Wyliczenie ostatecznej wielkości odpisu na ZFŚS za 2015 r.
Jak obliczyć w jednostce wysokość faktycznego odpisu na ZFŚS, jeśli w jednostce w ciągu każdego miesiąca następowały zmiany w liczbie zatrudnionych pracowników?
KROK 1 - ustalić właściwą metodę do dokonania obliczeń
Właściwą metodę do dokonania obliczeń powinien określić kierownik jednostki, dobierając ją do sytuacji jednostki w taki sposób, aby jak najlepiej odzwierciedlała przeciętne zatrudnienie w jednostce. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (Dz.U. Nr 43, poz. 349) stanowi, że w celu ustalenia faktycznej liczby zatrudnionych w danym roku kalendarzowym należy dodać przeciętną liczbę zatrudnionych (obejmującą pracowników zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy po przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy) w poszczególnych miesiącach i otrzymaną sumę podzielić przez 12, ale nie wskazano tam sposobu ustalania przeciętnych liczb miesięcznych.
KROK 2 - ustalić przeciętną liczbę miesięczną
Aby ustalić przeciętną liczbę miesięczną, można skorzystać z następujących metod statystycznych:
Lp. | Metoda | Sposób zastosowania |
1. | uproszczona | dodaje się liczbę zatrudnionych* z pierwszego i ostatniego dnia miesiąca i dzieli przez 2 |
2. | średniej chronologicznej | dodaje się połowę liczby zatrudnionych* w pierwszym i ostatnim dniu miesiąca oraz pełną liczbę zatrudnionych w 15 dniu miesiąca, a następnie wynik sumowania dzieli przez 2 |
3. | średniej arytmetycznej | w każdym miesiącu sumuje się liczbę zatrudnionych* w poszczególnych dniach (łącznie z dniami wolnymi od pracy, przyjmując dla nich stan jak z dnia je poprzedzającego) i dzieli je przez liczbę dni w miesiącu |
* po przeliczeniu na pełne etaty
Metody wymienione w pozycji 1 i 2 są dobre dla jednostek, w których zmiany wielkości zatrudnienia są w ciągu roku nieznaczne i następują z początkiem lub końcem miesiąca, natomiast metoda z pozycji 3 powinna być stosowana w dużych jednostkach, w których jest znaczna fluktuacja kadr, a stan zatrudnienia zmienia się wielokrotnie w trakcie miesiąca.
Sposób dokonywania wyliczeń i ich wyniki przedstawiono w przykładach.
Przykład 1 - metoda uproszczona
W jednostce w listopadzie 2015 r. było zatrudnionych 130 pracowników na 128 etatów. Z końcem listopada z pracy został, w trybie dyscyplinarnym, zwolniony jeden pracownik zatrudniony na cały etat, drugi pracownik również zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy odszedł na emeryturę.
Przeciętna faktyczna liczba zatrudnionych w listopadzie 2015 r. wyniosła więc:
128 etatów (stan na 1 listopada) + 126 etatów (stan z 30 listopada 2015 r.) : 2 = 127 etatów.
Przykład 2 - średnia chronologiczna
W jednostce w listopadzie 2015 r. było zatrudnionych 130 pracowników na 128 etatów. W pierwszej połowie listopada z pracy został w trybie dyscyplinarnym zwolniony jeden pracownik zatrudniony na cały etat, trzech pracowników również zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy odeszło na emeryturę z dniem 30 listopada.
Przeciętna faktyczna liczba zatrudnionych w listopadzie 2015 r. wyniosła więc:
64 etaty (1/2 stanu na 1 listopada) + 127 etatów (stan z 15 listopada 2015 r.) + 62 etaty (1/2 stanu na 30 listopada) : 2 = 126,5 etatu.
Przykład 3 - średnia arytmetyczna
W listopadzie 2015 r. w jednostce nastąpiły następujące zmiany w zatrudnieniu:
● na dzień 1 listopada zatrudnienie wynosiło w przeliczeniu na etaty 128,
● 9 listopada na emeryturę odszedł jeden pracownik zatrudniony na cały etat, w jego miejsce z dniem 16 listopada został przyjęty nowy pracownik, również na cały etat,
● w związku z reorganizacją i utworzeniem nowego referatu do jednostki przyjęto od 24 listopada trzech pracowników, na dwa etaty, i następnie od 27 listopada - kolejnych dwóch - w pełnym wymiarze czasu pracy.
Przeciętna faktyczna liczba zatrudnionych w listopadzie 2015 r. wyniosła więc:
● 8 dni (1-8.11) × 128 etatów = 1024,
● 7 dni (9-15.11) × 127 etatów = 889,
● 8 dni (16-23.11) × 128 etatów = 1024,
● 3 dni (24-26.11) × 130 etatów = 390,
● 4 dni (27-30.11) × 132 etaty = 528,
razem: 3855 : 30 dni = 128,5 etatu.
Opisane w przykładach procedury należy zastosować do wyliczenia przeciętnego zatrudnienia w każdym miesiącu 2015 r., następnie otrzymane wyniki dodać i podzielić przez 12 miesięcy, co da wielkość faktycznego przeciętnego zatrudnienia po przeliczeniu na pełne etaty, do wyliczenia ostatecznej wielkości odpisu na ZFŚS za 2015 r.
KROK 3 - rozliczyć środki na rachunku ZFŚS (konto 135)
W zależności od ustaleń należy albo przekazać dodatkowe środki na rachunek bankowy ZFŚS, albo dokonać zwrotu środków przekazanych w nadmiernej wysokości z rachunku ZFŚS na rachunek bieżący jednostki.
Oprac. Izabela Motowilczuk