Nieobecność w pracy nauczyciela stażysty a dodatek dla opiekuna stażu

PYTANIE: Nauczycielka dyplomowana została opiekunem stażu innej nauczycielki, która odbywa staż na nauczyciela mianowanego, od 1 września 2018 r. do 29 maja 2021 r. Nauczycielka odbywająca staż jest w ciąży i obecnie do dnia porodu będzie przebywała na zwolnieniu lekarskim, a potem urlopie macierzyńskim. Czy w takiej sytuacji powinien być wypłacany dodatek z tytułu pełnienia funkcji opiekuna stażu? W regulaminie wynagradzania dla nauczycieli uchwalonym przez jednostkę prowadzącą nie jest opisane, jak należy w takiej sytuacji postąpić.

ODPOWIEDŹ: Bez stosownego postanowienia regulaminu dyrektor szkoły nie ma podstawy prawnej do wypłaty dodatku funkcyjnego za okres, w którym z uwagi na absencję nauczyciela stażysty zadania opiekuna stażu faktycznie nie były wykonywane.

UZASADNIENIE: Zasady przydzielania opiekuna stażu nauczycielowi stażyście oraz zadania opiekuna stażu określa art. 9c ust. 4-5 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (dalej: Karta Nauczyciela). Funkcję tę sprawuje nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który ma udzielać nauczycielowi pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracować opinię o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu.

ZASADY ODBYWANIA STAŻU W PRZYPADKU NIEOBECNOŚCI NAUCZYCIELA STAŻYSTY

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu:

• pozostawania w stanie nieczynnym,

• czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,

• zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy,

• urlopu innego niż urlop wypoczynkowy i urlopów związanych z rodzicielstwem

- trwających nieprzerwanie dłużej niż miesiąc, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności, a w przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel jest zobowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

W przypadku nieobecności nauczyciela w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu ojcowskiego, staż ulega przedłużeniu o czas trwania tej nieobecności. W przypadku gdy łączny czas nieprzerwanej nieobecności w pracy z tych przyczyn jest dłuższy niż 1,5 roku, nauczyciel jest zobowiązany do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

Należy więc uznać, że w przypadku gdy wskazana w pytaniu nauczycielka w ciąży, która odbywa staż, będzie przebywać na zwolnieniu lekarskim, a następnie na urlopie macierzyńskim (a może dodatkowo także na urlopie rodzicielskim) i te nieobecności w pracy będą nieprzerwanie trwać dłużej niż 1 rok i 6 miesięcy, konieczne będzie ponowne odbycie przez nią stażu w pełnym wymiarze.

W okresie długotrwałej nieobecności stażysty nie jest możliwe pełnienie obowiązków opiekuna

Dodatek funkcyjny stanowi część wynagrodzenia nauczyciela - art. 30 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela. Wysokość stawek dodatków (w tym funkcyjnych) oraz szczegółowe warunki przyznawania tych dodatków określa w drodze regulaminu organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia. Regulamin podlega uzgodnieniu ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli.

Z ORZECZNICTWA

Wysokość dodatku funkcyjnego nie może być uzależniona od arbitralnej i nieuzasadnionej prawnie oceny organu prowadzącego szkołę, a powinna jednoznacznie wynikać z obowiązujących przepisów, w tym także uchwały jednostki samorządu terytorialnego w tym zakresie.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 21 lipca 2016 r., sygn. akt II SA/Ol 799/16

Przepis art. 30 ust. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela, co wynika z jego treści, nie upoważnia rady gminy do wprowadzenia ocennych kryteriów wypłacenia dodatku funkcyjnego.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 5 listopada 2009 r., sygn. akt IV SA/Wre 300/09

Trudno uznać, że w okresie nieprzerwanej nieobecności nauczyciela stażysty w pracy możliwe jest pełnienie obowiązków związanych z powierzoną funkcją opiekuna stażu. Nauczyciel sprawujący tę funkcję nie jest w stanie formalnie udzielać nauczycielowi stażyście pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela czy opracowaniu opinii o dorobku zawodowym nauczyciela za okres stażu. Tak więc trudno będzie obronić dyrektorowi tezę, że przysługuje mu za to omawiany dodatek.

Jeżeli organ prowadzący szkołę chciałby przyjąć rozwiązanie odmienne w tej kwestii, powinien dokonać zmiany obowiązującego regulaminu. Regulacja może określać postępowanie w przypadku braku czasowej możliwości wykonywania powierzonej funkcji z przyczyny niezależnej od osoby, która funkcję tę sprawuje.

W omawianym przypadku należy więc dokonać zawieszenia wypłaty dodatku na czas absencji nauczyciela odbywającego staż trwającej nieprzerwanie ponad miesiąc (bez względu na to, czy jest ona spowodowana chorobą, urlopem macierzyńskim czy rodzicielskim). Dodatek ten zostanie ponownie wypłacany po powrocie nauczyciela stażysty do pracy - w okresie przedłużonego stażu lub w okresie ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

PODSTAWA PRAWNA

• art. 9c ust. 4 i 5 w zw. z art. 9d ust. 5 i 5a oraz art. 30 ust. 1 pkt 2 i art. 30 ust. 6 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 967; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 730)

©℗

AGATA PISZKO

prawnik, członek stowarzyszenia audytorów wewnętrznych IIA Polska; posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie organizacji i zarządzania oświatą