Odpowiedź

W obydwu przypadkach organ podatkowy nie będzie miał podstaw prawnych do udzielenia wnioskowanych preferencji podatkowych.

Uzasadnienie

Na wstępie należy wyjaśnić, że, zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (dalej: o.p.), organy podatkowe mogą umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, za które ustawodawca uznał w art. 51 § 1 o.p. podatek niezapłacony w terminie płatności.

Dla osób fizycznych terminy płatności podatku są wskazywane przez organ w decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, a wynikają wprost z art. 6 ust. 7 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Pierwsza rata jest płatna do 15 marca. Druga rata płatna jest w terminie do 15 maja danego roku. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy termin płatności przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy. Wówczas, na podstawie art. 12 § 5 o.p., za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

W sytuacji podania wniesionego 11 marca 2016 r. należy wyjaśnić ponadto, że okolicznością decydującą o uznaniu wskazanej w nim należności za zaległość nie jest data jego rozpatrywania, lecz data złożenia podania. Podanie zostało wniesione przed upływem ustawowego terminu płatności (tym samym dotyczy należności, której nie sposób uznać za zaległość podatkową) i bez znaczenia jest fakt, że w momencie rozpatrywania wnioskowana rata jest już zaległością podatkową.

Podobnie w drugim przypadku. W maju 2016 r. termin płatności II raty wypadnie w niedzielę i dlatego z mocy prawa ulegnie przesunięciu na najbliższy dzień roboczy, tj. poniedziałek 16 maja. Podanie wniesione w tym właśnie dniu nie będzie obejmowało zaległości podatkowej z uwagi na fakt, że będzie złożone w siedzibie organu podatkowego w ostatnim dniu ustawowego terminu płatności.

W obydwu przypadkach w datach wniesienia podań oczywiste dla organu podatkowego powinno być, że nie obejmują one zaległości podatkowych. Dlatego w obydwu przypadkach, na podstawie art. 165a o.p., organ powinien wydać postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Wskazał na to WSA w Warszawie w wyroku z 16 maja 2014 r. (sygn. akt VI SA/Wa 3011/13), w którym stwierdził, że "Odmowa wszczęcia postępowania w momencie złożenia wniosku w rozumieniu art. 165a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749) musi być dla organu oczywista, aby można było wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w danej sprawie. Jeżeli natomiast konieczne jest przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego, które w efekcie może doprowadzić do wniosku, iż zachodzi przeszkoda przedmiotowa w dalszym prowadzeniu postępowania, bowiem wydanie rozstrzygnięcia jest bezprzedmiotowe, to powinna być wydana decyzja administracyjna o umorzeniu postępowania jako bezprzedmiotowego. Użycie przez ustawodawcę sformułowania: »nie może być wszczęte«, akcentującego na termin »wszczęcie« wskazuje, że określona w art. 165a § 1 Ordynacji podatkowej przyczyna przedmiotowa musi być znana już w chwili złożenia wniosku (żądania), a więc w istocie wynikać z treści wniosku lub też jest znana organowi z urzędu".

MARCIN BINAŚ

PODSTAWY PRAWNE

● art. 12 § 5, art. 51, art. 67a § 1 pkt 3, art. 165a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 613; ost. zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 195)

● art. 6 ust. 7 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 849; ost. zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)