PROBLEM
Podatnik (osoba fizyczna) zamierza otworzyć działalność nierejestrowaną, zgodnie z ustawą - Prawo przedsiębiorców, w zakresie usług mechanika samochodowego (napraw pojazdów silnikowych, bez napraw opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania) na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników. Działalność ma być prowadzona sporadycznie do progu dozwolonego przychodu w zakresie usług mechanika samochodowego - jako czynności niebędące głównym źródłem utrzymania - jest bowiem emerytem. Czy przy prowadzeniu działalności na zasadach działalności nierejestrowanej (zgodnie z Prawem przedsiębiorców) jest wymagane posiadanie kasy fiskalnej?
RADA
Przy prowadzeniu opisanej w pytaniu działalności w zakresie napraw pojazdów silnikowych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych kasa fiskalna jest wymagana już od pierwszej sprzedaży. Nie ma znaczenia, że podatnik będzie prowadził działalność na zasadach działalności nierejestrowanej przewidzianej w Prawie przedsiębiorców.
UZASADNIENIE
Z pytania wynika, że podatnik (osoba fizyczna) zamierza rozpocząć wykonywanie działalności, która w ustawie - Prawo przedsiębiorców nie jest traktowana jako działalność gospodarcza (działalność nierejestrowana). Z art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców wynika, że jest to działalność wykonywana przez osobę fizyczną:
Fakt, że przepisy Prawa przedsiębiorców nie traktują opisanej działalności jako działalności gospodarczej, nie oznacza, że taka osoba nie wykonuje działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT ma szerszy wymiar niż definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie - Prawo przedsiębiorców. Poza tym definicja działalności gospodarczej z ustawy o VAT ma charakter autonomiczny, oparty na przepisach dyrektywy. Należy ją zatem rozpatrywać niezależnie od innych przepisów krajowych, np. przepisów Prawa przedsiębiorców, gdyż mogłoby to spowodować naruszenie funkcjonalności systemu VAT. W konsekwencji usługi w zakresie napraw pojazdów silnikowych, które zamierza świadczyć Czytelnik, będą wypełniać definicję działalności gospodarczej z ustawy o VAT oraz podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.
Jako podatnik VAT Czytelnik podlega również przepisom regulującym obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na kasie rejestrującej. Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, jeżeli dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Co istotne, w przypadku planowanej przez Czytelnika działalności nie ma możliwości skorzystania z jakiegokolwiek zwolnienia z obowiązku prowadzenia takiej ewidencji. Z rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika bowiem, że zwolnień z obowiązku ewidencjonowania nie stosuje się m.in. w przypadku świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania) - zob. § 4 ust. 1 pkt 2 lit. c.
Podatnik rozpoczynający wykonywanie usług naprawy pojazdów jest zatem zobowiązany do posiadania kasy fiskalnej już od pierwszej sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Oznacza to, że Czytelnik powinien zainstalować kasę rejestrującą przed dokonaniem świadczenia pierwszej usługi naprawy pojazdu silnikowego. W kasie tej powinien rejestrować każdą wykonaną usługę.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 kwietnia 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.58.2019.2.JM).
Na marginesie należy zauważyć, że 1 maja 2019 r. weszły w życie przepisy nowelizacji ustawy o VAT wprowadzające kasy fiskalne online, tj. kasy, które umożliwiają przesyłanie danych z kasy w schemacie JPK do Centralnego Repozytorium Kas prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Znowelizowane przepisy dopuszczają czasowo wykorzystywanie "starych" kas z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii. Jednak w przypadku Czytelnika nie będzie to dobrym rozwiązaniem. "Stare kasy" można będzie wykorzystywać do ewidencjonowania świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych tylko do końca 2019 r. (zob. art. 145b ust. 1 ustawy o VAT). Rozsądniejszy jest od razu zakup kasy fiskalnej online.
PODSTAWA PRAWNA:
art. 15 ust. 1 i 2, art. 111, art. 145b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018
§ 4 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących - Dz.U. z 2018 r. poz. 2519
art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - Dz.U. z 2018 r. poz. 646; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2212
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy, autor licznych publikacji z dziedziny podatków