Wydatki na nabycie systemu planowania produkcji nie są objęte ulgą B+R - wyrok NSA

Wydatek na zakup i wdrażanie przez przedsiębiorcę zaawansowanego systemu planowania produkcji APS (Advanced Planning System) nie może zostać uznany za koszt kwalifikowany w rozumieniu art. 18d ust. 1 updop. Tym samym wydatki na ten system nie mogą być objęte ulgą B+R - wyrok NSA z 9 października 2019 r., sygn. akt II FSK 3589/17.

Stan faktyczny

Spółka zajmuje się działalnością produkcyjną, a dla jej potrzeb prowadzi prace zmierzające do projektowania i implementowania nowych, innowacyjnych rozwiązań w oferowanych przez siebie produktach, a także do usprawnienia i unowocześnienia procesu produkcyjnego. Zawarła z dostawcą oprogramowania umowę na dostawę, sprzedaż i wdrożenie inteligentnego systemu zarządzania produkcją. W jej ramach dostawca zobowiązał się do: dostarczenia wnioskodawcy sprzętu komputerowego niezbędnego do uruchomienia oraz poprawnego działania systemu, wykonania instalacji, skalowania i testów poprawności działania sprzętu komputerowego oraz systemu. Proces wdrożenia systemu ma charakter długofalowego i systematycznego działania. System jest zintegrowanym narzędziem informatycznym, które samodzielnie steruje produkcją, automatycznie podejmując decyzje operacyjne na podstawie bieżącej sytuacji produkcyjnej i biorąc pod uwagę planowanie na przyszłość. Posiada on zalety systemów APS, pozwalających wykonywać złożone operacje planistyczne i symulacyjne wraz z optymalizacją produkcji. System wdrażany przez wnioskodawcę posiada innowacyjne i unikatowe rozwiązania.

W tym stanie faktycznym spółka skierowała wniosek o interpretację podatkową, pytając, czy zaliczane przez nią do kosztów uzyskania przychodu odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych (sprzętu komputerowego) oraz licencji wchodzących w zakres wdrażanego systemu, mogą być uznane za koszty kwalifikowane stanowiące podstawę do zastosowania ulgi badawczo-rozwojowej (B+R). Zdaniem spółki odpowiedź jest twierdząca.

Stanowisko organu interpretującego

W ocenie organu podatkowego nabyty przez spółkę sprzęt komputerowy wraz z licencją na oprogramowanie nie stanowią prac rozwojowych w rozumieniu art. 4a pkt 28 updop. Nabycie sprzętu oraz licencji umożliwiające lepsze zarządzanie procesem produkcyjnym, łańcuchem dostaw oraz kolejnymi obszarami funkcjonowania przedsiębiorstwa nie stanowi o tym, że spółka prowadzi działalność badawczo-rozwojową. Skoro składniki te służą zarządzaniu procesem produkcyjnym, to nie służą działalności badawczo-rozwojowej. Tym samym odpisy amortyzacyjne od tych składników nie mogą być uznane za koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 3 updop. Spółka zaskarżyła interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Stanowisko WSA

Sąd oddalił skargę spółki, uznając, że zastosowała ona do procesów produkcji produkt wytworzony, wykreowany przez inny podmiot. Sama nie stworzyła tego systemu komputerowego. Posłużenie się w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej rozwiązaniami nowoczesnymi, innowacyjnymi, pochodzącymi od innego podmiotu, nie świadczy o prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Element innowacyjności wdrażanego systemu nie świadczy, że działalność produkcyjna wnioskodawcy spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej z art. 4a pkt 26-28 updop. Jest to wykorzystywanie określonej technologii do własnej produkcji. System komputerowy i jego innowacyjność zostały stworzone przez inny podmiot niż spółka i nie są efektem własnej działalności twórczej, obejmującej jej badania naukowe i prace rozwojowe.

Stanowisko NSA

Również sąd II instancji stwierdził, że spółka nie może zastosować ulgi B+R. Organ wskazał, że na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że także samo nabycie określonej nowatorskiej wiedzy służącej planowaniu produkcji może zostać uznane za prowadzenie prac rozwojowych. Jednak pełna rekonstrukcja normy prawnopodatkowej wymaga sięgnięcia także do ogólnej definicji działalności badawczo-rozwojowej z art. 4a pkt 28 updop, w której niejako wprowadzono nadrzędny warunek, mianowicie, aby miała ona charakter twórczy. A ten, kto tylko nabywa, nie tworzy. Podatnik, który chce skorzystać z ulgi B+R, musi więc sam tworzyć albo przynajmniej współtworzyć składniki, z którymi można wiązać koszty kwalifikowane w rozumieniu tej ulgi. Samo wdrażanie zaawansowanego informatycznego systemu planowania, jakkolwiek by nie było długie i skomplikowane, nie może zostać uznane za działalność twórczą w zakresie prac rozwojowych.

Od redakcji

Orzecznictwo dotyczące ulgi B+R wprowadzonej do polskiego systemu podatkowego w 2016 r. nie jest zbyt bogate. Omawiany wyrok jest ważny dla przedsiębiorców. Należy podkreślić założenie, na którym został oparty: chcąc korzystać z ulgi B+R, podatnik nie może jedynie kupować technologii, gdyż powinien uczestniczyć w ich tworzeniu.

Krzysztof Janczukowicz

doktor prawa, radca prawny, specjalista w zakresie prawa podatkowego i karnego

Czytaj także: "Ulga badawczo-rozwojowa - podatkowa zachęta do prowadzenia działalności innowacyjnej" - na stronie e-wydania "Mk" - www.inforlex.pl/ewydania