Wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2016 r., sygn. I OSK 2741/14

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.) Sędzia del. WSA Marian Wolanin Protokolant starszy sekretarz sądowy Magdalena Błaszczyk po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2016r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I.W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 16 czerwca 2014 r. sygn. akt IV SA/Wr 43/14 w sprawie ze skargi I.W. na decyzję Dolnośląskiego Kuratora Oświaty z dnia 19 listopada 2013 r. nr [..] w przedmiocie awansu zawodowego nauczyciela uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 16 czerwca 2014 r. o sygn. akt IV SA/Wr 43/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę I.W. na decyzję Dolnośląskiego Kuratora Oświaty z dnia 19 listopada 2013 r. nr [..]w przedmiocie odmowy nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że zaskarżoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu decyzją z dnia 19 listopada 2013r.,Nr [..], wydaną na podstawie art. 9b ust. 7 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. 2006r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), art. 7 ust. 1 i art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2000r. Nr 19, poz. 239 ze zm.), art. 27 i 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2001r. Nr 111, poz. 1194 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., po rozpatrzeniu odwołania I.W. od decyzji Burmistrza [..]nr [..]z dnia 13 września 2013 r. w przedmiocie stwierdzenia, że I.W., nauczyciel Przedszkola Nr 2 w [..]nie nabyła stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa, Dolnośląski Kurator Oświaty utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte zostało na następujących ustaleniach faktycznych i prawnych.

I.W. w dniu 4 sierpnia 2009 r. złożyła do Burmistrza [..]wniosek o wydanie decyzji administracyjnej nadającej stopień nauczyciela mianowanego. Uzasadniając swój wniosek, I.W. wskazała dwie ustawy, na mocy których, nauczyciel spełniający zapisane w nich warunki, mógł uzyskać z mocy prawa mianowanie, tj. ustawa z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2000, Nr 19, poz. 239 ze zm.) oraz ustawa z dnia 23 sierpnia 2001r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2001, Nr 111, poz. 1194 ze zm.).

Burmistrz [..]decyzją z dnia 26 października 2009r., Nr E[..]odmówił nadania I.W. stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa.

Od decyzji tej skarżąca wniosła odwołanie do Dolnośląskiego Kuratora Oświaty, który to organ decyzją z dnia 21 grudnia 2009r., Nr [..], uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Burmistrz [..], po ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia 24 lutego 2010r., Nr [..]odmówił nadania I.W. stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa. Organ I instancji ustalił, iż w/w nie spełnia warunków, aby uzyskać stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa na podstawie tak art. 7 ust. 1, jak i art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...). Także analiza przepisów art. 27 i 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), nie pozwoliła organowi I instancji przyjąć, że strona na ich podstawie nabyła stopień awansu nauczyciela mianowanego.

I.W. ponownie odwołała się od decyzji organu I instancji, zarzucając nieodniesienie się do poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 maja 1993r., sygn.akt I PZP 14/93, a który Jej zdaniem, ma zasadnicze znaczenie dla rozpatrywanej sprawy.

Dolnośląski Kurator Oświaty wydając w dniu 19 kwietnia 2010r. decyzję o utrzymaniu w mocy w/w decyzji organu I instancji, podzielił stanowisko Burmistrza [..], stwierdzając, że I.W. nie uzyskała stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego, na podstawie żadnego z powołanych przepisów (tj. art. 7 ust. 1, art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...) oraz art. 27 i 28 ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty (...) i żaden z nich w sytuacji skarżącej nie mógł mieć zastosowania w tej sprawie.

W dniu 21 maja 2010 r. I.W., wniosła skargę na w/w decyzję organu II instancji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu uznał skargę za zasadną i wyrokiem z dnia 19 stycznia 2012r., sygn. akt IV SA/Wr 757/11, uchylił zaskarżoną decyzję Dolnośląskiego Kuratora Oświaty, jak i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji z dnia 24 lutego 2010r. , wskazując na brak odniesienia do całokształtu materiału dowodowego zawartego w aktach postępowania administracyjnego, tj. brak ustosunkowania się do cyt.: "...aktu mianowania skarżącej nauczycielem..." w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w [..]z dnia 15 lutego 1988 r.

