PROBLEM

Na podstawie ugody sądowej zawartej z byłym pracownikiem zobowiązaliśmy się wypłacić mu odszkodowanie z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Czy odszkodowanie to może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof?

RADA

Odszkodowanie, o którym mowa w pytaniu, nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof. Muszą Państwo pobrać od niego zaliczkę na podatek dochodowy. Szczegóły - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz świadczenia nieodpłatne, mające swoje źródło w stosunku pracy łączącym pracownika z pracodawcą (art. 12 ust. 1 updof). Kwota, jaką mają Państwo wypłacić byłemu pracownikowi z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, stanowi jego przychód ze stosunku pracy. Przychód ten nie może jednak korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof. Z przepisu tego wynika, że wolne od podatku dochodowego są:

otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

(...) g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Aby otrzymana kwota mogła korzystać z ww. zwolnienia, muszą być łącznie spełnione dwa warunki:

● kwota ta musi być odszkodowaniem przyznanym m.in. na podstawie odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych oraz

● nie może wynikać z zawartych umów lub ugód, z wyjątkiem ugód sądowych.

W przedstawionym stanie faktycznym nie jest spełniony pierwszy z warunków zwolnienia. Kwota, jaką są Państwo zobowiązani wypłacić za pracę w godzinach nadliczbowych, nie jest w ogóle odszkodowaniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw. Przepisy Kodeksu pracy, które mają w tym przypadku zastosowanie, nie przewidują bowiem odszkodowania na rzecz pracownika z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, lecz wypłatę wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Wypłacona przez Państwa kwota jest w rzeczywistości wypłatą zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a nie wypłatą odszkodowania za pracę w takich godzinach. Bez znaczenia jest okoliczność, że realizacja tych należności nastąpi na podstawie ugody sądowej.

Skoro kwota odszkodowania za pracę w godzinach nadliczbowych, która ma być wypłacona byłemu pracownikowi w wyniku ugody sądowej, stanowi w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a nie odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof, to nie będzie ona korzystać ze zwolnienia na podstawie tego przepisu. Wypłacone środki pieniężne stanowią dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, od którego mają Państwo obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe. W interpretacji indywidualnej z 29 listopada 2015 r., sygn. IPTPB2/4511-608/15-5/KR, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, że:

(...) wypłacona Wnioskodawcy w wyniku ugody sądowej pierwsza rata kwoty odszkodowania stanowiła w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, a nie odszkodowanie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym wypłacona Wnioskodawcy w wyniku ugody sądowej pierwsza rata uzgodnionej kwoty za pracę w godzinach nadliczbowych nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wypłacone środki pieniężne za pracę w godzinach nadliczbowych stanowią dla Wnioskodawcy przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2012 r., poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 195

Marcin Szymankiewicz

doradca podatkowy, autor licznych publikacji z dziedziny podatków