lekarskie potwierdzające zwolnienie od pracy. Służy do tego druk ZUS e-ZLA wystawiany w formie elektronicznej lub wydruk zaświadczenia lekarskiego, który lekarz przekazuje ubezpieczonemu, jeżeli płatnik składek ubezpieczonego nie ma profilu informacyjnego na PUE ZUS.

Zaświadczenie lekarskie wystawia lekarz prowadzący leczenie na okres, w którym ubezpieczony - ze względu na stan zdrowia - powinien powstrzymać się od pracy, jednak nie dłuższy niż do dnia, w którym niezbędne jest przeprowadzenie ponownego badania stanu zdrowia ubezpieczonego.

Głównym celem zwolnienia lekarskiego dla pracownika jest usprawiedliwienie nieobecności w pracy, gdy jest chory lub niezdolny do wykonywania swoich obowiązków zawodowych. Pracownik, który przebywa na zwolnieniu lekarskim, musi je wykorzystywać zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli na odpoczynek i regenerację w celu możliwie szybkiego powrotu do pracy.

Pracownik może szybciej odzyskać zdolność do pracy, niż wynika to z zaświadczenia lekarskiego, jednak pracownik nie może samowolnie przerwać zwolnienia lekarskiego. Również pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika w okresie orzeczonej czasowej niezdolności do pracy, nawet jeśli pracownik twierdzi, że jest już zdrowy.

Powrót do pracy w trakcie orzeczonej niezdolności do pracy bez dokumentu potwierdzającego odzyskanie zdolności do pracy - zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - będzie skutkować utratą prawa do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

W sytuacji gdy pracownik czuje się na siłach, może skrócić okres korzystania z zasiłku chorobowego i wrócić do pracy przed upływem czasu wskazanego w dokumencie wystawionym przez lekarza. W tym celu powinien jednak udać się do lekarza, który po przeprowadzeniu badania zdecyduje, czy pracownik odzyskał już zdolność do pracy. Właściwym do wydania zaświadczenia o odzyskaniu zdolności do pracy jest każdy lekarz uprawniony do wystawiania zaświadczeń lekarskich, lekarz, który wystawił dane zwolnienie lekarskie lub lekarz medycyny pracy.

Dokument w sprawie odzyskania zdolności do pracy pracownik powinien przedłożyć pracodawcy w celu potwierdzenia możliwości dopuszczenia do pracy. Jeżeli płatnikiem zasiłku jest ZUS - uzyskane zaświadczenie płatnik składek powinien przekazać do ZUS (pozostawiając w aktach jego kopię).

Przykład

Pan Robert otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 29 lipca do 26 sierpnia 2019 r. W drugim tygodniu zwolnienia poczuł się już lepiej i 12 sierpnia umówił się na wizytę do lekarza. Na wizycie lekarz wydał zaświadczenie o odzyskaniu pełnej zdolności do pracy. W związku z tym następnego dnia (tj. 13 sierpnia) pan Robert pojawił się w pracy. Na podstawie przedłożonego mu zaświadczenia o odzyskaniu zdolności do pracy pracodawca Pana Roberta rozliczy zwolnienie lekarskie za okres faktycznej niezdolności do pracy - od 29 lipca do 12 sierpnia 2019 r.

Warto przypomnieć, że jeżeli okres zwolnienia lekarskiego jest dłuższy niż 30 dni, o skróceniu okresu zwolnienia lekarskiego i dopuszczeniu do pracy zdecydować może tylko lekarz medycyny pracy po przeprowadzeniu badań kontrolnych, na które pracownika kieruje pracodawca. W takim przypadku nie jest wystarczające zaświadczenie wydane przez lekarza prowadzącego. Na podstawie zaświadczenia lekarza medycyny pracy stwierdzającego, że pracownik odzyskał zdolność do pracy, pracodawca może dopuścić pracownika do pracy w okresie zwolnienia lekarskiego, które trwa ponad 30 dni.

WAŻNE!

W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Przykład

Załóżmy, że Pan Robert z poprzedniego przykładu otrzymał zwolnienie lekarskie od 27 czerwca do 23 sierpnia. Po miesiącu zwolnienia lekarskiego poczuł się lepiej i postanowił skrócić okres zwolnienia lekarskiego. W tym celu wystąpił do pracodawcy o przygotowanie skierowania na badania kontrolne. Wizytę u lekarza medycyny pracy umówił na 12 sierpnia 2019 r. Lekarz medycyny pracy po przeprowadzeniu badania kontrolnego skrócił Panu Robertowi okres zwolnienia lekarskiego i wydał mu zaświadczenie dopuszczające go do pracy od 13 sierpnia 2019 r. Pan Robert rozpoczął pracę od tego dnia. A pracodawca rozliczy zwolnienie lekarskie za okres od 17 czerwca do 12 sierpnia, a nie do 23 sierpnia, jak było wystawione zwolnienie lekarskie.

Podstawa prawna:

• art. 17, art. 53, art. 58a ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 645

• art. 229 § 2 z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1043

• § 6, § 8, § 14 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim - Dz.U. z 2015 r. poz. 2013

Bogusław Nowakowski

praktyk z 25-letnim stażem w dziale świadczeń krótkoterminowych