Od 1 stycznia 2015 r. w Niemczech obowiązuje ustawa nakazująca m.in. firmom transportowym wypłatę swoim pracownikom niemieckiej płacy minimalnej w wysokości 8,50 euro za godzinę. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami urzędu celnego stawka ta dotyczyła kierowców niezależnie od tego, czy tylko przejeżdżali przez Niemcy tranzytem, czy realizowali przewóz kabotażowy. Ponieważ przepis ten wywołał liczne kontrowersje, pod naciskiem polskich władz rząd w Berlinie zawiesił obowiązujące od stycznia 2015 r. przepisy do czasu wyjaśnienia ich stosowania przez Komisję Europejską. Niemieckie ministerstwo pracy zastrzegło przy tym, że płaca minimalna nie obowiązuje kierowców ciężarówek przejeżdżających tranzytem przez Niemcy. Prawo do płacy minimalnej mają jedynie kierowcy ciężarówek, które są załadowywane i rozładowywane na terenie Niemiec.

Zgodnie z wytycznymi Niemieckiego Urzędu Celnego (NUC) z października 2015 r. diety i ryczałty noclegowe wypłacone z tytułu wykonywania pracy na terenie Niemiec mogą być wliczane do płacy minimalnej. Według stanowiska NUC, ponieważ w Polsce nie ma przepisów określających, co może zawierać dieta, od pełnej przyznanej kwoty diety należy odliczyć wydatki faktycznie poniesione przez kierowcę, takie jak koszty podróży, zakwaterowania i wyżywienia. Różnica między wydatkami a kwotą wypłaconej diety jest zaliczana do płacy minimalnej. W przypadku braku możliwości ustalenia kosztów ponoszonych przez pracownika należy od diety odliczyć kwoty miesięczne stanowiące minimum żywieniowe w wysokości 229 euro i mieszkaniowe - 223 euro, zgodnie z niemieckim rozporządzeniem dotyczącym ubezpieczenia społecznego. Różnicę należy uwzględnić przy obliczaniu płacy minimalnej.

Ponadto według opinii NUC ryczałt za nocleg podlega w całości włączeniu do stawki minimalnej, pod warunkiem że kierowca odpoczywa w przystosowanej do tego kabinie ciężarówki.

PRZYKŁAD

Pracodawca wysłał pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowcy z towarem do klienta X znajdującego się w Niemczech i jednocześnie po odbiór od tego klienta surowców do produkcji. Pracownik przebywał na terenie Niemiec od 19 do 22 października 2015 r., za co przysługują mu 4 pełne diety. W tym czasie przez 3 doby korzystał z noclegu. Pracodawca wypłaca pracownikowi diety z rozporządzenia z 29 stycznia 2013 r. w sprawie podróży służbowych. Rozliczenie należności za podróż pracownika powinno wyglądać następująco:

● 49 euro x 4 = 196 euro (diety),

● 3 doby x (150 euro x 25%) = 112,50 euro (ryczałt za nocleg).

Ponieważ pracownik nie przedstawił kosztów podróży podlegających rozliczeniu, do minimalnej niemieckiej płacy należy wliczyć 587,68 euro, zgodnie z następującym działaniem:

● 196 euro + 112,50 euro = 308,50 euro,

● 308,50 euro - 29,55 euro (229 euro : 31 dni x 4 dni) - 28,77 euro (223 euro : 31 dni x 4 dni) = 278,95 euro.

Podstawa prawna:

● § 1-3, § 13, § 17, § 20-22, § 24 niemieckiej ustawy o płacy minimalnej - FDU z 2014 r., cz. I, Nr 39

● Die Sozialversicherungsentgeltverordnung (SvEV), § 2 Verpflegung, Unterkunft und Wohnung als Sachbezug, BGBl. I Nr. 65 vom 28. Dezember 2006, S. 3385

● § 14, § 16 i załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej - Dz.U. z 2013 r., poz. 167

Magdalena Kądziela

koordynator z zakresu prawa pracy