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy, Burmistrz [..]wydał w dniu 22 maja 2012 r. decyzję Nr [..], którą odmówił nadania I.W. stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa.

Od decyzji tej I.W. wniosła odwołanie do Dolnośląskiego Kuratora Oświaty, w dalszym ciągu zarzucając nieuwzględnienie przez organ całokształtu materiału dowodowego zawartego w aktach sprawy, przede wszystkim dokumentu w postaci aktu mianowania na stanowisku nauczyciela w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w [..]z dnia 15 lutego 1988 r. Ponadto, zarzuciła organowi niezastosowanie się do wyroku sądu administracyjnego, wnosząc o zmianę decyzji, poprzez wydanie decyzji stwierdzającej, że uzyskała z mocy prawa stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

Dolnośląski Kurator Oświaty decyzją z dnia 13 lipca 2012 r., Nr [..]utrzymał w mocy decyzję organu I instancji, a od której to decyzji I.W. wniosła skargę do sądu administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 5 marca 2013 r., sygn.akt IV SA/Wr 630/12 uznał skargę za zasadną i uchylił zaskarżoną decyzję Dolnośląskiego Kuratora Oświaty.

W wykonaniu w/w wyroku, Dolnośląski Kurator Oświaty decyzja z dnia 17 czerwca 2013 r., Nr [..], uchylił decyzję organu I instancji z dnia 22 maja 2012r i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia .

Decyzją z dnia 13 września 2013 r., Nr [..]Burmistrz [..]stwierdził, że I.W. nie nabyła stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa.

Od tej decyzji I.W. w ustawowym terminie ponownie wniosła odwołanie.

Dolnośląski Kurator Oświaty nie uwzględnił odwołania i opisaną na wstępie decyzją z dnia 19 listopada 2013 r., Nr [..]utrzymał w mocy decyzję organu I instancji z dnia 13 września 2013 r., Nr [..]. W uzasadnieniu organ odwoławczy podkreślił, że po dokonaniu szczegółowej analizy akt sprawy, zarzutów zawartych w treści odwołania, a także mając na uwadze treść wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013 r., sygn.akt IV SA/Wr 630/12 - stwierdził, że z akt sprawy oraz ustaleń poczynionych przez organ I instancji wynika, że I.W. była zatrudniona jako nauczyciel mianowany w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w [..]. Okoliczność tę potwierdza akt mianowania z dnia 15 lutego 1988 r., Nr OW- V-1127/10/88. Dla porządku organ zaznaczył, że akt ten został wydany z naruszeniem obowiązujących wówczas przepisów ustawy Karta Nauczyciela, bowiem w dniu 15 lutego 1988 r. I.W. nie spełniała jednego z warunków koniecznych do zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania, wskazanego w art. 10 ust. 2 pkt 5 Karty Nauczyciela, tj. nie posiadała odpowiednich kwalifikacji. I.W. legitymowała się wówczas dyplomem ukończenia Studium Nauczycielskiego w Gorzowie Wielkopolskim na kierunku nauczanie początkowe z dnia 13 września 1986 r.

Niezależnie od powyższego, organ zaznaczył, iż Sąd Najwyższy uznał, że akt mianowania, nawet jeśli został wydany z naruszeniem prawa, co miało miejsce w przypadku I.W., prowadzi do powstania stosunku pracy z mianowania. Stosunek taki może być rozwiązany tylko na podstawie i w trybie określonym przepisami Karty Nauczyciela. Uchylenie aktu mianowania nie jest możliwe i nie będzie miało żadnego wpływu na istnienie stosunku pracy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 17 lutego 1998 r., sygn. akt I PKN 526/97).

Z powyższego można zatem wnioskować, że pomimo, iż bezspornie I.W. uzyskała kwalifikacje do nauczania w placówkach kształcenia specjalnego dopiero w dniu 30 marca 1988 r. i dopiero z tym dniem, zdaniem organu uzyskała mianowanie z mocy prawa, to posiadany przez w/w akt mianowania, wydany dnia 15 lutego 1988 r., spowodował powstanie z tym właśnie dniem stosunku pracy z mianowania.

