Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 9/2016, data dodania: 22.04.2016

Czy do podstawy wymiaru odprawy emerytalnej należy wliczyć dodatek wyrównawczy

Jednej z naszych pracownic pod koniec kwietnia 2016 r. wypłacimy odprawę emerytalną. Osoba ta od prawie roku otrzymuje dodatek wyrównawczy. Czy ten dodatek powinniśmy uwzględnić w podstawie wymiaru odprawy?

PROBLEM

RADA

Tak. W podstawie wymiaru odprawy emerytalnej powinni Państwo uwzględnić dodatek wyrównawczy. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Podstawę wymiaru odprawy emerytalnej ustala się na takich samych zasadach jak ekwiwalent za urlop. Zatem w podstawie wymiaru odprawy należy uwzględnić stałe oraz zmienne składniki wynagrodzenia, z wyłączeniem należności wymienionych w § 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, tj. m.in. jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie, wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, gratyfikacji (nagród) jubileuszowych czy wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Sposób uwzględniania składników wynagrodzenia w podstawie wymiaru odprawy emerytalnej zależy od ich rodzaju, tj.:

● składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości - uwzględnia się w podstawie wymiaru odprawy emerytalnej w kwocie przysługującej w miesiącu nabycia do niej prawa,

● składniki wynagrodzenia określone w zmiennej wysokości i przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc - uwzględnia się w średniej wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy; jeśli pracownikowi przysługiwały składniki za okres dłuższy niż 1 miesiąc, to do podstawy wymiaru odprawy należy przyjąć średnią tych składników wypłaconą w okresie maksymalnie 12 miesięcy poprzedzających uzyskanie prawa do odprawy.

Obliczając wysokość odprawy emerytalnej nie stosuje się tzw. współczynnika ekwiwalentowego (uchwała SN z 9 maja 2000 r., III ZP 12/00, OSNP 2000/22/806). Odprawa emerytalna nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, ale jest opodatkowana bez względu na wysokość.

Dodatek wyrównawczy przysługuje pracownikowi m.in. do osiągnięcia wieku emerytalnego. Dodatek ten nie wyklucza uzyskania przez zatrudnionego w tym okresie innych składników wynagrodzenia, aż do czasu przejścia na emeryturę (np. premii regulaminowej czy kwartalnej, wynagrodzenia za nadgodziny), a także zwiększenia wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek wyrównawczy ustala się na dzień, od którego obowiązuje obniżone wynagrodzenie, i przysługuje przez cały okres, który pracownik przepracuje do dnia rozwiązania stosunku pracy ze względu na przejście na emeryturę.

PRZYKŁAD

Pracownica w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego i przejściem na emeryturę ma prawo do odprawy emerytalnej w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia, którą otrzyma w ostatnim dniu zatrudnienia, tj. 29 kwietnia 2016 r. W miesiącach poprzedzających kwiecień zastępowała nieobecną koleżankę i nie opuściła żadnego dnia pracy, dlatego oprócz wynagrodzenia zasadniczego (2000 zł) oraz dodatku wyrównawczego (815,36 zł), które w miesiącach poprzedzających kwiecień przysługiwały jej w tej samej wysokości, otrzymała zmienne składniki wynagrodzenia wypłacone w miesiącach, za które przysługiwały, zgodnie z poniższą tabelą:

Rodzaj składnika

01/2016

02/2016

03/2016

Wynagrodzenie za nadgodziny

238,00

125,00

35,70

Dodatek za nadgodziny: 50%

119,00

12,50

17,85

Dodatek za nadgodziny: 100%

0,00

100,00

0,00

Premia motywacyjna

250,00

220,00

230,00

Razem

607,00

457,50

283,55

Do podstawy wymiaru odprawy emerytalnej należy przyjąć średnią ze składników zmiennych wypłaconych w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy, tj. 449,35 zł (607 zł + 457,50 zł + 283,55 zł = 1348,05 zł; 1348,05 zł : 3 = 449,35 zł), oraz przysługujące w kwietniu wynagrodzenie zasadnicze - 2000 zł i dodatek wyrównawczy - 815,36 zł. Podstawa wymiaru odprawy i jej wysokość wyniesie 3264,71 zł. Jeżeli w ostatnich miesiącach uwzględnianych przy ustalaniu podstawy wymiaru odprawy wynagrodzenie zasadnicze byłoby niższe niż w miesiącu przejścia na emeryturę oraz wystąpiłyby składniki, których podstawą naliczeń byłoby wynagrodzenie zasadnicze (m.in. wynagrodzenie i dodatek za nadgodziny), to zmienne składniki wynagrodzenia należałoby przeliczyć według aktualnej stawki tego wynagrodzenia.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 921 § 1, art. 297 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● art. 5 ust. 5 i ust. 6 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 192; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● § 2 ust. 1 pkt 7, § 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - Dz.U. Nr 62, poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 2000

● § 6, § 14-16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop - Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353

● § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 2236

Renata Guza

ekonomistka, specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z ponad 16-letnim doświadczeniem, kierownik działu outsourcingu usług kadrowo-płacowych

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK