W art. 35d oraz art. 39 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 i 5 uor określono, kiedy należy tworzyć rezerwy, a kiedy RMK bierne. Aby ułatwić klasyfikację rezerw na zobowiązania, do KSR nr 6 został dodany załącznik A, z którego wynika, że art. 35d odnosi się tylko do rezerw - niebędących RMK biernymi, tj. do rezerw, które tworzy się w związku ze zdarzeniami niezwiązanymi bezpośrednio z działalnością operacyjną.
Tabela 1. Rezerwy a RMK bierne
Zdarzenia | Wyjaśnienie | Ujęcie w księgach rachunkowych |
Zdarzenia bezpośrednio związane z działalnością operacyjną | RMK bierne - art. 39 | Wn "Koszty według miejsca powstania" (zespół 5) lub "Rozliczenie kosztów" Ma "Rozliczenia międzyokresowe bierne" |
Zdarzenia pośrednio związane z działalnością operacyjną | Rezerwy - art. 35d | Wn "Pozostałe koszty operacyjne" Ma "Rezerwy na zobowiązania" |
Zdarzenia związane z operacjami finansowymi | Rezerwy - art. 35d | Wn "Koszty finansowe" Ma "Rezerwy na zobowiązania" |
Zdarzenia związane z innym ryzykiem niż ogólne ryzyko prowadzenia działalności operacyjnej | Rezerwy - art. 35d | Wn "Pozostałe koszty operacyjne" Ma "Rezerwy na zobowiązania" |
Tworzenie RMK biernych zależy od stosowanej ewidencji kosztów
Wariant 1
Jednostka prowadzi ewidencję pełnego rachunku kosztów
Wn "Koszty według miejsca powstania"
Ma "Rozliczenia międzyokresowe kosztów biernych"
Wariant 2
Jednostka prowadzi ewidencję kosztów rodzajowych
Wn "Rozliczenie kosztów"
Ma "Rozliczenia międzyokresowe kosztów biernych"
Wykorzystanie RMK biernych
Wariant 1
Jednostka prowadzi ewidencję pełnego rachunku kosztów
a) poniesienie kosztów
Wn "Koszty według rodzaju"
Ma "Zobowiązania"
b) rozliczenie kosztów według miejsca ich powstania
Wn "Koszty według miejsca powstania"
Ma "Rozliczenia kosztów"
c) wyksięgowanie RMK biernych
Wn "Rozliczenia międzyokresowe kosztów biernych"
Ma "Koszty według miejsca powstania"
Wariant 2
Jednostka prowadzi ewidencję kosztów rodzajowych
Wn "Rozliczenia międzyokresowe kosztów biernych"
Ma "Rozliczenie kosztów"
Wykorzystanie rezerw
Powstanie zobowiązania, na które tworzono uprzednio rezerwę
Wn "Rezerwa na zobowiązania"
Ma "Zobowiązania"
Tabela 2. Klasyfikacja RMK biernych i rezerw
Nazwa | Prezentacja w bilansie | Przykład |
Rezerwy | B.I. "Rezerwy na zobowiązania" | Postępowania sądowe, poręczenie, badanie sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta |
RMK bierne będące rezerwami | B.I. "Rezerwy na zobowiązania" | Naprawy gwarancyjne, niewykorzystane urlopy |
RMK bierne niebędące rezerwami | B.IV. "Rozliczenia międzyokresowe" | Usługi długoterminowe - koszty niezafakturowane, ale dotyczące danego okresu |
JOANNA SZYSZKOWSKA
właścicielka biura rachunkowego