Odnosząc się zaś do kwestii aktu mianowania z dnia 15 lutego 1988 r., organ odwoławczy stwierdził, że fakt, iż wydanie aktu mianowania nastąpiło niezgodnie z obowiązującymi ówcześnie przepisami, nie oznacza, iż nawet jako wadliwy nie funkcjonował w obrocie prawnym, o czym świadczy wyrażone w treści decyzji stanowisko organu I instancji. W dniu 1 września 1989 r. I.W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony podjęła pracę w Szkole Podstawowej Nr 2 w [..]. Za słuszne uznać należy w tym zakresie stanowisko organu I instancji, który stwierdził, że w związku z faktem, iż I.W. świadczyła pracę na podstawie mianowania w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w [..], stosunek pracy w Szkole Podstawowej Nr 2 również został nawiązany na podstawie mianowania. Dokonując tego ustalenia, organ prawidłowo wziął pod uwagę i oparł się na tezie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1993r., sygn.akt I PZP 14/93, w której SN zwraca uwagę, że bez względu na rodzaj umowy, zawarcie w nowej szkole z nauczycielem umowy o pracę, mimo że w poprzedniej szkole uzyskał on mianowanie z mocy prawa, oznacza nawiązanie z nim stosunku pracy z mianowania, chyba że zachodzą okoliczności, w których przewidziane jest zawieranie z nauczycielem umowy o pracę.

W dalszej części uzasadnienia zaskarżonej decyzji, organ nawiązując do przepisów Karty Nauczyciela oraz przepisów przejściowych, stwierdził, że akt mianowania nie miał wpływu na zmianę formy zatrudnienia po wejściu nowelizacji Karty Nauczyciela i na uzyskanie stopnia awansu zawodowego nauczyciela. Organ podkreślił, że zgodnie z art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela w ówczesnym brzmieniu, w razie całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły, a także w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, zmian planu nauczania bądź zwiększenia obowiązkowego wymiaru zajęć uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, dyrektor szkoły może rozwiązać z nauczycielem stosunek pracy lub na wniosek nauczyciela przenieść w stan nieczynny. Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego oraz innych świadczeń pracowniczych do czasu rozwiązania stosunku pracy, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy (art. 20 ust. 3 ustawy).

Stosunek pracy z mianowania I.W. w Szkole Podstawowej Nr 2 w [..] został rozwiązany z dniem 29 lutego 1996 r., wskutek upływu sześciomiesięcznego okresu pozostawania I.W. w stanie nieczynnym, co potwierdza świadectwo pracy wydane przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr 2 w [..]z dnia 29 lutego 1996 r., Nr SP Nr 2-IV-1110/1196.

Ponadto, I.W. od dnia 2 marca 1996 r. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna, pobierająca zasiłek, co wynika z treści zaświadczenia z Powiatowego Urzędu Pracy w [..]z dnia 4 maja 2004 r. Bezsporne jest zatem, że po upływie 6 miesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym, stosunek pracy I.W. został rozwiązany, przy czym bez znaczenia w tym zakresie był fakt uzyskania przez nią wcześniej aktu mianowania (z naruszeniem przepisów ówcześnie regulujących tę kwestię).

I.W. zarejestrowana była jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy w okresie od 2 marca 1996 r. do dnia 1 grudnia 1996 r.

Z dniem 2 grudnia 1996r. w/w podjęła pracę na stanowisku nauczyciela w Szkole Podstawowej w [..]na czas określony do dnia 20 czerwca 1997 r., co powodowało, iż nie spełniała ona warunku wskazanego w art. 10 ust. 2 pkt 6 Karty Nauczyciela, w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umowy, który stanowił, że stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się przez mianowanie, jeżeli nauczyciela można zatrudnić w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, a co w przypadku skarżącej nie miało miejsca.

Również fakt, iż kolejne stosunki pracy nawiązywane były z I.W. na czas określony w zastępstwie innych nauczycieli, uniemożliwiał zastosowanie trybu nawiązania stosunku pracy na podstawie mianowania, wskazanego w art. 10 ust. 2 Karty Nauczyciela w ówczesnym brzmieniu. Także w tych sytuacjach nie prowadziło to do spełnienia warunku określonego w art. 10 ust. 2 pkt 6 Karty Nauczyciela, tj. nie stwarzało możliwości zatrudnienia w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, co słusznie zresztą podniósł organ I instancji, opierając się na zgromadzonej dokumentacji.

