Jaki nowy obowiązek informacyjny ma pracodawca w zakresie przechowywania dokumentacji pracowniczej

Od 1 stycznia 2019 r. pracodawcy powinni dołączyć do świadectwa pracy zwalnianego pracownika informację o okresie przechowywania jego dokumentacji kadrowej, możliwości jej odbioru oraz ewentualnym jej zniszczeniu w razie nieodebrania dokumentacji. Zgodnie z wyjaśnieniami resortu pracy obowiązek ten dotyczy jednak tylko pracowników, którzy zostali zatrudnieni w 2019 r. i z którymi w tym roku lub później dojdzie do rozwiązania stosunku pracy.

Od 1 stycznia 2019 r. pracodawca musi dołączać do świadectwa pracy, wydawanego pracownikowi w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy, informację o:

1) okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej, liczonym od końca roku kalendarzowego, w którym stosunek pracy został zakończony (pierwszy lub ponownie nawiązany),

2) możliwości odbioru dokumentacji pracowniczej do końca miesiąca kalendarzowego następującego po upływie wskazanego okresu jej przechowywania,

3) zniszczeniu dokumentacji pracowniczej w przypadku jej nieodebrania we wskazanym terminie.

Informacja ta powinna zostać przekazana w postaci papierowej lub elektronicznej (art. 94⁶ Kodeksu pracy).

Wzór informacji o okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej

Kogo dotyczy nowy obowiązek informacyjny

Nowy obowiązek informacyjny dotyczy tylko tych stosunków pracy, które zostały nawiązane w 2019 r. i które następnie zostały lub zostaną rozwiązane. Nie dotyczy natomiast stosunków pracy, które zostały zawarte przed 1 stycznia 2019 r., a rozwiązały się w tym roku, czyli po wejściu w życie nowych przepisów o dokumentacji pracowniczej. Obowiązek sporządzenia informacji dotyczącej okresu przechowywania dokumentacji kadrowej, dołączanej do świadectwa pracy, wynika z art. 94⁶ Kodeksu pracy. Przepisy przejściowe określają natomiast, że do stosunków pracy zawartych przed 1 stycznia 2019 r. stosujemy art. 94 pkt 9a i 9b oraz art. 94⁸-94¹² Kodeksu pracy (art. 7 ust. 1 ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją). Nie wymieniają zatem art. 94⁶ Kodeksu pracy. Dlatego należy uznać, że nowy obowiązek informacyjny dotyczący przechowywania dokumentacji kadrowej nie obejmuje stosunków pracy nawiązanych przed 1 stycznia 2019 r. Takie stanowisko w tej kwestii prezentuje również Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Przykład

Załóżmy, że w maju 2019 r. pracodawca będzie wypowiadał trzy umowy o pracę, zawarte odpowiednio: 1 stycznia 2019 r., 1 września 1999 r. (w tym przypadku pracodawca przesłał do ZUS raport informacyjny) oraz 1 lipca 1990 r. Do świadectwa pracy za pierwszą umowy o pracę należy dołączyć informację o 10-letnim okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej, której bieg rozpocznie się 31 grudnia 2019 r. Pracodawca powinien umieścić w tej informacji także zawiadomienie o możliwości odbioru dokumentacji do końca miesiąca kalendarzowego następującego po upływie tego okresu, czyli do końca stycznia 2030 r. Jego obowiązkiem będzie też poinformowanie pracownika, że w razie nieodebrania dokumentacji w tym terminie zostanie ona zniszczona. Do pozostałych stosunków pracy nie należy stosować nowych obowiązków informacyjnych w zakresie przechowywania dokumentacji. Nie trzeba zatem załączać do wydawanych świadectw pracy informacji o okresach i zasadach odbioru dokumentacji pracowniczej.

Obowiązek informacyjny wynikający z RODO

Należy zwrócić uwagę, że oprócz obowiązku informacyjnego zawartego w art. 94⁶ Kodeksu pracy dodatkowe obowiązki informacyjne nakładają na pracodawców przepisy RODO, czyli rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE. Administrator danych osobowych (pracodawca) ma obowiązek wskazać osobie, której dane dotyczą (pracownikowi), informację o okresie, przez jaki będą one przechowywane, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu (art. 13 ust. 2 lit. a RODO). Informacja o przechowywaniu danych osobowych wynikająca z RODO powinna być przekazana pracownikowi najpóźniej w chwili pozyskiwania jego danych osobowych (np. w chwili składania kwestionariusza osobowego i zawierania umowy o pracę). Jest ona niezależna od informacji przekazywanej pracownikom na podstawie art. 94⁶ Kodeksu pracy.

Zatem po 1 stycznia 2019 r. pracodawcy powinni zwrócić uwagę na treść przekazywanych pracownikom na podstawie RODO informacji i tam, gdzie zaistnieje taka potrzeba, powinni je zaktualizować, jeżeli zmienił się okres przechowywania danych podanych przez pracowników.

W związku z tym należy pamiętać, że 10-letni okres przechowywania dokumentów dotyczy pracowników:

• zatrudnionych od 1 stycznia 2019 r.,
• zatrudnionych w latach 1999-2018, pod warunkiem złożenia przez pracodawcę do ZUS:

- oświadczenia ZUS OSW oraz

- raportu informacyjnego ZUS RIA.

A zatem od 1 stycznia 2019 r. dla wszystkich nowo zatrudnianych osób pracodawca będzie przechowywał dokumentację pracowniczą przez 10 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ustał stosunek pracy. Z kolei dokumentacja pracowników zatrudnionych przed 1 stycznia 1999 r. musi być przechowywana na dotychczasowych zasadach, czyli 50 lat.

Okres przechowywania dokumentacji kadrowej i sposób jego liczenia

Zatem takie okresy przechowywania danych osobowych trzeba podać pracownikom zgodnie z przepisami RODO po zmianach od 1 stycznia 2019 r.

Podstawa prawna:

• art. 94 pkt 9a-9b, art. 94⁴-94¹² ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 917; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2432

• art. 7 ust. 1 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją - Dz.U. z 2018 r. poz. 357

• art. 13 ust. 2 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) - Dz.Urz. UE L z 2016 r. Nr 119, s. 1; ost.zm. Dz.Urz. UE L z 2018 r. Nr 127, s. 2

Marek Skałkowski,

ekspert z zakresu prawa pracy, prawnik, redaktor naczelny MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były pracownik działu porad prawnych Państwowej Inspekcji Pracy