Umowy o usługi budowlane charakteryzują się zazwyczaj długim okresem realizacji. Ich wykonanie i odbiór często przypadają na inny okres sprawozdawczy niż ten, w którym rozpoczęto prace. W takim przypadku, zgodnie z zasadą współmierności kosztów i przychodów oraz zasadą memoriału, poszczególnym okresom, w których wykonano świadczenia, należy przypisać dotyczące ich przychody i koszty. Takie podejście rodzi w praktyce wiele problemów.
Zasady wyceny umów długoterminowych wynikają z art. 34a-34d ustawy o rachunkowości. O ile jednak ustawa reguluje zasady ustalania przychodów i kosztów z wszelkiego rodzaju niezakończonych umów o usługi, w tym budowlane, o tyle zakres Standardu został ograniczony wyłącznie do umów o usługi budowlane. Jednak zasady ustalania przychodów i kosztów zawarte w KSR 3 zaleca się odpowiednio stosować także do innych usług o podobnym charakterze (np. do ustalania przychodów i kosztów z długoterminowych umów o usługi informatyczne (oprogramowanie), projektowe, geologiczne, naukowo-badawcze).
Rozróżnia się dwa rodzaje umów:
● umowy o cenach ryczałtowych,
● umowy koszt plus.
UWAGA!
KSR 3 nie stosuje się do usług budowlanych wykonywanych przez deweloperów we własnym zakresie.
Jak się okazuje, w zasadzie w praktyce w większości przypadków funkcjonują umowy o cenach ryczałtowych/stałych.
Podstawową cechą umów budowlanych jest długi czas ich realizacji, co powoduje, że wykonanie objętej umową usługi następuje z reguły w ciągu więcej niż jednego okresu sprawozdawczego. Dlatego w celu prawidłowego ustalenia przychodów i kosztów danego okresu sprawozdawczego, a więc także przychodów i kosztów z robót wykonanych przy jeszcze niezakończonych umowach budowlanych, niezbędne jest wiarygodne określanie stopnia zaawansowania, a więc przyrostu robót każdej umowy budowlanej oddzielnie na dzień bilansowy. Może to nastąpić w różny sposób (różnymi metodami).
Do podstawowych metod pomiaru stopnia zaawansowania niezakończonych umów budowlanych należą:
a) metoda obmiaru wykonanych prac - polegająca na technicznym pomiarze wykonanych - od rozpoczęcia umowy do dnia bilansowego - prac wyrażonych w jednostkach naturalnych i wycenionych w odpowiednich cenach lub w procencie ceny umownej bądź jej składowych. Pomiary te przeprowadzają w jednostce specjaliści wewnętrzni lub zewnętrzni, posiadający odpowiednią wiedzę techniczną, stosowną do rodzaju realizowanych robót budowlanych, oraz dysponujący odpowiednimi cenami lub ich ekwiwalentami;
b) metoda kosztowa - polegająca na określaniu na dzień bilansowy stopnia zaawansowania prac w takim procencie, jaki stanowi udział poniesionych od rozpoczęcia umowy do dnia bilansowego kosztów umowy w całkowitej kwocie kosztów wykonania umowy obejmującej koszty już poniesione oraz wynikające z aktualnego globalnego budżetu kosztów koszty wymagające jeszcze poniesienia dla pełnego wykonania umowy.
Do ustalania stopnia zaawansowania niezakończonych umów budowlanych można stosować również inne metody pomiaru, jeżeli odzwierciedlają one w sposób wiarygodny stopień zaawansowania prac objętych niezakończoną umową.
UWAGA!
Do ustalania stopnia zaawansowania umowy drogą odpowiedniego obmiaru wykonanych prac stosuje się mierzalne i sprawdzalne wielkości. Wyniki pomiaru wymagają odpowiedniego udokumentowania przez wykonujących go specjalistów.
1. Koszty umów długoterminowych
Na koszty nieodzowne do pełnego wykonania umowy składają się:
● rzeczywiste, już poniesione do dnia bilansowego koszty wykonania umowy,
● przewidywane koszty, których poniesienie jest nieodzowne do wykonania umowy, wynikające z aktualnego globalnego budżetu kosztów umowy, dlatego budżet ten musi być tak sporządzony (według rodzajów prac), aby na dzień bilansowy można było z niego wyłączyć planowane koszty już wykonanych prac.
