Wyrok NSA z dnia 31 marca 2016 r., sygn. I OSK 1671/14

Chwilą podpisania decyzji administracyjnej mamy do czynienia z wydaniem decyzji w sensie procesowym w tym znaczeniu, że istnieje decyzja administracyjna, a dzień wydania decyzji jest miarodajny dla oceny podstawy prawnej i podstawy faktycznej decyzji.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Monika Nowicka sędzia NSA Marek Stojanowski sędzia del. WSA Dariusz Chaciński (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Justyna Stępień po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej C. Sp. z o.o. z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 27 lutego 2014 r. sygn. akt II SA/Ke 1106/13 w sprawie ze skargi C. Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Wojewody Ś. z dnia [...] października 2013 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 27 lutego 2014 r., sygn. akt II SA/Ke 1106/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach oddalił skargę C. sp. z o.o. na decyzję Wojewody Ś. z dnia [...] października 2013 r., nr [...], w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przedstawił następujący stan sprawy.

Wojewoda Ś. - po rozpatrzeniu odwołania J. K. od decyzji Starosty P. z dnia [...] lipca 2010 r., orzekającej o odmowie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] obr. [...] m. P., o pow. [...] ha, położonej przy ulicy [...], dla której Sąd Rejonowy w P. prowadzi księgę wieczystą KW Nr [...], stanowiącej własność Skarbu Państwa i znajdującej się w użytkowaniu wieczystym P. Sp. z o.o. - decyzją z dnia [...] października 2013 r. orzekł o uchyleniu zaskarżonej decyzji w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

W uzasadnieniu decyzji organ II instancji wyjaśnił, że decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. Urząd Spraw Wewnętrznych z dnia [...] lutego 1965 r. wywłaszczona została na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby K. w K. nieruchomość o powierzchni [...] metrów kwadratowych, położona w P. przy ul. [...], stanowiąca własność J. K.. Nieruchomość wywłaszczona oznaczona została nr [...] na planie sytuacyjnym sporządzonym w 1964 r. i przyjętym do ewidencji Powiatowego Biura Geodezji i Urządzeń Terenów Rolnych Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. za nr [...] w dniu [...] sierpnia 1964 r. Z uzasadnienia decyzji wywłaszczeniowej wynikało, że K. w K. we wniosku o wywłaszczenie uzasadniło potrzebę wywłaszczenia tym, że nieruchomość jest niezbędna dla realizacji narodowych planów gospodarczych, a mianowicie pod budowę składu. Wniosek o wywłaszczenie oparty został na decyzji o lokalizacji szczegółowej nr [...] z dnia [...] sierpnia 1964 r., wydanej przez Wydział Budownictwa, Urbanistyki i Architektury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P.

Decyzją z dnia [...] marca 2002 r. Wojewoda Ś. stwierdził nabycie z dniem [...] grudnia 1990 r., przez K. w K. - prawa użytkowania wieczystego m. in. działki nr [...], odpowiadającej części działki nr [...], a prawo to zostało ujawnione w księdze wieczystej nr [...] w dniu [...] kwietnia 2002 r.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2009 r. J. K. wystąpił do Starosty P. o zwrot wywłaszczonej nieruchomości położonej w P., oznaczonej w dacie wywłaszczenia jako działka nr [...], podnosząc, iż nie została ona wykorzystana na cel wywłaszczenia.

Podczas oględzin w dniu [...] marca 2010 r. przedstawiciel C. oświadczył, że działka o zwrot, której ubiega się J. K., została zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia oraz, że stanowi element infrastruktury obiektu c. Oględziny nieruchomości wykazały, że "na działce nr [...] jest parking dla samochodów centrali, ułożone są palety drewniane, usytuowany jest słup telefoniczny i rośnie drzewo." W dniu [...] maja 2010 r. odbyły się kolejne oględziny z udziałem przedstawiciela C., w protokole których znalazło się stwierdzenie, że "na działce [...] znajduje się słup telefoniczny, palety drewniane, rośnie topola, która ma około [...] lat, na tej działce było więcej drzew, które zostały wycięte. Cała nieruchomość C.była obsadzona drzewami (topole, wierzby, owocowe), drzewa te sadzili pracownicy C. od 1967 r. do początku lat 70-tych, co zostało uwidocznione na mapie - plan realizacyjny z 1976 r. z [...] marca 1976r."

