PROBLEM
Zajmuję się handlem częściami samochodowymi. Prowadzę pkpir. Kupiłem samochód od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej za 1500 zł. Zapłaciłem PCC. Z samochodu odzyskałem sześć części. Zamierzam sprzedać je jako towar handlowy. Resztę "wraku" zezłomowałem. Skup złomu nie zapłacił mi za niekompletny pojazd. Otrzymałem tylko zaświadczenie o złomowaniu. Sporządziłem specyfikację dotyczącą odzyskanych części zamiennych. Wyceniłem każdą sztukę. Wartość wszystkich części wyniosła 1200 zł. W dacie zawarcia umowy kupna-sprzedaży wpisałem do kolumny 10 pkpir kwotę 1200 zł. Jednocześnie do kolumny 13 pkpir wpisałem 300 zł jako wartość odpadu. Do dokumentacji dołączyłem potwierdzenie złomowania. Czy moje rozliczenie jest prawidłowe? Czy PCC jest kosztem, który powinienem wpisać do kolumny 13 pkpir?
RADA
Czytelnik prawidłowo rozliczył pozyskane części samochodowe w kolumnie 10 pkpir, a zezłomowany wrak samochodu w kolumnie 13 pkpir. Zapłacony PCC jest dla Czytelnika kosztem, który powinien ująć w kolumnie 13 pkpir. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Z pytania wynika, że Czytelnik kupił samochód w celu odzyskania z niego części, które przeznaczył do sprzedaży. Prawidłowo więc uznał te części za towary handlowe, a ich wartość zaewidencjonował w kolumnie 10 pkpir. Kolumna ta jest przeznaczona do ewidencjonowania zakupu towarów handlowych oraz materiałów. Definicję towarów handlowych przedstawiamy w ramce.
W przedstawionym przypadku Czytelnik nie kupił poszczególnych części, ale samochód jako całość. W związku z tym nie jest znana cena zakupu poszczególnych części. Ustalenie wartości każdej z nich jest problematyczne. Przepisy rozporządzenia w sprawie pkpir nie regulują bowiem wprost, jak w takiej sytuacji postąpić. Najważniejsze, że wartość pozyskanych części oraz zezłomowanego wraku w rozliczeniu Czytelnika nie przekroczyła ceny zakupu samochodu wynikającej z umowy kupna samochodu. W związku z tym wartość części, tj. 1200 zł, jaką Czytelnik wpisał do pkpir, należy uznać za prawidłową.
ENCYKLOPEDIA KSIĘGOWEGO
Towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym. Towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej (§ 3 pkt 1 lit. a) rozporządzenia w sprawie pkpir).
Odpady to materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową (§ 3 pkt 1 lit. g) rozporządzenia w sprawie pkpir).
Za prawidłowe należy również przyjąć uznanie przez Czytelnika zezłomowanego wraku samochodu za odpad. Definicję odpadów przedstawiamy w ramce. Wartość wraku samochodu Czytelnik prawidłowo ujął w kolumnie 13 pkpir.
Podstawą zapisów w księdze są dowody księgowe, do których zalicza się umowy cywilnoprawne. W przedstawionym przypadku Czytelnik prawidłowo dołączył do umowy kupna specyfikację pozyskanych części oraz zaświadczenie o zezłomowaniu wraku. Dopiero ten komplet dokumentów przedstawia bowiem wszystkie okoliczności zdarzenia gospodarczego.
PCC. Przy umowie sprzedaży obowiązek zapłaty PCC ciąży na kupującym. Stawka podatku wynosi 2%. Kupujący powinien złożyć do urzędu skarbowego deklarację PCC-3 i zapłacić podatek w terminie 14 dni od dnia podpisania umowy.
Podatek od czynności cywilnoprawnych jest zobowiązaniem publicznoprawnym. Czytelnik prawidłowo ujął jego wartość w kolumnie 13 pkpir - Pozostałe wydatki. Można oczywiście stawiać tezę, że wydatek ten powinien być ujęty w kolumnie 11 pkpir - Koszty uboczne zakupu. Jednak ta kolumna służy zasadniczo do rozliczenia usług związanych z zakupem towaru, takich jak: transport, załadunek czy ubezpieczenia w drodze. W katalogu przykładowych kosztów ubocznych zakupu nie wymieniono podatków. Ujęcie PCC od nabytego samochodu w kolumnie 13 jest więc rozwiązaniem prawidłowym.
PRZYKŁAD
Podatnik prowadzi sprzedaż części samochodowych. 14 listopada 2015 r. kupił samochód z przeznaczeniem na części. Cena zakupu samochodu wynosiła 1500 zł. Z samochodu podatnik pozyskał kilka części, które wycenił na 1200 zł. Wrak oddał na złom za darmo. Jego wartość podatnik oszacował na 300 zł. Na podstawie umowy kupna podatnik ujął w kolumnie 10 pkpir wartość pozyskanych części - 1200 zł, a w kolumnie 13 pkpir wartość wraku - 300 zł. PCC w wysokości 30 zł zapłacił 16 listopada 2015 r. Jego wartość ujął w dacie zapłaty w kolumnie 13 pkpir na podstawie przelewu bankowego.
Zapis w pkpir
Lp. | Data zdarzenia gospodarczego | Nr dowodu księgowego | Opis zdarzenia gospodarczego | Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu | Pozostałe wydatki | ||
zł | gr | zł | gr | ||||
1 | 2 | 3 | 6 | 10 | 13 | ||
634 | 14.11.2015 | Umowa kupna samochodu | Części samochodowe | 1200 | 00 |
|
|
635 | 14.11.2015 | Umowa kupna samochodu | Wrak |
|
| 300 | 00 |
636 | 16.11.2015 | Przelew bankowy | PCC od umowy kupna samochodu |
|
| 30 | 00 |
PODSTAWA PRAWNA:
● § 3 pkt 1 lit. a), lit. g) rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1037
Grzegorz Ziółkowski
doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor licznych publikacji z dziedziny podatków