Do obliczania stopnia zaawansowania umowy metodą kosztową jednostka jako podstawę ustalenia kosztów wymagających jeszcze poniesienia dla pełnego wykonania umowy przyjmuje globalny budżet kosztów umowy po ostatniej jego aktualizacji. Ze względu na te czynniki warunkiem uzyskania wiarygodnych danych niezbędnych do stosowania metody obmiaru wykonanych prac lub metody kosztowej jest aktualność globalnego budżetu kosztów umowy, przejawiająca się w uwzględnieniu w nim aktualnego zakresu prac, sposobu ich wykonania (technologia, koszty własne podwykonawcy) oraz aktualnego poziomu cen i płac. Jednostka ma obowiązek aktualizacji globalnego budżetu kosztów umowy (szacunku kosztów wynikających z umowy) co najmniej na każdy dzień bilansowy.
2. Przychody z umów długoterminowych
Przychody z umowy budowlanej przewidującej stosowanie ceny uzgodnionej w umowie budowlanej obejmują:
a) początkową kwotę przychodu według ceny ustalonej w umowie oraz
b) zmiany kwoty przychodów następujące podczas wykonywania umowy, spowodowane zmianą cen lub zakresu umowy, roszczeniami, premiami oraz karami umownymi wynikającymi z bezspornych umów:
● jeżeli jest możliwe wiarygodne ustalenie ich wartości i
● w takim zakresie, w jakim istnieje prawdopodobieństwo, że przychód ten zostanie opłacony przez zamawiającego.
Początkowa kwota przychodu ustalona w danej umowie może ulec zmianie podczas realizacji umowy. Takie zmiany mogą wynikać np. ze zmiany zakresu robót lub ze zmian cen materiałów budowlanych, stawek płac itp. Wszelkie skutki tych zmian powinny być uwzględnione w globalnym budżecie przychodów z umowy po ich zaakceptowaniu przez zamawiającego, co najczęściej wiąże się ze stosowną zmianą umowy lub odpowiednim aneksem do niej.
Najpóźniej na dzień bilansowy ustala się przychody z wykonania każdej niezakończonej umowy budowlanej i koszty osiągnięcia tych przychodów. Zarówno przychody, jak i koszty ich osiągnięcia ustala się za okres od rozpoczęcia danej umowy do dnia bilansowego.
Jeśli stopień zaawansowania umowy ustalono:
a) metodą kosztową - wówczas przychody oblicza się w takim odsetku całkowitych przychodów z umowy, jaki procent stanowią dotychczas poniesione koszty wykonania umowy do sumy dotychczas poniesionych kosztów wykonania umowy i kosztów nieodzownych do pełnego wykonania umowy, wynikających z aktualnego globalnego budżetu kosztów; kosztami osiągnięcia tych przychodów są dotychczas poniesione koszty wykonania umowy powiększone o ewentualną rezerwę na stratę;
b) innymi metodami - wówczas część przychodów z pełnego wykonania umowy, przypadającą na wykonaną część budowy, oblicza się w sposób właściwy dla zastosowanej metody pomiaru stopnia zaawansowania budowy; kosztem osiągnięcia tych przychodów jest taki odsetek sumy dotychczas poniesionych kosztów wykonania umowy i kosztów nieodzownych do pełnego wykonania umowy wynikających z aktualnego globalnego budżetu kosztów, jaki procent stanowią przychody z wykonania umowy na dzień bilansowy do przychodów z pełnego wykonania umowy; koszty osiągnięcia przychodów powiększa ewentualna rezerwa na stratę.
W obu przypadkach zasadę obliczania wartości szacowanych przychodów z niezakończonych umów budowlanych rozliczanych za pomocą cen stałych przedstawia wzór 1.
Wzór 1.
Pt = P x Wz(%) - (P1 + ... + Pt-1)
gdzie:
t - numer okresu realizacji umowy,
P - globalny budżet przychodów umowy,
Pt - przychód szacowany z umowy w okresie t,
P1+...+Pt-1 - przychody, które wpłynęły na wynik finansowy w poprzednich okresach,
WZ(%) - stopień zaawansowania umowy na dzień bilansowy.
Jeżeli jednostka stosuje obmiar stopnia zaawansowania za pomocą cen kosztorysowych, to stosowanie wskaźnika procentowego zaawansowania może nie być konieczne.