Starosta P. odmawiając zwrotu przedmiotowej nieruchomości - na podstawie art. 136 ust. 3 i art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami, wskazał, że została ona wykorzystana zgodnie z celem jej przejęcia. Fakt, że na przedmiotowej nieruchomości w 1967 r. sadzono drzewa, urządzono parking - potwierdza, że nieruchomość została wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia.

W odwołaniu od decyzji Starosty P. z dnia [...] lipca 2010 r. J. K. zarzucił naruszenie art. 7 k.p.a. przez "nieustalenie jaki był cel wywłaszczenia, a więc czy celem tym było zajęcie przedmiotowej nieruchomości dla zasadzenia na niej drzew, założenia trawnika, czy urządzenie tam parkingu." Zarzucił ponadto zaniechanie zawieszenia postępowania na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. i art. 100 k.p.a. w sytuacji ustalenia, że przedmiotowa nieruchomość jest oddana w użytkowanie wieczyste z dniem [...] kwietnia 2002 r., która to okoliczność stanowi negatywną przesłankę orzeczenia o zwrocie nieruchomości, mimo że praktyką jest zawieszenie postępowania w celu umożliwienia stronie wystąpienia do sądu powszechnego o stwierdzenie nieważności umowy cywilnoprawnej.

Wojewoda Ś., wydając na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. wskazaną na wstępie decyzję z dnia [...] października 2013 r., wskazał, że organ I instancji przedwcześnie orzekł o odmowie zwrotu przedmiotowej nieruchomości. Zgodnie z art. 136 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (u.g.n.), poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu nieruchomości wywłaszczonej lub jej części, jeśli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. W oparciu o art. 137 u.g.n., nieruchomość uznaje się za zbędną, jeżeli pomimo upływu 7 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna, nie rozpoczęto prac związanych z realizacją tego celu albo pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna, cel ten nie został zrealizowany. Organ odwoławczy podkreślił, że zasadniczym elementem określającym przesłanki zwrotu nieruchomości jest precyzyjne ustalenie celu, na który nieruchomość została wywłaszczona. Dopiero dokładne ustalenie tego celu pozwala organowi na ocenę, czy cel ten nie został zrealizowany - art. 137 ust. 1 pkt 2 lub nawet nie rozpoczęto prac związanych z realizacją tego celu - art. 137 ust. 1 pkt 1 u.g.n.

Organ wskazał, że decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w K. Urząd Spraw Wewnętrznych z dnia [...] lutego 1965 r. wywłaszczona została na rzecz Skarbu Państwa na potrzeby K. w K. nieruchomość o powierzchni [...] m2, położona w P. przy ul. [...], stanowiąca własność J. K. Z uzasadnienia decyzji wywłaszczeniowej wynika, że cel wywłaszczenia został określony w sposób ogólny - pod budowę składu. Natomiast szczegółowe przeznaczenie przedmiotowej działki było określone w decyzji o lokalizacji szczegółowej nr [...] z dnia [...] sierpnia 1964 r., wydanej przez Wydział Budownictwa, Urbanistyki i Architektury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w P. Tak więc wnikliwa i dokładna analiza decyzji o lokalizacji szczegółowej i załączniki graficzne do tej decyzji powinny wskazać, zdaniem organu odwoławczego, jakie było dokładne przeznaczenie działki będącej obecnie przedmiotem postępowania o zwrot. Organ odwoławczy stwierdził, że organ pierwszej instancji winien poczynić starania zmierzające do odszukania archiwalnych dokumentów dotyczących sposobu zagospodarowania wywłaszczonej działki, albowiem oczywistym jest, że w samej decyzji wywłaszczeniowej nie zawierano szczegółowego opisu inwestycji, pod którą następowało wywłaszczenie. Organ podkreślił, że został złożony do akt sprawy projekt realizacyjny zagospodarowania terenu pod budowę silosów zbożowych w P., a mimo tego organ pierwszej instancji nie poddał go analizie ani w żaden sposób nie odniósł się do niego w uzasadnieniu decyzji.

