Rachunkowość Budżetowa 23/2017, data dodania: 29.11.2017

Opłata za gospodarowanie odpadami

PROBLEM

Czy obowiązek ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami jest uzależniony od zamiaru stałego pobytu osoby w danej miejscowości?

ODPOWIEDŹ

Nie, obowiązku ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami nie należy uzależniać od zamiaru stałego pobytu osoby w danej miejscowości. Dla ponoszenia kosztów związanych z odprowadzaniem odpadów istotne jest wyłącznie uznanie, że konkretna nieruchomość w danym miesiącu jest miejscem, w którym faktycznie koncentruje się aktywność życiowa osoby. Nie ma znaczenia to, czy ma ona zamiar i wolę stałego pobytu w tym miejscu.

UZASADNIENIE

Obowiązkiem gminy jest zorganizowanie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (art. 6c ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; dalej: ustawa o utrzymaniu czystości). Ponadto rada gminy może w drodze uchwały postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których - co prawda - nie zamieszkują mieszkańcy, ale powstają odpady (art. 6c ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości).
Z kolei właściciele nieruchomości mają obowiązek ponosić na rzecz gminy, na której terenie są one położone, opłatę za gospodarowanie odpadami (art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości). W związku z tym są zobowiązani złożyć do wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Powinni zrobić to w ciągu 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na niej odpadów (art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości).
Obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami powstaje:
  • w przypadku nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy - za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec;
  • w przypadku nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne - za każdy miesiąc, w którym one powstały.
W przypadku gdy w danym miesiącu mieszkaniec zamieszkuje na nieruchomości jedynie przez jego część, opłatę za ten okres uiszcza się w gminie, w której dotychczas zamieszkiwał, a w nowym miejscu zamieszkania - począwszy od następnego miesiąca (art. 6i ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości).
W przypadku ponoszenia opłaty przez właścicieli nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy, uznaje się, że zamieszkiwanie jest równoznaczne z powstawaniem odpadów. Pogląd ten potwierdza w swych wyrokach NSA w Warszawie.

Z orzecznictwa….

Właściciel każdej nieruchomości zamieszkałej ma obowiązek poddać się rygorom gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi i nie zwalnia takiego właściciela samodzielne zagospodarowanie odpadami komunalnymi.

(…) ustawodawca w art. 6i ust. 1 pkt 1 ustawy o utrzymaniu czystości ustanowił domniemanie, że na zamieszkałych nieruchomościach powstają odpady, co jest zgodne z logiką i doświadczeniem życiowym.

Wyrok NSA w Warszawie z 21 czerwca 2017 r.,

sygn. akt II FSK 1579/15

(…) obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi obciąża właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, z mocy prawa. Ustawodawca przyjął założenie, że zamieszkiwanie na nieruchomości jest równoznaczne z wytwarzaniem odpadów.

Wyrok NSA w Warszawie z 24 listopada 2016 r.,

sygn. akt II FSK 1768/16

Co ważne, zamieszkiwania osoby fizycznej na danej nieruchomości na gruncie ustawy o utrzymaniu czystości nie należy utożsamiać z miejscem zamieszkania określonym w ustawie z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej k.c.), którym jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu (art. 25 k.c.). Oznacza to, że dla obowiązku ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami nie ma znaczenia, czy dana osoba ma zamiar i wolę stałego pobytu na danej nieruchomości. Zamieszkiwanie w myśl przepisów ustawy o utrzymaniu czystości jest uzależnione wyłącznie od faktycznego przebywania i koncentrowania w określonym miejscu aktywności życiowej. Stanowisko to potwierdził WSA w Gliwicach w wyroku z 8 maja 2017 r.

Z orzecznictwa…

Należy odrzucić pogląd, że art. 6i ust. 2 ustawy z 1996 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach odnosi się do zmiany miejsca zamieszkania, w rozumieniu art. 25 k.c. Gdyby bowiem wolą ustawodawcy było powiązanie obowiązku uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z miejscem zamieszkania osoby fizycznej w ujęciu kodeksu cywilnego, nie użyłby słowa "zamieszkiwania" i nie wprowadziłby opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okresy miesięczne.

Wyrok WSA w Gliwicach z 8 maja 2017 r.,

sygn. akt I SA/Gl 1160/16

ZAPAMIĘTAJ!

  1. Dla obowiązku ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami jest istotne faktyczne przebywanie i koncentrowanie aktywności życiowej na danej nieruchomości.

  2. Opłatę uiszcza się za każdy miesiąc, w którym na nieruchomości:

  • zamieszkuje mieszkaniec,

  • powstały odpady, jeśli nieruchomość nie jest zamieszkana.

    1. Deklarację o wysokości opłaty należy złożyć w ciągu 14 dni od dnia zamieszkania na nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na niej odpadów.

Podstawy prawne

  • art. 6c ust. 1 i 2, art. 6h, art. 6i, art. 6m ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1289)

  • art. 25 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 459)

Anna Ryl

doktor nauk prawnych, specjalistka w zakresie prawa pracy i finansów publicznych, biegła sądowa

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK