Niemiecka ustawa o płacy minimalnej z 11 sierpnia 2014 r. wprowadziła na terytorium Republiki Federalnej Niemiec od 1 stycznia 2015 r. minimalne wynagrodzenie w wysokości 8,50 euro brutto za godzinę pracy. Zasadniczo do niemieckiej płacy minimalnej mogą być wliczane niektóre dopłaty lub dodatki uznawane za składniki wynagrodzenia, przysługujące za zwykłą pracę. Takie stanowisko, przekazane redakcji MPPiU przez resort pracy, prezentują niemieckie Ministerstwo Pracy, niemieckie Ministerstwo Finansów oraz władze celne.

Wśród dodatków i dopłat zaliczanych do niemieckiej minimalnej płacy należy wymienić:

● dodatki i dopłaty, które stanowią wynagrodzenie za regularną i stałą pracę ustaloną w umowie (np. dodatek budowlany dla wszystkich pracowników zatrudnionych na placu budowy),

● dodatki, które są wskazane w umowie o pracę pracownika delegowanego z zagranicy jako różnica pomiędzy wynagrodzeniem minimalnym w jego państwie pochodzenia i w państwie przyjmującym, czyli w Niemczech,

● dodatki, które są wypłacane jako uzupełnienie określonych systemów wynagrodzenia, jak np. praca na akord, aby w rezultacie osiągnąć co najmniej 8,50 euro za godzinę, i przy tym pracownik nie musiał wykonywać pracy wykraczającej poza "normalne świadczenie", tj. zwykłą pracę,

Płatności jednorazowe (np. na Boże Narodzenie/dodatek urlopowy) mogą być uznawane za składniki wynagrodzenia wliczane do minimalnej pensji wyłącznie w okresie ich wymagalności (§ 2 ust. 1 zdanie 1 nr 2 niemieckiej ustawy o płacy minimalnej, dalej MiLoG), w którym są one (ewentualnie częściowo) płatne i tylko z dalszym zastrzeżeniem, że pracownik faktycznie i nieodwołalnie otrzymał taką wypłatę.

Składnikami, które nie są uwzględniane w ramach niemieckiej minimalnej płacy (MiLoG), są dodatki i dopłaty, których wypłata wymaga:

● więcej pracy w jednostce czasu (np. premia akordowa),

● ponadprzeciętnych jakościowo wyników pracy (np. premia jakościowa),

● pracy w określonym czasie (np. praca w godzinach nadliczbowych, w niedziele i święta lub praca w nocy),

● pracy w trudnych lub niebezpiecznych warunkach (np. dodatek z tytułu brudzącej pracy, dodatek za pracę niebezpieczną).

Ponadto w ramach pensji minimalnej nie uwzględnia się:

● wszystkich innych dodatków niż wyżej wymienione, które rekompensują pracę dodatkową i które nie zostały zawarte w umowie,

● składek do pracowniczych programów emerytalnych i innych płatności na poczet pracowniczych systemów oszczędnościowych.

Bez znaczenia jest - podobnie jak w innych przypadkach - nazwa dodatku. W związku z tym (co często przewiduje prawo innych krajów) dodatki z tytułu oddelegowania mogą być zaliczane do niemieckiego minimalnego wynagrodzenia pod warunkiem, że stanowią one zwrot faktycznie poniesionych przez pracownika kosztów oddelegowania (np. zakwaterowania, wyżywienia, kosztów podróży). Jeżeli pracodawca wypłaca pracownikowi całkowitą kwotę, w której są zawarte kwoty, za które pracownik ma sobie sam zapewnić zakwaterowanie i/lub wyżywienie, od całkowitej kwoty należy odliczyć najniższy poziom świadczenia za zakwaterowanie i wyżywienie, zgodnie z rozporządzeniem o składkach na ubezpieczenie społeczne, i uwzględnić tylko kwotę pozostałą po odliczeniu. Jeżeli pracodawca dodatkowo przyznaje do wynagrodzenia dodatki pozafinansowe, np. za zakwaterowanie i/lub wyżywienie, ich wartość pieniężna nie jest uważana za składnik wynagrodzenia.

UWAGA!

Dodatki z tytułu oddelegowania mogą być zaliczane do niemieckiego minimalnego wynagrodzenia pod warunkiem, że stanowią zwrot faktycznie poniesionych przez pracownika kosztów oddelegowania.

W styczniu 2015 r. Komisja Europejska wszczęła wobec Niemiec wstępną procedurę, która jest stosowana w przypadku wątpliwości co do zgodności z prawem UE określonych krajowych rozwiązań prawnych (EU PILOT).

Komisja Europejska uznała niemieckie przepisy za niezgodne ze swobodą świadczenia usług i przepływu towarów. W związku z tym strona niemiecka musi w ciągu 2 miesięcy przekazać Komisji Europejskiej odpowiedź na wskazane zarzuty. W zależności od uzyskanych wyjaśnień Komisja może podjąć decyzję o wydaniu uzasadnionej opinii, a następnie ewentualnym skierowaniu skargi do Trybunału Sprawiedliwości UE.

Polska będzie kontynuować dialog ze stroną niemiecką odnośnie do praktycznych aspektów wykonywania operacji transportowych przez terytorium Niemiec, w tym utrzymania zawieszenia stosowania ustawy o niemieckim minimalnym wynagrodzeniu do tranzytu.

Oprac. Bożena Goliszewska-Chojdak