Wojewoda podkreślił, że organ rozpatrując wniosek o zwrot wywłaszczonej nieruchomości powinien podjąć czynności zmierzające do odszukania dokumentacji pozwalającej w sposób precyzyjny ustalić, co miało zostać zrealizowane na działce nr [...] i w tym celu winien uzupełnić materiał dowodowy, w szczególności o decyzję o lokalizacji szczegółowej, o której mowa w decyzji wywłaszczeniowej z [...] lutego 1965 r., a następnie ustalić w oparciu o treści w niej zawarte, jakie działania i prace powinny być podejmowane na przedmiotowej nieruchomości i czy zostały one faktycznie podjęte i zrealizowane. Organ podkreślił, że organ pierwszej instancji w ogóle nie czynił starań w poszukiwaniu tej decyzji o lokalizacji szczegółowej i jej załączników graficznych, a tym samym nie ustalił precyzyjnie celu wywłaszczenia i jego ewentualnej realizacji.

Dodatkowo organ odwoławczy wskazał, że przedmiotem wywłaszczenia była działka [...] o powierzchni [...] ha, natomiast Starosta P. odmówił zwrotu działki [...] o pow. [...] ha, nie wyjaśniając w ogóle procesu zmian zachodzących w ewidencji gruntów dla nieruchomości będącej przedmiotem zwrotu, ani też nie przedstawiając dokumentów obrazujących przebieg tych zmian. Zdaniem organu odwoławczego przedmiot roszczenia winien być określony w decyzji organu pierwszej instancji według numeracji działki z daty wywłaszczenia oraz odpowiadający mu numer działki w aktualnej ewidencji gruntów.

Wojewoda Ś. wydając zaskarżoną decyzję uznał, że nastąpiło naruszenie przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygniecie.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach wniosła C. sp. z o. o z siedzibą w K., zarzucając decyzji Wojewody Ś. z dnia [...] października 2013 r. naruszenie art. 136 ust. 3 u.g.n., poprzez błędne ustalenie, że przesłanką zbędności nieruchomości na cel wywłaszczenia jest precyzyjne ustalenie celu przez organ prowadzący postępowanie w sytuacji, gdy organ pierwszej instancji w sposób precyzyjny ustalił, iż taka zbędność nie zachodzi.

W uzasadnieniu skargi zwrócono uwagę, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z realizacją inwestycji, na którą składa się kompleks obiektów oraz urządzeń i oceny przesłanek, o których mowa w art. 137 ust. 1 u.g.n. nie można dokonywać w odniesieniu do jednego z elementów zorganizowanej całości. Integralność obiektu i objęcie go jako całości jednym zadaniem inwestycyjnym nie dopuszcza partykularnych ocen w zakresie zrealizowania, bądź niezrealizowania celu wywłaszczenia. Zdaniem skarżącej "żądanie przez wnioskodawcę zwrotu chociażby niewielkiej części pasa gruntu tej inwestycji, tę integralność by naruszyło".

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Ś. wniósł o jej oddalenie.

Oddalając skargę wskazanym na wstępie wyrokiem z dnia 27 lutego 2014 r., II SA/Ke 1106/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stwierdził, że zgodnie z art. 138 § 2 k.p.a. organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Organ odwoławczy słusznie podzielił argumentację zawartą w odwołaniu w odniesieniu do naruszenia przez organ I instancji przepisów w zakresie oceny zbędności nieruchomości na cel wywłaszczenia. Organ I instancji nie przeprowadził bowiem pełnego postępowania dowodowego przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Przede wszystkim przy wydaniu decyzji oparł się tylko na zapisie zawartym w decyzji wywłaszczeniowej z [...] lutego 1965 r. mówiącym, w sposób bardzo ogólny, że wywłaszczenie następuje "pod budowę składu", oraz na oględzinach aktualnego stanu nieruchomości, gdzie stwierdził, że "na działce nr [...] jest parking dla samochodów c., ułożone są palety drewniane, usytuowany jest słup telefoniczny i rośnie drzewo", oraz w trakcie drugich oględzin, że "na działce [...] znajduje się słup telefoniczny, palety drewniane, rośnie topola, która ma około 40 lat, na tej działce było więcej drzew, które zostały wycięte. Cała nieruchomość C. była obsadzona drzewami (topole, wierzby, owocowe) drzewa te sadzili pracownicy C. od 1967 r. do początku lat 70-tych, co zostało uwidocznione na mapie - plan realizacyjny z 1976r. z [...] marca 1976 r. Zdaniem organu I instancji zastany stan wskazywał w sposób nie budzący wątpliwości, że cel wywłaszczenia został zrealizowany. Zdaniem Sądu I instancji prawidłowo organ odwoławczy zakwestionował w tak szczątkowo ustalonym stanie faktycznym tak kategoryczne stwierdzenia, co do zrealizowania lub nie celu wywłaszczenia.

