NOWE OBOWIĄZKI SPRAWOZDAWCZE W ZAKRESIE PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH Część 2. Ewidencja podatkowa nieruchomości oraz sprawozdawczość podatkowa w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego

Od 6 grudnia 2017 r. przepisy ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (dalej upol) - obok obowiązku prowadzenia ewidencji podatkowej nieruchomości - nakładają na organy właściwe w sprawach podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego nowe obowiązki sprawozdawcze. Dotychczas na potrzeby wymiaru i poboru podatku od nieruchomości oraz podatku rolnego i podatku leśnego organy podatkowe prowadziły ewidencję podatkową nieruchomości w systemie informatycznym. Ewidencja ta jest narzędziem, które w założeniu ma usprawnić ustalanie podstaw opodatkowania, a co za tym idzie, usprawnić wymiar i pobór tych podatków. Nowe obowiązki sprawozdawcze zwiększą możliwości analizy obowiązujących rozwiązań podatkowych, m.in. umożliwiając oszacowanie struktury potencjalnych wpływów z tych podatków.

1. Obowiązek złożenia sprawozdania

ZMIANA

Organy podatkowe właściwe w sprawach podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego sporządzają co roku sprawozdanie podatkowe w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego.

KOMENTARZ

Przed dniem wprowadzenia tych zmian nie było obowiązku sprawozdawczości o charakterze podatkowym w zakresie podatków od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku leśnego. W odniesieniu do tych danin sprawozdawczość budżetowa gmin i miast na prawach powiatu dotyczyła wyłącznie dochodów budżetowych z tych podatków oraz skutków obniżania górnych granic stawek podatkowych, skutków udzielonych ulg i zwolnień w tych podatkach na mocy uchwał rad gmin, a także skutków decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Ministerstwo Finansów pozyskiwało dane na temat podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku leśnego za pomocą dobrowolnych badań ankietowych gmin przeprowadzanych w kilkuletnich odstępach.

2. Zakres przedmiotowy sprawozdania

ZMIANA

Sprawozdanie zawiera informacje o:

1. wysokości stawek podatku od nieruchomości, średniej cenie skupu żyta i średniej cenie sprzedaży drewna określonych uchwałą rady gminy i przyjmowanych na potrzeby wymiaru odpowiednio podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na terenie gminy w danym roku podatkowym;
2. podstawach opodatkowania podatkiem od nieruchomości, podatkiem rolnym i podatkiem leśnym;
3. podstawach opodatkowania zwolnionych od podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na mocy uchwał rad gmin.

KOMENTARZ

Dane te zwiększą możliwości analizy obowiązujących rozwiązań podatkowych, m.in. umożliwiając oszacowanie struktury potencjalnych wpływów z tych podatków w podziale na typy przedmiotów opodatkowania, jak również określenie średnich stawek podatkowych stosowanych przez gminy. Zwiększą również możliwości analizy i oceny polityki podatkowej gmin pod kątem wykorzystania potencjału dochodowego w zakresie opodatkowania nieruchomości. Co ważne, gromadzenie powyższych danych było postulowane również przez samorządy.

3. Forma i adresat sprawozdania

ZMIANA

Sprawozdanie jest przekazywane ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w formie elektronicznej za pośrednictwem regionalnych izb.

Dane dotyczące podstaw opodatkowania podatkiem od nieruchomości, podatkiem rolnym i podatkiem leśnym, podstaw opodatkowania zwolnionych od podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na mocy uchwał rad gmin przedstawia się w sprawozdaniu w formie zagregowanej i są one wykazywane według stanu na dzień 30 czerwca roku podatkowego, w którym jest sporządzane sprawozdanie.

KOMENTARZ

Powyższy termin został zaproponowany w uzgodnieniu ze stroną samorządową w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz z Krajową Radą Regionalnych Izb Obrachunkowych.

4. Termin złożenia sprawozdania

ZMIANA

1. W części dotyczącej wysokości stawek podatku od nieruchomości, średniej ceny skupu żyta i średniej ceny sprzedaży drewna określonych uchwałą rady gminy i przyjmowanych na potrzeby wymiaru odpowiednio podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na terenie gminy w danym roku podatkowym sprawozdanie przekazuje się nie później niż do końca I kwartału danego roku podatkowego.
2. W części dotyczącej podstaw opodatkowania podatkiem od nieruchomości, podatkiem rolnym i podatkiem leśnym, podstaw opodatkowania zwolnionych od podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na mocy uchwał rad gmin sprawozdanie przekazuje się nie później niż do końca III kwartału danego roku podatkowego.

KOMENTARZ

Wskazane terminy to terminy maksymalne. W art. 7b ust. 7 upol zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do unormowania tych terminów w rozporządzeniu. Zostało ono dokonane z uwagi na obowiązujące rozwiązania w zakresie sprawozdawczości budżetowej. Takie rozwiązanie pozwala na zachowanie większej elastyczności w ustalaniu terminów i ich ewentualne dostosowanie do bieżącego obciążenia organów podatkowych pracą.

Na dzień oddania Ściągi Księgowego do publikacji trwały prace nad projektem rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie sprawozdania podatkowego organów podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku leśnego.

5. Aktualizacja sprawozdania

ZMIANA

Sprawozdanie jest aktualizowane w przypadku zmiany danych dotyczących wysokości stawek podatku od nieruchomości, średniej ceny skupu żyta i średniej ceny sprzedaży drewna określonych uchwałą rady gminy i przyjmowanych na potrzeby wymiaru odpowiednio podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na terenie gminy w danym roku podatkowym.

Aktualizację sprawozdania przekazuje się ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych za pośrednictwem regionalnych izb obrachunkowych.

KOMENTARZ

Z uwagi na naturalną dynamikę podstaw opodatkowania występującą w ciągu roku podatkowego nie jest uzasadnione dokonywanie aktualizacji danych w części dotyczącej podstaw opodatkowania podatkiem od nieruchomości, podatkiem rolnym i podatkiem leśnym, podstaw opodatkowania zwolnionych od podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego na mocy uchwał rad gmin.

Konieczność aktualizacji może natomiast wystąpić w przypadku informacji o wysokości stawek podatku od nieruchomości, średniej ceny skupu żyta i średniej ceny sprzedaży drewna przyjmowanych na potrzeby wymiaru odpowiednio podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego. Choć uchwały w tym zakresie powinny być podjęte i opublikowane do końca roku poprzedzającego rok podatkowy, możliwa jest ich zmiana w ciągu roku podatkowego.

6. Przepisy wykonawcze

ZMIANA

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi w drodze rozporządzenia szczegółowy zakres informacji objętych sprawozdaniem, wzór sprawozdania, terminy i sposób jego przekazywania oraz sposób jego sporządzania, a także terminy i sposób przekazywania oraz sposób sporządzania aktualizacji sprawozdania, mając na względzie potrzebę zapewnienia rzetelności i prawidłowości przekazywanych informacji oraz uwzględniając uprawnienia rad gmin do różnicowania wysokości stawek podatku od nieruchomości.

KOMENTARZ

Upoważnienie ministra właściwego do spraw finansów publicznych do unormowania tych terminów w rozporządzeniu zostało dokonane z uwagi na obowiązujące rozwiązania w zakresie sprawozdawczości budżetowej. Rozwiązanie takie pozwala na zachowanie większej elastyczności w ustalaniu terminów i ich ewentualne dostosowanie do bieżącego obciążenia pracą organów podatkowych. Jednocześnie projekt zakłada przekazywanie sprawozdania w częściach oraz określa maksymalne terminy przekazywania części sprawozdania.

W wytycznych do wydania rozporządzenia wskazano, że powinno ono uwzględniać kwestie rzetelności i prawidłowości przekazywanych informacji oraz uprawnienia rad gmin do różnicowania wysokości stawek podatku od nieruchomości.

Na dzień oddania Ściągi Księgowego do publikacji trwały prace na projektem rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie sprawozdania podatkowego organów podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku leśnego.

Podstawa prawna

• art. 7b ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1785; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 2141)

Opracowała Małgorzata Masłowska,

redaktor merytoryczny "Rachunkowości Budżetowej"