Zdaniem organu odwoławczego brak jest podstaw, co prawidłowo wywiódł organ I instancji w swojej decyzji - do zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...). Strona nie mogła uzyskać stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa na podstawie przywołanego przepisu, jako, że zgodnie z jego brzmieniem, z dniem wejścia w życie ustawy, stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa uzyskiwali ci nauczyciele, którzy w dniu wejścia w życie ustawy byli zatrudnieni na podstawie mianowania.

Jak wynika natomiast ze zgromadzonej dokumentacji, w dniu wejścia w życie przywołanej tu ustawy, tj. 6 kwietnia 2000 r., I.W. nie była zatrudniona na podstawie mianowania, lecz na podstawie umowy o pracę na czas określony w pełnym wymiarze zajęć na stanowisku nauczyciela przedszkola w Przedszkolu Nr 1 w [..].

Zdaniem organu odwoławczego, strona nie mogła również uzyskać stopnia awansu nauczyciela mianowanego poprzez zastosowanie art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...). Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 3 ustawy, nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne, określone w art. 9 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela (w ówczesnym brzmieniu), zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:

1) z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole (...) jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat,

2) z dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli są zatrudnieni w przedszkolu, szkole (...).

Powyższe szczegółowo uzasadnia organ I instancji powołując się m.in. na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 stycznia 2002 r., sygn. akt II SA 2014/01, gdzie Sąd stwierdził, iż przepis art. 10 ust. 3 pkt 1 ustawy z 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (...) w zestawieniu z pkt 2 i 3 ust. 3 art. 10 oraz przepisami art. 7 ust. 1 i 3, wskazuje jednoznacznie, że dotyczy on nauczycieli, ponownie zatrudnianych po wejściu w życie omawianej ustawy. Jak już wyżej wskazano, I.W. w dniu 6 kwietnia 2000 r. była zatrudniona w Przedszkolu Nr 1 w [..], zatem jako nauczyciel zatrudniony w placówce oświatowej w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej Kartę Nauczyciela, mogła nabyć stopień awansu zawodowego z mocy prawa według stanu na dzień wejścia w życie tej ustawy.

Zastosowanie zapisu art. 10 ust. 3 pkt 2 ustawy w przypadku strony było również w oceni organu niemożliwe, ze względu na nieposiadanie przez skarżącą na dzień wejścia w życie powyższej ustawy, kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela przedszkola. Kwalifikacje te I.W. uzyskała w dniu 23 czerwca 2000 r., otrzymując dyplom ukończenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji we Wrocławiu na kierunku pedagogika w zakresie edukacji wczesnoszkolnej z wychowaniem przedszkolnym.

W dniu 6 kwietnia 2000 r. I.W. będąc nauczycielem zatrudnionym na umowę o pracę w pełnym wymiarze zajęć na czas określony, ale nie posiadając kwalifikacji do pracy w przedszkolu, nabyła z mocy prawa, zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy z 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (...), stopień nauczyciela stażysty.

Organ II instancji uznał również za właściwe poczynione ustalenie, że przepisy art. 27 i 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), nie mają w sytuacji skarżącej zastosowania. Zgodnie bowiem z art. 27 w/w ustawy, nauczyciele, którzy byli zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (...) zgodnie z kwalifikacjami, jednak w tym dniu byli zatrudnieni w szkole na stanowisku, do którego zajmowania nie posiadali wymaganych kwalifikacji, uzyskiwali z mocy prawa w dniu wejścia w życie ustawy stopień nauczyciela mianowanego. W dacie wejścia w życie powyższej ustawy, tj. w dniu 21 października 2001r., I.W. nie pozostawała w stosunku pracy w szkole, co wiąże się z brakiem możliwości zastosowania wobec niej art. 27 przywołanej wyżej ustawy, ponieważ o ile w pierwszej części przepisu mowa jest o zatrudnieniu przed dniem bądź w dniu 6 kwietnia 2000 r., o tyle ostatnia część zdania: "(...) uzyskują z mocy prawa w dniu wejście w życie ustawy stopień nauczyciela mianowanego (...)" odnosi się do zatrudnienia w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...) czyli w dniu 21 października 2001 r.