Organ odwoławczy bardzo dokładnie wskazał na uchybienia jakie wystąpiły w postępowaniu organu I instancji, które Sąd I instancji w pełni akceptuje. Skarżąca C. wskazuje w skardze na fakt, iż inwestycja zrealizowana na wywłaszczonej nieruchomości składa się z kompleksu obiektów i urządzeń, co jednak nie znajduje potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym przez organ I instancji, tak więc trudno oceniać, czy nieruchomość wnioskodawcy w tak ustalonym stanie faktycznym weszła w kompleks całego zrealizowanego zamierzenia inwestycyjnego, czy też nie. Organ I instancji w swoich ustaleniach oparł się tylko na treści decyzji wywłaszczeniowej i dokonanych oględzinach, nie nawiązując w ogóle do umiejscowienia wywłaszczonej działki wnioskodawcy w aktualnym stanie faktycznym zastanym na miejscu.

Konkludując, Sąd I instancji stwierdził, że materiał dowodowy zgromadzony przez organ I instancji nie był wystarczający do wydania decyzji merytorycznej - bez potrzeby przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części. Powyższe skutkuje uznaniem, że w niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, to jest art. 138 § 2 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Organ odwoławczy nie naruszył również art. 138 § 1 k.p.a., zgodnie z którym rozstrzygając sprawę w pierwszej kolejności powinien dążyć do jej załatwienia, wydając jedno z rozstrzygnięć reformatoryjnych, o jakich mowa w art. 138 § 1 pkt 1-3 k.p.a.

Skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 27 lutego 2014 r., II SA/Ke 1106/13, wniosła C. sp. z o.o. Zaskarżając wyrok w całości zarzuciła mu naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 40 § 2 k.p.a. poprzez nie doręczenie pełnomocnikowi C. sp. z o.o. decyzji Starosty P. z dnia [...] lipca 2010 r. orzekającej o odmowie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] o pow. [...] ha, położonej przy ul. [...], dla której Sąd Rejonowy w P. prowadzi księgę wieczystą KW nr [...], co spowodowało, że wniesione odwołania i rozpoznania merytoryczne przez Wojewodę Ś. i Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stały się bezprzedmiotowe. Wobec powyższego skarżąca kasacyjnie wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że decyzja wiąże organ, który ją wydał oraz stwarza określone w niej uprawnienia i obowiązki o charakterze procesowym i materialnym od momentu jej doręczenia. Natomiast brak skutecznego doręczenia decyzji powoduje, że powołane wyżej skutki prawne nie powstają. Przede wszystkim w obrocie prawnym nie ma aktu, którym związany byłby organ i który mógłby zostać zaskarżony przez stronę.

Ponieważ decyzja Starosty P. nie została doręczona pełnomocnikowi C. adwokat M. M., trudno przyjąć, aby wniesione odwołanie mogło zostać skutecznie rozpoznane przez Wojewodę Ś., a następnie również wniesiona skarga na decyzję Wojewody Ś. Decyzja Starosty P. z uwagi na wadliwe jej doręczenie nie funkcjonuje w obrocie prawnym, a w konsekwencji nie może być przedmiotem zaskarżenia, a wniesione odwołanie i skarga są niedopuszczalne. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach pominął w swym rozstrzygnięciu tą jakże istotną kwestię, skupiając się na merytorycznym rozpoznaniu wniesionej skargi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - p.p.s.a. - skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przepis art. 183 § 1 p.p.s.a. stanowi, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak pod rozwagę nieważność postępowania. Przesłanki nieważności określone w art. 183 § 2 p.p.s.a. w tej sprawie nie wystąpiły, zatem należało odnieść się do zarzutów wyartykułowanych w podstawach skargi kasacyjnej.

