Nie, w takiej sytuacji podatnik może odliczyć z faktury wykupu tylko 50% kwoty podatku naliczonego. Pozostałą kwotę podatku z tej faktury podatnik będzie jednak mógł odliczyć w drodze korekty, jeżeli sprzeda samochód w miesiącu wykupu go z leasingu.

Z punktu widzenia VAT wykup samochodu z leasingu operacyjnego nie różni się od "zwykłego" nabycia samochodu. A zatem kwotę podatku z faktury dokumentującej wykup z takiego leasingu samochodu osobowego stanowi, co do zasady, 50% kwoty podatku wynikającej z tej faktury (art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT). Dotyczy to również, co do zasady, wykupu z leasingu operacyjnego samochodu z zamiarem jego sprzedaży (chyba że w okresie między wykupem samochodu z leasingu a sprzedażą podatnik zapewni sposób wykorzystania pojazdu wykluczający jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą; wiąże się z tym, między innymi, obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu).

Należy jednak zauważyć, że podatnik będzie mógł "odzyskać" prawo do odliczenia pozostałych 50% VAT naliczonego w związku ze sprzedażą samochodu. Przepisy art. 90b ustawy o VAT przewidują w tym przypadku możliwość zwiększenia kwoty odliczenia VAT. Z przepisów tych wynika, że:

1) w przypadku gdy w okresie korekty (okres ten trwa 12 lub 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy; w przypadku samochodów wykupywanych z leasingu okres korekty trwa najczęściej 12 miesięcy, gdyż wartość początkowa takich samochodów rzadko przekracza 15 000 zł) nastąpi sprzedaż pojazdu samochodowego, uznaje się, że wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty (art. 90b ust. 2 ustawy o VAT),

2) na potrzeby korekty uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła sprzedaż; korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty (art. 90b ust. 4 ustawy o VAT).

Zestawienie powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że jeżeli sprzedaż pojazdu samochodowego (np. samochodu osobowego) nastąpi w tym samym miesiącu, w którym podatnik wykupił samochód z leasingu - podatnik będzie mógł odliczyć w drodze korekty całą drugą połowę kwoty podatku naliczonego wynikającą z faktury wykupu.

PRZYKŁAD

Na początku czerwca 2014 r. podatnik składający miesięczne deklaracje VAT-7 wykupi samochód osobowy z leasingu za kwotę 1400 zł netto + 322 zł VAT. Samochód ten sprzeda 20 czerwca 2014 r. za 24 000 zł netto + 5520 zł VAT. W tej sytuacji podatnik będzie (bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu oraz spełnienia pozostałych warunków dokonywania pełnych odliczeń od wydatków dotyczących samochodów osobowych) uprawniony:

1) do odliczenia 161 zł (50% z 322 zł) - kwotę odliczenia wykaże w poz. 42 deklaracji VAT-7 za czerwiec 2014 r. (czemu powinno towarzyszyć wykazanie kwoty 1400 zł w poz. 41 deklaracji),

2) do odliczenia pozostałej kwoty podatku 161 zł (50% z 322 zł) w drodze korekty - kwotę korekty wykaże w poz. 44 deklaracji VAT-7 za czerwiec 2014 r.

Podobna korekta będzie możliwa również w przypadku późniejszej sprzedaży samochodu, jeśli sprzedaż nastąpi przed zakończeniem okresu korekty. W takich przypadkach kwota korekty będzie jednak mniejsza.

PRZYKŁAD

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że podatnik sprzeda samochód na początku sierpnia 2014 r., czyli w 10. miesiącu, licząc od końca okresu korekty. W tej sytuacji podatnik będzie uprawniony:

1) do odliczenia 161 zł - kwotę odliczenia podatnik wykaże w poz. 42 deklaracji VAT-7 za czerwiec 2014 r. (czemu powinno towarzyszyć wykazanie kwoty 1400 zł w poz. 41 deklaracji),

2) do odliczenia - w drodze korekty - kwoty 134 zł (161 zł × 10/12 = 134,17 zł, czyli po zaokrągleniu do pełnych złotych 134 zł) - tak obliczoną kwotę korekty podatnik wykaże w poz. 44 deklaracji VAT-7 za sierpień 2014 r.

Tomasz Krywan

prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji z dziedziny podatków

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 86a i 90b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 312