Jeżeli umowa budowlana przewiduje jej rozliczenie za pomocą cen "koszty plus", natomiast:
a) ani umowa, ani ustalone w niej elementy kształtujące cenę nie są kwestionowane,
b) kompletność i poprawność ustalenia dotychczas poniesionych kosztów wykonania umowy nie budzi zastrzeżeń,
wówczas przychody z tytułu tej umowy oblicza się jako iloczyn rzeczywiście poniesionych kosztów umowy w danym okresie, których pokrycie przez zamawiającego jest wysoce prawdopodobne, oraz narzutu zysku (premii) zgodnie z warunkami umowy.
Kosztami osiągnięcia przychodów z tytułu tej umowy są koszty wykonania umowy rzeczywiście poniesione od daty rozpoczęcia umowy do dnia bilansowego. Zasadę obliczania wartości szacowanych przychodów z niezakończonych umów budowlanych rozliczanych za pomocą cen "koszty plus" przedstawia wzór 2.
Wzór 2.
Pt = KRP x (1 + NZ)
gdzie:
t - numer okresu realizacji umowy,
Pt - przychody szacowane z umowy w okresie t,
KRP - rzeczywiście poniesione koszty umowy od daty rozpoczęcia umowy do dnia bilansowego, których pokrycie przez zamawiającego jest wysoce prawdopodobne,
NZ - narzut zysku (%), zgodnie z warunkami umowy.
Zasadę obliczania wartości szacowanych kosztów z niezakończonych umów budowlanych, dla obu wariantów przedstawia wzór 3.
Wzór 3.
Kt = -K x WZ(%) - (K1 + ... + Kt-1)
gdzie:
t - numer okresu realizacji umowy,
Kt - szacowane koszty umowy w okresie t,
K1+...+Kt-1 - koszty, które wpłynęły na wynik finansowy w poprzednich okresach,
K - globalny budżet kosztów umowy, korygowany (aktualizowany) na bieżąco podczas trwania umowy w celu uwzględnienia przewidywanych przyszłych zmian w realizacji prac (uprawdopodobnionych).
WZ(%) - stopień zaawansowania umowy.
Wszelkie skutki zmian zakresu umowy, przewidzianej w niej ceny, aktualizacji globalnego budżetu kosztów budowy, aktualizacji globalnego budżetu przychodów z budowy, dopływu opóźnionych dokumentów poniesienia kosztów (np. faktur podwykonawców) itp. wpływają w całości na przychody i koszty ich osiągnięcia tego okresu, w którym zmiany te nastąpiły, i ewentualnie okresów następnych. Nie koryguje się przychodów i kosztów odniesionych na wyniki finansowe poprzednich okresów.
3. Księgowe ujęcia umów długoterminowych
Ustalanie w jednostce przychodów i kosztów umów budowlanych według zasad określonych w Standardzie wymaga stworzenia przemyślanego i sprawnie działającego systemu rachunkowości zarządczej, obejmującego ewidencję, kontrolę i analizę przychodów i kosztów poszczególnych umów. Powinien on umożliwiać identyfikację kosztów umowy, począwszy od fazy przygotowawczo-projektowej (np. koszty związane z projektem technicznym, koszty przygotowania placu budowy), poprzez fazę realizacji, na kosztach fazy posprzedażnej skończywszy, i ich porównanie z odpowiednimi przychodami z umowy oraz z wielkościami przewidzianymi w globalnym budżecie przychodów z umowy i w globalnym budżecie kosztów umowy.
Szczególnie ważną rolę zarówno dla świadomego kształtowania przychodów, kosztów, jak i dla stosowania rozwiązań przewidzianych w Standardzie, w tym dla umów budowlanych rozliczanych za pomocą cen stałych, mają do spełnienia globalny budżet przychodów z umowy i globalny budżet kosztów umowy, sporządzane dla każdej umowy budowlanej. Globalny budżet przychodów z umowy oraz globalny budżet kosztów umowy powinny:
a) przyjmować za punkt wyjścia wiążące postanowienia danej umowy oraz - w odniesieniu do kosztów - przyjętą technologię, rodzaj zużywanych materiałów i sposób (siły własne, podwykonawstwo) wykonywania prac oraz rzeczywisty poziom cen i stawek płac;
b) być bieżąco aktualizowane w miarę zmian następujących w trakcie realizacji umowy; najczęściej są one spowodowane zmianą zakresu umowy, zmianą technologii lub rodzaju zużywanych materiałów, zmianą poziomu cen lub zmianą udziału w pracach sił własnych i obcych; aktualizacje takie powinny być odpowiednio uwiarygodnione;
c) umożliwiać ustalenie na dzień bilansowy kosztów wymagających jeszcze poniesienia dla pełnego wykonania umowy oraz wyniku na zakończenie umowy;
d) zapewniać możliwość wielookresowego porównania poniesionych kosztów (lub uzyskanych przychodów) z kosztami (przychodami) budżetowanymi, niezależnie od wyników umowy wykazanych w poszczególnych okresach sprawozdawczych jej realizacji.
W celu ułatwienia porównania w księgach rachunkowych przychodów (kosztów) szacowanych z należnościami zafakturowanymi (kosztami poniesionymi) jednostki mogą stosować odpowiednie konta rozliczeniowe, na przykład "Rozliczenie kosztów umów" oraz "Rozliczenie przychodów z umów".
Tabela 1. Ewidencja na kontach rozliczeniowych umów budowlanych
| Strona Wn | Strona Ma | Saldo Wn | Saldo Ma |
Rozliczenie kosztów umów | Koszty | Koszty | Nadwyżka kosztów poniesionych nad kosztami szacowanymi jest prezentowana w bilansie jako Aktywa z tytułu niezakończonych umów długoterminowych (RMK czynne). | Nadwyżka kosztów szacowanych nad kosztami poniesionymi jest prezentowana w bilansie jako Rozliczenia międzyokresowe umów długoterminowych (RMK bierne). |
Rozliczenie przychodów z umów | Przychody szacowane | Przychody zafakturowane | Nadwyżka przychodów szacowanych nad należnościami zafakturowanymi jest prezentowana w bilansie jako Aktywa z tytułu niezakończonych umów długoterminowych (Należności niezafakturowane). | Nadwyżka należności zafakturowanych nad przychodami szacowanymi jest prezentowana w bilansie jako Rozliczenia międzyokresowe przychodów z umów długoterminowych (RMP). |
UWAGA!
Wiarygodne ustalenie przychodów i kosztów oraz stopnia zaawansowania poszczególnych umów budowlanych wymaga dobrej współpracy służb finansowo-księgowych jednostki realizującej umowę z kierownikami odpowiednich budów. Oznacza to efektywny, terminowy i udokumentowany przepływ informacji o realizacji umowy, jej przychodach i kosztach oraz o ewentualnych zagrożeniach terminu jej wykonania lub wyniku.
4. Prezentacja i ujawnianie informacji
W celu jasnej i przejrzystej prezentacji skutków realizacji niezakończonych umów budowlanych wskazane jest, aby w bilansie wykonawcy wyodrębnić następujące dodatkowe pozycje:
a) w aktywach, w pozycji B.IV - Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe - Aktywa z tytułu niezakończonych umów budowlanych.
b) w pasywach, w pozycji B.IV - Rozliczenia międzyokresowe, pomiędzy pozycją B.IV.1 (Ujemna wartość firmy) i B.IV.2 (Inne rozliczenia międzyokresowe) - Rozliczenia międzyokresowe umów budowlanych.
W informacji dodatkowej zaleca się ujawnienie szczegółowej informacji na temat tych pozycji w następującym przekroju:
Aktywa z tytułu niezakończonych umów budowlanych
Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów (RMK czynne)
Należności niezafakturowane
Rozliczenia międzyokresowe umów budowlanych
Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów (RMK bierne)
Rozliczenia międzyokresowe przychodów (RMP)
W rachunku zysków i strat przychody z niezakończonych umów budowlanych wykazuje się w wysokości szacowanej.
Nadwyżkę przychodów szacowanych nad należnościami zafakturowanymi (narastająco) jednostka (wykonawca) wykazuje drugostronnie w aktywach bilansu w pozycji - Aktywa z tytułu niezakończonych umów budowlanych jako Należności niezafakturowane. Nadwyżkę należności zafakturowanych nad przychodami szacowanymi (narastająco) jednostka (wykonawca) wykazuje drugostronnie w pasywach bilansu w pozycji - Rozliczenia międzyokresowe umów budowlanych jako Rozliczenia międzyokresowe przychodów (RMP).
Nadwyżkę kosztów szacowanych z niezakończonych umów budowlanych nad kosztami poniesionymi (narastająco) jednostka (wykonawca) wykazuje drugostronnie w pasywach bilansu w pozycji - Rozliczenia międzyokresowe umów budowlanych jako Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów (RMK bierne). Nadwyżkę kosztów poniesionych nad kosztami szacowanymi z niezakończonych umów budowlanych (narastająco) jednostka (wykonawca) wykazuje drugostronnie w aktywach bilansu w pozycji - Aktywa z tytułu niezakończonych umów budowlanych jako Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów (RMK czynne).
PRZYKŁAD 1
Umowa trwa 3 lata. Globalny budżet przychodów wynosi 30 000, a globalny budżet kosztów jest planowany na 25 000.
Harmonogram płatności przedstawia tabela.
Tabela 2. Realizacja GBP i GBK
Lata | Globalny budżet przychodów | Globalny budżet kosztów |
I rok | 10 000 | 5 000 |
II rok | 10 000 | 12 000 |
III rok | 10 000 | 8 000 |
Razem | 30 000 | 25 000 |
Stopień zaawansowania w poszczególnych latach:
● I rok: 15%,
● II rok: 60%,
● III rok: 100%.
Do prawidłowego rozliczenia umowy można stosować tabelę, która odpowiada wymogom ustawy o rachunkowości w zakresie przedstawienia danych o umowach długoterminowych w informacji dodatkowej.
Tabela 3. Rozliczenie umowy długoterminowej - przychody
| Przychody fakturowane | Przychody fakturowane narastająco | Przychody szacowane według stopnia zaawansowania | Przychody szacowane narastająco według stopnia zaawansowania | Różnica między przychodami fakturowanymi a szacowanymi narastająco |
I rok | 10 000 | 10 000 | 4 500 | 4 500 | 5 500 |
II rok | 10 000 | 20 000 | 13 500 | 18 000 | 2 000 |
III rok | 10 000 | 30 000 | 12 000 | 30 000 | 0 |
| Koszty poniesione | Koszty | Koszty szacowane według stopnia zaawansowania | Koszty szacowane narastająco według stopnia zaawansowania | Różnica między kosztami fakturowanymi a szacowanymi narastająco |
I rok | 5 000 | 5 000 | 3 750 | 3 750 | 1 250 |
II rok | 12 000 | 17 000 | 11 250 | 15 000 | 2 000 |
III rok | 8 000 | 25 000 | 10 000 | 25 000 | 0 |
Ewidencja księgowa - I rok
1. Wystawienie faktury:
Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 10 000
Ma "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 10 000
2. Koszty poniesione:
Wn "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 5 000
Ma "Rozrachunki z dostawcami" 5 000
3. Przeksięgowanie przychodów według stopnia zaawansowania:
Wn "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 4 500
Ma "Przychody ze sprzedaży" 4 500
4. Przeksięgowania kosztów według stopnia zaawansowania:
Wn "Koszt własny sprzedanych usług" 3 750
Ma "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 3 750
Prezentacja w bilansie:
Aktywa z tytułu długoterminowych umów
● RMK czynne: 1250
Rozliczenie międzyokresowe z tytułu długoterminowych umów
● RMP: 5500
Ewidencja księgowa - II rok
1. Wystawienie faktury:
Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 10 000
Ma "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 10 000
2. Koszty poniesione:
Wn "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 12 000
Ma "Rozrachunki z dostawcami" 12 000
3. Przeksięgowanie przychodów według stopnia zaawansowania:
Wn "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 13 500
Ma "Przychody ze sprzedaży" 13 500
4. Przeksięgowania kosztów według stopnia zaawansowania:
Wn "Koszt własny sprzedanych usług" 11 250
Ma "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 11 250
Prezentacja w bilansie:
Aktywa z tytułu długoterminowych umów
● RMK czynne: 2000
Rozliczenie międzyokresowe z tytułu długoterminowych umów
● RMP: 2000
Ewidencja księgowa - III rok
1. Wystawienie faktury:
Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 10 000
Ma "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 10 000
2. Koszty poniesione:
Wn "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 8 000
Ma "Rozrachunki z dostawcami" 8 000
3. Przeksięgowanie przychodów według stopnia zaawansowania:
Wn "Rozliczenie przychodów z umów budowlanych" 12 000
Ma "Przychody ze sprzedaży" 12 000
4. Przeksięgowania kosztów według stopnia zaawansowania:
Wn "Koszt własny sprzedanych usług" 10 000
Ma "Rozliczenie kosztów umów budowlanych" 10 000
Prezentacja w bilansie:
Aktywa z tytułu długoterminowych umów
● RMK czynne: 0
Rozliczenie międzyokresowe z tytułu długoterminowych umów
● RMP: 0
5. Umowy długoterminowe a podatek dochodowy
Ustawa o pdop nie zawiera szczegółowych przepisów pozwalających podatnikowi na stwierdzenie, w jaki sposób powinien przyporządkować do przychodu zrealizowanego w związku z zakończeniem danego etapu prac budowlanych dotychczas poniesione wydatki, tak by móc zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Jedyną wskazówką, jakiej udziela ustawodawca, jest dyrektywa, by koszty uzyskania przychodów były ujmowane współmiernie do osiąganych przychodów, o czym świadczy stwierdzenie, że koszty są potrącane wówczas, gdy zostały osiągnięte odpowiadające im przychody.