W niniejszej sprawie skarżąca kasacyjnie - C. sp. z o.o. - oparła skargę kasacyjną na podstawie naruszenia przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Skarga kasacyjna analizowana pod tym kątem nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, co sprawia, że nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawa kasacyjna wymieniona w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. - naruszenie przepisów postępowania - może przejawiać się w tych samych postaciach, co naruszenie prawa materialnego, przy czym w tym wypadku ustawa wymaga, aby skarżący nadto wykazał istotny wpływ wytkniętego uchybienia na wynik sprawy. Ponadto zauważyć należy, że prawidłowe określenie podstaw kasacyjnych pełni w postępowaniu kasacyjnym szczególną rolę, wyznaczając granice kognicji Sądu. Znaczenie właściwego wskazania podstaw kasacyjnych wyraża się m.in. we wprowadzeniu przymusu adwokacko-radcowskiego dla sporządzenia skargi kasacyjnej. W niniejszej sprawie pełnomocnik skarżącej podnosząc zarzut naruszenia przepisów postępowania wskazuje na art. 40 § 2 k.p.a. Zarzut naruszenia tego przepisu procedury administracyjnej jest kierowany w stosunku do decyzji organu I instancji - decyzji Starosty P. z dnia [...] lipca 2010 r., a powiązanie go z przepisem wskazującym na rodzaje podstaw kasacyjnych (art. 174 pkt 1 i 2 p.p.s.a.), nie czyni zadość wymogom skargi kasacyjnej. Podkreślić należy, że skarga kasacyjna jest środkiem prawnym służącym zaskarżaniu wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych. Podstawą skargi kasacyjnej, jak wskazano wyżej, może być m.in. "naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy", jednak nie chodzi tutaj o wszelkie naruszenia przepisów proceduralnych - w rozpoznawanej sprawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego stosowanego przez organy administracji - ale o naruszenie przez wojewódzki sąd administracyjny konkretnych przepisów procedury sądowoadministracyjnej, uregulowanej przepisami p.p.s.a., co oczywiście może się wiązać z zarzutami naruszenia k.p.a. w sposób pośredni. Brak powiązania w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia przepisów k.p.a. z naruszeniem przepisów p.p.s.a., jak również brak ich odniesienia do postępowania przed Sądem I instancji w uzasadnieniu skargi kasacyjnej, prowadzić musiał do uznania tego zarzutu za niezasadny.

Już więc tylko na marginesie, w nawiązaniu do zarzutu skargi kasacyjnej, wskazać trzeba na odróżnienie skutków prawnych wynikające z wydania decyzji oraz z jej doręczenia. "Należy bowiem przyjąć, że z chwilą podpisania decyzji administracyjnej mamy do czynienia z wydaniem decyzji w sensie procesowym w tym znaczeniu, że istnieje decyzja administracyjna, a dzień wydania decyzji jest miarodajny dla oceny podstawy prawnej i podstawy faktycznej decyzji. Zasada związania decyzją rozciąga się zatem także na okres między wydaniem decyzji a jej doręczeniem, bowiem również w tym czasie organ administracji publicznej nie może zmieniać wydanej decyzji, która - jak trafnie podkreśla W. Dawidowicz (Postępowanie administracyjne, 1983, s. 201) - "istnieje" już w momencie wydania, choć wywiera skutki prawne dopiero z chwilą doręczenia stronie" (Komentarz aktualizowany do k.p.a., LEX/el, uw. 9 do art. 110). "Obowiązujące przepisy k.p.a. nie dają podstaw do utożsamienia wydania decyzji z jej doręczeniem. Data wydania (sporządzenia) decyzji zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. jest czynnością procesową wywołującą oznaczone, choć nie wszystkie skutki prawne. (...) Doręczenie decyzji zgodnie z art. 110 k.p.a. powoduje jej wejście do obrotu prawnego, rozpoczyna bieg terminu do wniesienia odwołania, złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, wniesienia skargi do sądu administracyjnego. "Skuteczne doręczenie przynajmniej jednej ze stron postępowania już powoduje, że decyzja wywołuje skutki prawne wobec jej wejścia do obrotu prawnego" (wyrok NSA z 22.06.2007 r. II OSK 239/07, LEX nr 345938).

Jak wynika z akt sprawy decyzja Starosty P. z dnia [...] lipca 2010 r. została doręczona pełnomocnikowi wnioskodawcy postępowania, a więc weszła do obrotu prawnego, wbrew temu, co podniesione zostało w skardze kasacyjnej. Nawet więc jeśli uznać, że doręczenie tej decyzji innej stronie postępowania (K. w K.) było wadliwe (z uwagi na pominięcie pełnomocnika), to prawidłowe doręczenie tej decyzji innej stronie postępowania powoduje, że weszła ona do obrotu prawnego. Na inne skutki nieprawidłowości doręczenia decyzji skarżąca kasacyjnie zaś nie wskazuje (np. możliwość wznowienia postępowania administracyjnego), ani też nie wyjaśnia, jakie mogłoby to mieć przełożenie na wynik postępowania sądowego.

Mając to na uwadze, na podstawie art. 184 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/