Pokrywanie kosztów upomnień przy egzekucji należności podatkowych

Zakres zmian: Od 1 stycznia 2016 r. zmieniły się zasady rozliczania wpłat dokonanych przez podatników na poczet zaległości podatkowych, w przypadkach gdy wpłacona kwota nie wystarcza na pokrycie zaległości wraz z kosztami doręczonego upomnienia i odsetkami za zwłokę. W takiej sytuacji dokonaną wpłatę zalicza się w pierwszej kolejności na poczet kosztów upomnienia, a dopiero w następnej kolejności dokonuje się jej rozliczenia - w sposób proporcjonalny na poczet należności głównej i odsetek za zwłokę.

Co zmiany przepisów oznaczają dla jednostek: Zmiana dla jednostek obsługujących organy podatkowe jest korzystna, ponieważ umożliwia proste wyegzekwowanie kosztów upomnień, które dotąd pozostawały trudne do ściągnięcia, jeśli podatnik sam ich nie opłacił. Oznacza ona jednak konieczność:

● księgowania na kontach podatników kosztów doręczonych upomnień,

● zmian algorytmów oprogramowania służącego do prowadzenia ewidencji podatków i opłat w taki sposób, aby dokonywało rozliczania wnoszonych przez podatników wpłat właśnie w takiej kolejności.

Znowelizowany przepis pozwala na pokrycie z dokonanej wpłaty kosztów doręczonego upomnienia, a więc użytkowane zwłaszcza w JST oprogramowanie do prowadzenia ewidencji księgowej podatków i opłat lokalnych, które automatycznie przypisywało na koncie podatnika koszty upomnienia w chwili jego wydrukowania z systemu, będzie musiało zostać zmienione tak, żeby na koncie podatnika koszty upomnienia były przypisywane dopiero w chwili jego doręczenia na podstawie dowodu doręczenia, inaczej rozliczenie kosztów upomnień będzie kwestionowane jako niezgodne z prawem.

Postępowanie informacyjne przed wszczęciem egzekucji należności

Zakres zmian: Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowe rozporządzenie Ministra Finansów z 30 grudnia 2015 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych. Reguluje ono w nowy sposób tzw. działania informacyjne, które mogą być podejmowane przez wierzycieli wobec zobowiązanych w celu nakłonienia ich do dobrowolnego wykonania przez nich zobowiązań, gdy zachodzi uzasadnione okolicznościami przypuszczenie, że zobowiązany wykona ciążące na nim zobowiązanie bez konieczności wszczynania postępowania egzekucyjnego. Działania informacyjne mogą być podejmowane w formie pisemnej, dźwiękowej lub graficznej, w szczególności przez internetowy portal informacyjny, SMS, e-mail, telefon, faks. Działania informacyjne muszą być rejestrowane w postaci papierowej lub elektronicznej - przez wskazanie: formy i daty podjęcia działania informacyjnego. W przypadku podjęcia działań informacyjnych wierzyciel może przesłać zobowiązanemu upomnienie nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż 21 dni od dnia, w którym podjęto te działania.

Co zmiany przepisów oznaczają dla jednostek: Dla jednostek organizacyjnych pobierających należności pieniężne podlegające egzekucji administracyjnej zmiana przepisów oznacza dodatkowe możliwości do stosowania w odniesieniu do zobowiązanych, którzy nie uchylają się notorycznie od regulowania swoich wierzytelności. W przypadku podjęcia decyzji o stosowaniu tych działań, w procedurach kontroli zarządczej należy uregulować sposób postępowania w takich sytuacjach, sposób prowadzenia rejestrów podejmowanych działań oraz zwiększyć zakresy obowiązków pracowników odpowiedzialnych za egzekwowanie spłaty należności. Przed podjęciem decyzji w tej sprawie należy oszacować koszty tych działań i ocenić, czy spełnią one kryteria celowości i efektywności.

Nowe uregulowania w zakresie danin publicznych

Od 1 stycznia 2016 r. gminy zostały zwolnione z podatku od nieruchomości od gruntów, budynków (lub ich części), które stanowią własność gminy i nie są zajęte na działalność gospodarczą lub nie znajdują się w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów. Poszerzenie katalogu zwolnień podatkowych w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych ma na celu wyeliminowanie sytuacji, w których gminy musiały płacić same sobie podatek od nieruchomości od gruntów i budynków nieprzekazanych w zarząd, użytkowanie, dzierżawę itp. innym podmiotom.

Od 1 lutego 2016 r. zaczął obowiązywać nowy podatek stanowiący dochód budżetu państwa - podatek od aktywów niektórych instytucji finansowych (banków, instytucji kredytowych i pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, zakładów ubezpieczeń i reasekuracji). Podatek ma być obliczany i opłacany bez wezwania na rachunek urzędu skarbowego właściwego miejscowo ze względu na siedzibę podatnika, na podstawie składanych deklaracji miesięcznych, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.

W ramach budżetu państwa został wprowadzony nowy paragraf klasyfikacji dochodów 021 "Wpływy z podatku od niektórych instytucji finansowych" obejmujący wpływy, o których mowa w przepisach dotyczących podatku od niektórych instytucji finansowych.

Rozliczenia w VAT - projekt

W związku z wyrokiem TSUE z 29 września 2015 r. w sprawie gminy Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, zgodnie z którym gminne jednostki budżetowe nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności (jednostki te nie ponoszą ryzyka gospodarczego związanego z działalnością gospodarczą powierzoną im w imieniu i na rachunek gminy, gdyż nie dysponują własnym majątkiem, nie osiągają własnych dochodów i nie ponoszą kosztów dotyczących takiej działalności), a wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez JST, która je utworzyła - ma zostać wprowadzona ustawa o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy o finansach publicznych (projekt z 14 stycznia 2016 r.). Ustawa ta zakłada obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach wszystkich jednostek i zakładów budżetowych dla celów rozliczania VAT, wprowadzając ułatwienia w dokonywaniu tych rozliczeń w okresie przejściowym (kończącym się najpóźniej w 2018 r.). Ułatwienia te obejmą m.in.:

● brak konieczności wystawiania faktur korygujących,

● możliwość dalszego ewidencjonowania obrotu za pomocą kas fiskalnych poszczególnych jednostek budżetowych i zakładów budżetowych JST,

● wstąpienie JST, z dniem podjęcia wspólnego rozliczania VAT, we wszystkie przewidziane w przepisach podatkowych prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych, które będą wspólnie rozliczane.

Ponadto przewidziana jest zmiana uofp, dzięki której JST nie będą musiały zwracać środków pozyskanych z budżetu UE w takim zakresie, w jakim na skutek wyroku TSUE nastąpiła zmiana wysokości wydatków kwalifikowanych, związanych z zakupem towarów i usług, pod warunkiem że nie dokonano obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zmiany w sprawozdawczości budżetowej - projekt

Trwają prace nad nowelizacją rozporządzenia o sprawozdawczości budżetowej (projekt z 9 lutego 2016 r.). Zmiany mają wejść w życie, z pewnymi wyjątkami, z 1 kwietnia 2016 r. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie definicji pojęcia "kierownik jednostki obsługującej" oraz uściśleń z tym związanych, np. w załączniku dotyczącym terminów sporządzania sprawozdań przez JST, zmiany w sprawozdaniach: Rb-33, Rb-70, Rb-27S oraz Rb-27ZZ. Wprowadzone zmiany opiszemy po ich zatwierdzeniu i opublikowaniu.

Oprac. Izabela Motowilczuk