Stosownie do przepisów ustawy o pdop koszty uzyskania przychodów poniesione w związku z realizacją kontraktu długoterminowego powinny być rozliczane zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o pdop, tj. proporcjonalnie do uzyskanych przychodów z tytułu realizacji wspomnianego kontraktu długoterminowego. W związku z tym powstaje pytanie, czy stosownie do przepisów ustawy o pdop koszty uzyskania przychodów poniesione w związku z realizacją kontraktu długoterminowego powinny być rozliczane zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o pdop, tj. proporcjonalnie do uzyskanych przychodów z tytułu realizacji wspomnianego kontraktu długoterminowego, czy też może być jakaś inna metoda?
Jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 lipca 2016 r. (sygn. LPB3/4510-1-203/16-4/AO), dostosowując się do przepisów ustawy o pdop, koszty uzyskania przychodów poniesione w związku z realizacją kontraktu długoterminowego powinny być rozliczane zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o pdop, tj. proporcjonalnie do uzyskanych przychodów z tytułu realizacji wspomnianego kontraktu długoterminowego.
Przykład 2
Rozpoznanie przychodu podatkowego następuje w momencie wystawienia faktury potwierdzającej częściowe wykonanie robót (protokół odbioru częściowego prac). Realizując dany kontrakt długoterminowy, spółka na każdym z jego etapów ponosi koszty. Koszty te mogą odnosić się do jednego bądź kilku etapów prac budowlanych realizowanych w ramach jednego kontraktu długoterminowego. W związku z tym w celu prawidłowego zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z przychodami z tytułu realizacji kontraktu spółka stosuje następującą metodę:
KNKUP = KO × (Pn/Po)
KUP = KO - KNKUP
gdzie:
KNKUP - koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu, dotyczące przychodów niezafakturowanych na dzień bilansowy,
KO - koszty bezpośrednie ogółem,
Pn - przychody niezafakturowane,
Po - przychody ogółem z wyceny na dzień bilansowy,
KUP - koszty uzyskania przychodu.
Tak obliczoną maksymalną wysokość kosztów spółka zalicza do kosztów uzyskania przychodu w dacie rozpoznania przychodu należnego za dany etap prac. Jednocześnie spółka wyłącza z kosztów uzyskania przychodu wydatki, które stosownie do ustawy o pdop nie stanowią kosztów.
Po dokonaniu ostatniego etapu prac spółka zalicza do kosztów uzyskania przychodu wszystkie pozostałe wydatki bezpośrednio związane z realizacją kontraktu długoterminowego, dotychczas niezaliczone do nich. Jednocześnie wyjaśnia, że jako bezpośrednie koszty uzyskania przychodu traktuje wydatki, które są brane pod uwagę przy określaniu ceny za dany kontrakt długoterminowy. W rezultacie za bezpośredni koszt uzyskania przychodu uznawane są wydatki kształtujące cenę, którymi finalnie obciążany jest inwestor.
PODSTAWA PRAWNA:
● Krajowy Standard Rachunkowości nr 3 "Niezakończone umowy budowlane"
oprac. dr Gyöngyvér Takáts
właścicielka biura rachunkowego, trener, nauczyciel akademicki