Wejście w życie ustawy z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, czyli tzw. ustawy krajobrazowej, wywołało liczne skutki prawne. Jeden z nich wiąże się z ustawą z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i dotyczy procedur środowiskowych.

Ustawa krajobrazowa rozszerzyła m.in. zakres występujących w procedurze środowiskowej raportów o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko o "opis krajobrazu, w którym dane przedsięwzięcie ma być zlokalizowane". W praktyce punkt ten budzi wątpliwości zarówno inwestorów, jak też organów administracji budowlanej. Podobnie zastanawiać się można, jak precyzyjnie i obiektywnie weryfikować wpływ realizowanego przedsięwzięcia na krajobraz i krajobraz kulturowy. Według definicji zawartej w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, krajobrazem jest postrzegana przez ludzi przestrzeń, zawierająca elementy przyrodnicze lub wytwory cywilizacji, ukształtowana w wyniku działania czynników naturalnych lub działalności człowieka. Wydaje się, że w analizowanym kontekście kluczową rolę odgrywać będą przy wykładni przede wszystkim wymienione wartości, zwłaszcza w dotychczasowym wymiarze przyrodniczym lub też kulturowym. Jest to, co prawda, już i tak przedmiotem analizy w raportach środowiskowych, jednak ważna jest ujęta w tym kontekście przestrzenno-funkcjonalna perspektywa.

Kolejna zmiana dotyczy ustawy z 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (dalej: k.w.). Już wcześniej w art. 63a k.w. za wykroczenie uznano umieszczanie w miejscu publicznym do tego nieprzeznaczonym ogłoszenia, plakatu, afisza, apelu, ulotki, napisu lub rysunku, wystawiania go na widok publiczny bez zgody zarządzającego tym miejscem. Ustawodawca przewiduje za takie działanie karę ograniczenia wolności lub grzywny. Obecnie jednak, w związku ze zmianami wynikającymi z ustawy krajobrazowej, karane jest nie tylko samo sprawstwo, lecz także podżeganie i pomocnictwo. Można również orzec przepadek przedmiotów służących lub przeznaczonych do popełnienia wykroczenia, choćby nie stanowiły własności sprawcy.

Warto również zwrócić uwagę na zmiany w ustawie z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Otóż w granicach miast na prawach powiatu tablice i urządzenia reklamowe mogą być umieszczane w pasie drogowym na podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej. Wartość świadczeń pieniężnych należnych z tego tytułu zarządcy drogi nie może być jednak niższa niż wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego, która miałaby zastosowanie w sytuacji, gdyby zajęcie pasa drogowego następowało na podstawie decyzji administracyjnej. Jednak zawarcie tego typu umowy z zarządcą drogi wyłącza wymóg uzyskania zezwolenia. Kolejne ograniczenia wprowadzono względem widocznej z jezdni dla kierującego reklamy umieszczonej w pasie drogowym lub bliskiej odległości od zewnętrznej krawędzi jezdni. W przypadku reklamy umożliwiającej zmianę informacji wizualnej niedopuszczalne jest wyświetlanie ruchomych obrazów, stosowanie efektów wizualnych i przerw między wyświetlanymi informacjami, a minimalny czas prezentacji informacji wizualnej musi być dłuższy niż 10 sekund.

Skutki zmian krajobrazowych występują więc w różnych dziedzinach, warto więc o nich pamiętać.

PODSTAWY PRAWNE

● ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz.U. z 2015 r. poz. 774; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1688)

● ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 1235; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 2171)

● ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 460; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 2281)

● ustawa z 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 1094; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1707)