Czy obywatel Ukrainy, przebywający w Polsce w ramach ruchu bezwizowego, może pracować na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy

PROBLEM

RADA

UZASADNIENIE

Obywatele Ukrainy od 11 czerwca 2017 r. mogą wjechać na teren naszego kraju bez konieczności posiadania wizy. Na tej podstawie obywatele Ukrainy mogą przebywać na terenie Polski 90 dni w każdym 180-dniowym okresie. W ramach ruchu bezwizowego może wjechać do naszego kraju cudzoziemiec, który spełnia następujące warunki:

1) posiada ważny paszport biometryczny wydany w ciągu ostatnich 10 lat i ważny jeszcze co najmniej przez 3 miesiące po planowanej dacie opuszczenia strefy Schengen (m.in. Polski);

2) ma uzasadniony cel planowanego pobytu;

3) posiada wystarczające środki finansowe na utrzymanie podczas pobytu i na sfinansowanie swojego powrotu - wysokość środków finansowych jest uzależniona od czasu trwania i celu pobytu; posiadane środki powinny uwzględniać także koszty podróży powrotnej;

4) nie figuruje w Systemie Informacyjnym Schengen (SIS);

5) nie jest osobą uznaną za stwarzającą zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa wewnętrznego, zdrowia publicznego albo stosunków międzynarodowych dla żadnego państwa, a w szczególności nie jest zarejestrowany w ich bazach danych do celów odmowy wjazdu.

Należy również pamiętać, że w ramach pobytu na podstawie ruchu bezwizowego obowiązują następujące zasady:

• dzień przekroczenia granicy przy wjeździe jest uważany za pierwszy dzień pobytu w Polsce,
• dzień przekroczenia granicy przy wyjeździe jest uważany za ostatni dzień pobytu na terenie naszego kraju,
• 180-dniowy okres nie jest z góry ustalony - jest on elastyczny i uwzględnia każdy dzień pobytu w naszym kraju (czy to w momencie wjazdu do strefy Schengen, czy kontroli osób już przebywających w strefie Schengen),
• nieobecność przez nieprzerwany okres 90 dni w strefie Schengen zawsze uprawnia do nowego pobytu bez wizy do 90 dni.

Osoba, w ramach ruchu bezwizowego, może wjechać na teren naszego kraju więcej niż jeden raz podczas wskazanych 90 dni. Jednak należy dokładnie obliczyć dni dozwolonego pobytu, aby nie przekroczyć 90 dni w okresie 180 dni.

Przykład

Iwan X., obywatel Ukrainy przekroczył granicę polsko-ukraińską 31 stycznia 2019 r. W jego paszporcie Straż Graniczna przybiła pieczęć z tą datą. Iwan X. spełnił wszystkie wymagane warunki uprawniające go do wjazdu na teren naszego kraju. Celem jego pobytu jest podjęcie w Polsce pracy u konkretnego pracodawcy - spółki budowlanej. Ze względu na proces rejestracji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy oraz przejście procedury zatrudnienia, pracę w firmie rozpocznie dopiero od marca 2019 r. Natomiast maksymalny czas, do kiedy będzie mógł wykonywać pracę, przebywając legalnie w ramach ruchu bezwizowego, to 30 kwietnia 2019 r.

Aby obywatel Ukrainy, który wjechał do Polski na podstawie ruchu bezwizowego i którego chcą Państwo zatrudnić, mógł legalnie wykonywać pracę, konieczne będzie jak najszybsze zarejestrowanie przez Państwa firmę dla tego cudzoziemca oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy. Należy to zrobić w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na siedzibę lub miejsce stałego pobytu pracodawcy albo miejsce wykonywania pracy przez osobę zatrudnioną. Oświadczenie musi zawierać dane jednoznacznie identyfikujące pracodawcę i cudzoziemca oraz dane dotyczące pracy oferowanej cudzoziemcowi. Dokument ten powinien być wypełniony czytelnie, najlepiej pismem drukowanym albo złożony elektronicznie, i musi zostać podpisany przez osobę upoważnioną do reprezentacji ze strony pracodawcy. Powiatowy urząd pracy wpisuje oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń. Oryginał oświadczenia pracodawca powinien przekazać cudzoziemcowi.

Zarejestrowane oświadczenie stanowi podstawę do uzyskania przez cudzoziemca w polskiej placówce dyplomatyczno-konsularnej w kraju jego stałego pobytu wizy w celu wykonywania pracy. Równocześnie cudzoziemiec może wystąpić z wnioskiem o wydanie wizy krajowej w celu legalnego przebywania na terenie naszego kraju. Jeśli otrzyma wizę na okres dodatkowych 3 lub 6 miesięcy, wówczas będzie posiadał prawo do legalnego pobytu po upływie czasu przebywania w ramach ruchu bezwizowego. Jeżeli chcą Państwo nadal zatrudniać tę osobę, to w pierwszym dniu po upływie 3 miesięcy pobytu cudzoziemca w Polsce i pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy należy złożyć wniosek o wydanie jednolitego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Cudzoziemiec otrzymuje stempel w paszporcie potwierdzający złożenie wniosku. Na jego podstawie może legalnie przebywać w Polsce oraz pracować aż do momentu uzyskania karty czasowego pobytu, mimo upływu ważności wizy.

Przebywanie Państwa pracownika w Polsce (bez karty pobytu lub wizy długoterminowej) po upływie 90-dniowego okresu będzie naruszało przepisy prawa. Może to spowodować orzeczenie zakazu wjazdu do Polski i innych krajów strefy Schengen. Z kolei nielegalne podjęcie pracy bez stosownego zezwolenia także może skutkować zakazem wjazdu na terytorium strefy Schengen.

Podstawa prawna:

art. 4 i załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 z 14 listopada 2018 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu - Dz.Urz. UE L z 2018 r. Nr 303, s. 39

art. 87, art. 88z ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 1265; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 60

§ 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z 23 lutego 2015 r. w sprawie środków finansowych wymaganych od cudzoziemca wjeżdżającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz dokumentów, które mogą potwierdzić możliwość uzyskania takich środków, a także cel i czas trwania planowanego pobytu - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2122

§ 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 8 grudnia 2017 r. w sprawie państw, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową oraz przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 2349

art. 64 ustawy z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2094; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2399

dr Paulina Sołtys

radca prawny, doktor nauk prawnych z dziedziny prawo pracy, trener, szkoleniowiec z zakresu prawa pracy i zatrudniania cudzoziemców