Stan faktyczny

Spółka z o.o. nabyła budynek wraz z prawem do wieczystego użytkowania gruntu. Nabyta nieruchomość była obciążona hipotekami, co zostało odzwierciedlone w cenie nabycia. Spółka porozumiała się z wierzycielem, spłaciła hipotekę nieruchomości i doprowadziła do jej wykreślenia. Następnie zwróciła się do Izby Skarbowej w Poznaniu z zapytaniem, czy wydatek na spłatę hipoteki jest dla niej kosztem podatkowym. Zdaniem spółki wydatki poniesione na spłatę hipotek może ona zaliczyć do kosztów podatkowych. Brak spłaty hipotek spowodowałby bowiem egzekucję budynku i w efekcie firma straciłaby miejsce prowadzenia działalności.

Stanowisko organów podatkowych

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, że wydatki poniesione na spłatę hipoteki nie będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki. Wynika to z tego, że spółka, nabywając nieruchomość, zobowiązała się do spłaty cudzego długu, bo wraz z nieruchomością przejęła też odpowiedzialność za powstałe wcześniej zobowiązania hipoteczne. Zdaniem fiskusa hipoteka jest zabezpieczeniem wierzytelności o charakterze podobnym do poręczenia i gwarancji. Spłata tego rodzaju zabezpieczeń została wprost wyłączona z kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b updop. Spółka zaskarżyła tę decyzję do WSA.

Stanowisko WSA

WSA w Poznaniu odrzucił skargę podatnika. Sąd w wyroku potwierdził stanowisko fiskusa, że hipoteka jako rzeczowe zabezpieczenie wierzytelności jest zobowiązaniem o charakterze zbliżonym do poręczenia i gwarancji. Jako takie podlega wyłączeniu z kosztów podatkowych wskazanemu przez ustawodawcę w art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b updop.

Marek Smakuszewski

doradca podatkowy, właściciel kancelarii podatkowej, autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego

Od redakcji: Niestety dla podatników, zarówno organ podatkowy, jak i sąd administracyjny stwierdziły, że spłata wierzycieli hipotecznych nie stanowi kosztu uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b updop. Przepis ten przewiduje, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń. Zgodnie ze stanowiskiem fiskusa i sądów administracyjnych dla podmiotu trzeciego, który wykonuje zobowiązanie zamiast dłużnika, spłata zobowiązań dłużnika nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. W tym przypadku także spłata wierzycieli hipotecznych nie stanowi kosztu podatkowego. Przedstawiony wyrok WSA w Poznaniu jest nieprawomocny. Warto jednak dodać, że w tym przypadku można uznać, że taka jest linia orzecznicza sądów administracyjnych (przykładowo - tak samo wcześniej rozstrzygnął WSA w Warszawie w prawomocnym wyroku z 21 września 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 743/10).

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor "MONITORA księgowego"