W tym miejscu organ przywołał wypowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2006 r., dotyczącą interpretacji przepisów zawartych w ustawie Karta Nauczyciela. Zgodnie z jej treścią, na podstawie art. 27 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, stopień nauczyciela mianowanego nadawano z mocy prawa cyt.: "...z dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. z dniem 21 października 2001 r. ...".

Jak zaś wynika z akt sprawy, I.W. w dniu 21 października 2001 r. nie była zatrudniona w szkole, lecz w okresie od dnia 9 września 2001 r. do 8 grudnia 2003 r. pobierała zasiłek okresowy, gwarantowany z Ośrodka Opieki Społecznej w [..].

Także art. 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), nie można zdaniem organu odwoławczego uznać za podstawę do nadania w/w stopnia nauczyciela mianowanego, ponieważ jak słusznie wykazał organ I instancji, I.W. na dzień 31 sierpnia 2000 r. nie spełniała warunków określonych w art. 10 ust. 2 ustawy - Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym do dnia 5 kwietnia 2000 r. Brak było możliwości zadośćuczynienia wymogom stawianym przez art 10 ust. 2 pkt 6 Karty Nauczyciela, tj. zatrudnienia I.W. w dniu 31 sierpnia 2000 r. w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony. Dzień ten był ostatnim dniem pracy w Przedszkolu Nr 1 w [..], którą I.W. świadczyła na podstawie umowy o pracę na czas określony.

Jak wynika z materiału zgromadzonego w toku postępowania prowadzonego przez organ I instancji, w okresie od 9 września 2000 r. do 8 września 2001 r. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Ponadto, nauczyciel aby uzyskać mianowanie musiał też spełniać w dniu 31 sierpnia 2000 r. warunek art. 10 ust. 2 pkt 7 ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu sprzed 6 kwietnia 2000 r., tj. bezpośrednio przed mianowaniem wykonywać nieprzerwanie, zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami, pracę pedagogiczną w szkole w pełnym wymiarze zajęć co najmniej przez 3 lata i w tym okresie uzyskać dwie oceny co najmniej wyróżniające. Akta sprawy dowodzą natomiast, że I.W. bezpośrednio przed 31 sierpnia 2000 r. nie posiadała minimum 3 - letniego okresu wykonywania nieprzerwanie pracy pedagogicznej w szkole w pełnym wymiarze czasu pracy, a także nie posiadała dwóch wyróżniających ocen pracy. Organ I instancji na podstawie zgromadzonej dokumentacji słusznie wywiódł wniosek, że przed 31 sierpnia 2000 r. okres nieprzerwanie wykonywanej pracy pedagogicznej przez I.W. wynosił tylko rok, kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela przedszkola uzyskała dopiero 19 czerwca 2000 r., a na podstawie teczki akt osobowych pracownika ustalono, że praca zawodowa I.W. do dnia 31 sierpnia 2000 r. była oceniona tylko raz - w dniu 26 maja 1987 r., tj. w okresie kiedy była ona pracownikiem Specjalnego Ośrodka Szkolno - Wychowawczego w [..].

Zdaniem organu odwoławczego, I.W. w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, będąc osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze zajęć, lecz nie posiadającą wymaganych kwalifikacji do pracy w przedszkolu, nabyła z mocy prawa stopień nauczyciela stażysty na podstawie art. 7 ust. 6 tejże ustawy. Jako nauczyciel stażysta, w celu uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego winna była odbyć "drogę" awansu zawodowego zgodnie z nowelizacją przepisów Karty Nauczyciela, jaka miała miejsce 6 kwietnia 2000 r. a przewidziana została dla wszystkich nauczycieli rozpoczynających pracę w szkołach i placówkach oświatowych, którzy nie posiadają jeszcze stopnia awansu zawodowego, a także tych, którzy nie uzyskali stopnia awansu nauczyciela kontraktowego lub mianowanego z mocy prawa.

W konsekwencji powyższego, organ odwoławczy uznał, że decyzja Burmistrza [..]z dnia 13 września 2013 r. w przedmiocie stwierdzenia, że I.W., nauczyciel Przedszkola Nr 2 w [..]nie nabyła stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa, jest prawidłowa, stąd należało utrzymać ją w mocy.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu I.W. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucając naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 153 P.p.s.a polegające na pominięciu przez organ oceny prawnej i wskazań co do dalszego postępowania WSA we Wrocławiu wyrażonych w wyroku z dnia 5 marca 2013 r. sygn. akt IV SA/Wr 630/12.

