19/2017, data dodania: 14.09.2017 Jak rozliczyć groszowe zaokrąglenia amortyzacji
PROBLEM
Nie zawsze zdarza się, że amortyzacja środka trwałego polega na operowaniu liczbami całkowitymi. Bywa, że roczna stawka amortyzacyjna wynosi załóżmy 450 zł i 22 gr. Podział tej liczby przez 12 miesięcy powoduje, że stawkę miesięczną trzeba będzie zaokrąglić do pełnego grosza (w tym przypadku ponieważ wynik jest 37,51833333333, to zaokrąglenie wynosi 37,52). Po pomnożeniu stawki miesięcznej 37,52 x 12 wynik roczny to 450 zł i 24 grosze (o 2 grosze za dużo). Gdyby natomiast zaokrąglono stawkę miesięczną do 37,51, wtedy wyjdzie o kilka groszy za mało. Jak poradzić sobie z tym problemem? Czy zaokrąglenie skorygować co roku, czy w ostatnim okresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych?
RADA
Dokonując wyliczenia miesięcznej stawki amortyzacyjnej, należy kwotę rocznej amortyzacji podzielić przez 12. Jeśli kwota miesięcznej amortyzacji pomnożona razy 12 nie daje kwoty rocznej amortyzacji, wówczas w ciągu roku obrotowego należy odpowiednio skorygować odpisy miesięczne w każdym roku obrotowym. W systemach informatycznych programy z reguły korygują w ciągu roku odpisy amortyzacyjne, aby doprowadzić ich sumę do wartości rocznej amortyzacji.
UZASADNIENIE
Raty dokonywanych odpisów amortyzacyjnych powinny być teoretycznie równe. Ponieważ jednak wartości początkowe środków trwałych są różne i często stanowią kwoty wyrażone w wielkościach całkowitych wraz z groszami, to podzielenie tej wartości przez liczbę lat, a następnie przez 12 miesięcy (lub kwartały) da wynik, który trzeba zaokrąglić do pełnych groszy. Jeżeli podczas podziału amortyzacji na miesięczne lub kwartalne raty powstaną końcówki, to należy zaokrąglić je zgodnie z zasadą zaokrągleń i wyrównać do pełnej kwoty odpisu rocznego w ostatniej racie amortyzacji w danym roku podatkowym. Podatek dochodowy jest bowiem co do zasady podatkiem rozliczanym rocznie. Tym samym ważne jest, by to roczny odpis amortyzacyjny, czyli suma wszystkich rat amortyzacji w roku, był zgodny z przepisami (por. art. 22h ust. 4 updof i art. 16h ust. 4 updop). Innymi słowy należy dokonać korekty odpisów amortyzacyjnych w danym roku obrotowym, tak aby suma amortyzacji rocznej równa była iloczynowi wartości początkowej i stawki amortyzacyjnej. Jeżeli natomiast przy obliczaniu kwot odpisów rocznych również powstają zaokrąglenia wynikające z podziału wartości początkowej przez liczbę lat amortyzacji, wówczas zaokrąglenia z tego tytułu należy wyrównać przy ostatniej racie amortyzacji dotyczącej danego składnika majątku.
Przykład
Jednostka będąca spółką z o.o. zakupiła środek trwały w postaci urządzenia technicznego o wartości 637 652,61 zł (wraz z kosztami montażu). Zgodnie z polityką rachunkowości jednostka amortyzuje tego typu środki trwałe stawką amortyzacyjną 20%.
Wyliczenia:
-
Stawka amortyzacyjna roczna
637 652,61 zł x 20% = 127 530,5220 = 127 530,52 zł (po zaokrągleniu)
-
Stawka amortyzacyjna miesięczna
127 530,52 zł / 12 miesięcy = 10 627,54333 = 10 627,54 zł (po zaokrągleniu)
-
Różnica między stawką wyliczoną jako iloczyn amortyzacji miesięcznej i 12 miesięcy a iloczynem wartości początkowej i rocznej stawki amortyzacyjnej.
10 627,54 zł x 12 miesięcy = 127 530,48 zł
127 530,52 zł - 127 530, 48 zł = 0,04 zł
Różnica wynosi 0,04 zł, co oznacza, że jednostka powinna np. w czterech miesiącach zwiększyć amortyzację miesięczną o 0,01 zł lub też dokonać jednorazowego wyrównania o 0,04 zł przy ostatniej racie rocznej amortyzacji.
Przykładowe odpisy amortyzacyjne w ciągu roku:
| Miesiąc | Amortyzacja miesięczna (wyrównanie dokonywane sukcesywnie w kilku miesiącach) | Amortyzacja miesięczna (wyrównanie dokonywane w ostatniej racie rocznej amortyzacji) |
| styczeń | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| luty | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| marzec | 10 627,55 zł | 10 627,54 zł |
| kwiecień | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| maj | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| czerwiec | 10 627,55 zł | 10 627,54 zł |
| lipiec | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| sierpień | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| wrzesień | 10 627,55 zł | 10 627,54 zł |
| październik | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| listopad | 10 627,54 zł | 10 627,54 zł |
| grudzień | 10 627,55 zł | 10 627,58 zł |
| Razem | 127 530,52 zł | 127 530,52 zł |
Ustalając roczne odpisy amortyzacyjne w kwocie 127 530,52, dochodzi do sytuacji, że przez cały okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych (tu 5 lat) gubi się 1 grosz z wartości początkowej amortyzowanego środka trwałego (637 652,61 zł - 637 652,50 zł). W związku z tym należy dokonać wyrównania o ten grosz przy ostatniej w ogóle racie amortyzacji dotyczącej danego składnika majątku.
Odpisy amortyzacyjne w perspektywie lat będą zatem wyglądały następująco:
| Rok | Kwota amortyzacji rocznej |
| 1 | 127 530,52 zł |
| 2 | 127 530,52 zł |
| 3 | 127 530,52 zł |
| 4 | 127 530,52 zł |
| 5 | 127 530,53 zł |
| Razem | 637 652,61 zł |
Podstawa prawna:
-
art. 22h ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 648,
-
art. 16h ust. 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1888; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 648,
Joanna Gawrońska
biegły rewident