Sąd I instancji uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności Sąd I instancji podniósł, że kwestionowane w sprawie decyzje, wydane zostały po ponownym rozpatrzeniu sprawy, na skutek uchylenia wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013r., sygn. akt IV SA/Wr 630/12 decyzji Dolnośląskiego Kuratora Oświaty z dnia 13 lipca 2012r., Nr [..]o odmowie nadania I.W. stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego z mocy prawa. W uzasadnieniu tegoż wyroku, Sąd w szczególności stwierdził, cyt.: " (...) Ocena kwestii istotnej w tej sprawie nie została w postępowaniu posądowym należycie dokonana. Należy bowiem zwrócić uwagę, że przepis art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie innych ustaw - dalej ustawa: mówi, że "Nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 1, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie". Nawiązując do treści tego unormowania prawnego należy stwierdzić, iż skarżąca została mianowana nauczycielem w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w [..]z dniem 15 lutego 1988 r. aktem mianowania noszącym tą samą datę. Organ odwoławczy - jako doniosłą z punktu widzenia merytorycznego rozstrzygnięcia czyni kwestię niezgodności tego aktu z prawem - wobec czego - jak należałoby przyjąć - nie wywołuje on przez skarżącą skutku. Kurator bowiem wskazuje, że akt ten został wydany z naruszeniem obowiązujących wówczas przepisów Karta Nauczyciela - gdyż w dniu 15 lutego 1988 r. skarżąca nie spełniała jednego z warunków koniecznych do zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania, wskazanego w art. 10 ust. 2 pkt 5 Karty Nauczyciela, tj. nie posiadała odpowiednich kwalifikacji.(...). W świetle wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 1998 r. sygn. akt I PKN 526/91 wydanie nauczycielowi aktu mianowania, choćby to było sprzeczne z prawem, powoduje nawiązanie stosunku pracy z nominacji. W motywach tego orzeczenia Sąd odwołał się do wyroku z dnia 10 kwietnia 1997 r., I PKN 57/96 w którym stwierdzono, że akt mianowania na stanowisko nauczyciela nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego; uchylenie przez dyrektora szkoły tego aktu jest niedopuszczalne i nie wywołuje skutku w postaci rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym. Sąd nadto stwierdził, że z przepisu art. 10 ust. 1 i ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19 ze zm.) wynikało, iż stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania jeżeli nauczyciel posiada wymagane kwalifikacje do zajmowania danego stanowiska. (...)

Czy skutki tego mianowania z obejściem prawa, jak utrzymują organy orzekające w sprawie zostały zniesione w trybie przepisów Karty Nauczyciela gdy była ona zatrudniona w SOS-W w [..], nie wiadomo; przynajmniej nie wynika to z materiałów sprawy ani uzasadnienia zaskarżonej decyzji jak i decyzji ją poprzedzającej. Warto przy tym dodać, że stanowisko przychylne skarżącej w sprawie zajął Lubuski Kurator Oświaty w piśmie z dnia 20 sierpnia 2009 r. [..]09 wskazując, że "w myśl art. 10 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. w tekście obowiązującym do dnia wejścia w życie przepisów ustawy z 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (...) jednym z warunków zatrudnienia nauczyciela na podstawie mianowania było posiadanie wymaganych kwalifikacji do zajmowania danego stanowiska. Ponieważ kwalifikacje do pracy w szkolnictwie specjalnym zdobyła 30 marca 1988 r., to z tym dniem i tak uzyskała mianowanie z mocy prawa. Stanowisko to wynika z cyt. wyżej art. Karty Nauczyciela i znalazło potwierdzenie w orzecznictwie (uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1993 r. I PZP 14/93)".

W dniu 1 września 1989 r. skarżąca podjęła pracę w Szkole Podstawowej nr 2 w [..], w której zawarto z nią umowę o pracę na czas nieokreślony. W uchwale 7 Sędziów z dnia 27 maja 1993 r. Sąd Najwyższy przyjął, iż zawarcie w nowej szkole z nauczycielem umowy o pracę, bez względu na jej rodzaj, mimo że w poprzedniej szkole uzyskał on mianowanie z mocy prawa, oznacza nawiązanie z nim stosunku pracy z mianowania, chyba że zachodzą okoliczności w których przewidziane jest zawieranie z nauczycielem umowy o pracę (O SNC 1993/11/189).

Jeśli więc pomiędzy zakończeniem stosunku pracy przez skarżącą w SOS-W w [..]i nawiązaniem nowego stosunku pracy w [..]nie doszło do zweryfikowania aktu mianowania jaki skarżąca uzyskała w dniu 15 lutego 1988 r. to istotnie ten nowy stosunek pracy nawiązany w [..]uzyskał cechę stosunku pracy z mianowania.

Organ odwoławczy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przyjął, że okoliczność ta nie ma jednak większego znaczenia dla dalszych konsekwencji związanych z nadaniem stopnia awansu zawodowego z mocy art. 7 ust. 1 cyt. noweli ponieważ stosunek pracy w Szkole Podstawowej nr 2 w [..]została rozwiązany. Wskutek upływu miesięcznego pozostawania skarżącej w stanie nieczynnym tj. z dniem 29 lutego 1996 r. Dolnośląski Kurator Oświaty nie odniósł się jednak do istotnej kwestii jaka nasuwa się w związku z treścią przytoczonej wyroku Sądu Najwyższego z 17 lutego 1997 r. Powstaje bowiem kwestia czy sytuacja w jakiej znalazła się skarżąca z dniem 29 lutego 1996 r. jest równoznaczna tej wskazanej przez Sąd Najwyższy. Inaczej mówiąc: czy rozwiązanie stosunku pracy skutkiem upływu tego 6 miesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym jest równoznaczne z rozwiązaniem stosunku pracy na podstawie przepisów Karty Nauczyciela w związku z ustaleniem, że akt mianowania jest wadliwy.(...)

W dalszym postępowaniu posądowym zatem organ odwoławczy: zrelacjonuje szczegółowo ustalenia faktyczne, poczynione w dotychczasowym postępowaniu i w ich świetle oceni w szczególności czy skarżąca istotnie utraciła przymiot nauczyciela mianowanego a nadto odniesie się do kwestii stawianej przez skarżącą, iż uzyskała kwalifikacje do pracy w szkolnictwie specjalnym w dniu 30 marca 1988 r. i dopiero z tym dniem uzyskała mianowania z mocy prawa. Zaistniała, niejako nowa okoliczność, w świetle której należało badać uzyskanie przez skarżącą mianowania.(...)."

Następnie Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. Przez ocenę prawną należy również rozumieć sąd o prawnej wartości sprawy. Ocena prawna może dotyczyć bowiem stanu faktycznego, wykładni przepisów prawa materialnego i procesowego, prawidłowości korzystania z uznania administracyjnego oraz kwestii zastosowania określonego przepisu prawa jako podstawy do wydania decyzji. Wskazania co do dalszego postępowania stanowią z reguły konsekwencję oceny prawnej.

Sąd I instancji stwierdził, że wbrew stanowisku skarżącej, orzekające w niniejszej sprawie organy, rozpoznając ponownie sprawę przeprowadziły postępowanie dowodowe i dokonały wnikliwej analizy zgromadzonych w sprawie dowodów, realizując ze szczególną starannością wskazania Sądu, zawarte w opisanym wyżej wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013 r.

I tak niesporne jest w sprawie, że skarżąca rozpoczęła pracę na stanowisku nauczyciela w Przedszkolu w [..]w dniu 1 września 1984 r. na podstawie umowy o pracę. Z dniem 1 września 1986 r. skarżąca została przeniesiona na stanowisko nauczyciela do Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w [..], będąc wówczas absolwentką Studium Nauczycielskiego w Gorzowie na kierunku nauczanie początkowe, które ukończyła w roku 1986. Z akt sprawy niewątpliwie także wynika, że skarżąca w dniu 15 lutego 1988 r. otrzymała akt mianowania na stanowisko nauczyciela w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w [..], choć dopiero w dniu 30 marca 1988 r. ukończyła studium kwalifikacyjne z zakresu pedagogiki specjalnej. Następnie w okresie od 1 września 1989 r. do 29 lutego 1996 r. skarżąca była zatrudniona na podstawie umowy o pracę na stanowisku nauczyciela w Szkole Podstawowej nr 2 w [..], przy czym w okresie od dnia 17 stycznia 1991 r. do 31 sierpnia 1995 r. przebywała na urlopie wychowawczym. Stosunek pracy w w/w Szkole Podstawowej nr 2 w [..]ustał (rozwiązał się) z upływem 6 - miesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym, tj. w dniu 29 lutego 1996 r.

Sąd I instancji podkreślił, że organy realizując wytyczne opisanego wyżej wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013 r. oraz mając na uwadze tak stanowisko Sądu Najwyższego przyjęte w wyroku z dnia 17 lutego 1998 r. sygn. akt I PKN 526/91 oraz w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1997 r., sygn..akt I PKN 57/96, a także uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1993 r., sygn.akt I PZP 14/93 (OSNC 1993/11/189), zasadnie uznały, że skoro skarżąca z dniem 15 lutego 1988 r. (będąc zatrudniona w Specjalnym Ośrodku Szkolno- Wychowawczym w [..]), otrzymała akt mianowania, to stosunek pracy na stanowisku nauczyciela w w/w Szkole Podstawowej nr 2 w [..], został w konsekwencji tegoż aktu nawiązany z dniem 1 września 1989 r. na podstawie mianowania i trwał do 29 lutego 1996 r.

Stąd nie jest zasadne twierdzenie skarżącej, że organy pominęły stanowisko Sądu Najwyższego ujęte w w/w uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 maja 1993 r. sygn.akt I PZP 14/93 .

Kolejny okres zatrudnienia skarżącej to okres pracy od 2 grudnia 1996 r. do dnia 20 czerwca 1997 r. na stanowisku nauczyciela w Szkole Podstawowej w [..]. Z akt sprawy niewątpliwie wynika, że skarżąca świadczyła przedmiotową pracę w oparciu o umowę o pracę zawartą na czas określony, co skutkowało jej rozwiązaniem z upływem okresu na jaki została zawarta.

Zdaniem Sądu, organy powołując się w tym zakresie na przepis art. 10 ust.2 pkt. 6 ustawy Karta Nauczyciela, w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia opisanej wyżej umowy o prace , a ustalonym ustawą z dnia z dnia 14 czerwca 1996r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1996r., Nr 87, poz.396), zasadnie przyjęły, że stosunek pracy ze skarżąca w w/w okresie nie nawiązał się przez mianowanie, z tej to przede wszystkim przyczyny, iż owa umowa nie była zawarta na czas nieokreślony, a co było niezbędnym wymogiem , aby stosunek pracy z nauczycielem nawiązał się przez mianowanie.

Również w stosunku do skarżącej organy nie mogły zastosować regulacji określonej w art. 10 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu ustalonym w/w ustawą z dnia z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, zgodnie, z którą, stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się przez mianowanie w wypadku ponownego zatrudnienia nauczyciela mianowanego, jeżeli spełnia wymagania, o których mowa w ust.2 pkt 1-6, a przerwa w pracy w szkole nie przekraczała 5 lat.

Sąd I instancji wyjaśnił, że o ile można by przyjąć, iż przerwa skarżącej w pracy w szkole nie przekraczała 5 lat, o tyle opisana wyżej umowa o pracę z dnia 2 grudnia 1996 r. została zawarta na czas określony, czyli nie można przyjąć, iż w owym czasie skarżąca mogła być zatrudniona na czas nieokreślony, a zatem nie spełniała wymogu o którym jest mowa w art. 10 ust. 2 pkt 6 Karty Nauczyciela .

Również kolejne stosunki pracy zawierane ze skarżącą na czas określony, uniemożliwiały jak trafnie przyjęły organy, zastosowania względem skarżącej trybu nawiązania stosunku pracy na podstawie mianowania, wskazanego w cyt. wyżej art.10 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela z powodu nie spełnienia przez skarżącą wymogu określonego w art.10 ust. 2 pkt 6 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 5 kwietnia 2000 r.

Ponadto Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z przepisem art. 5 ust.1 w/w ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy ( art. 11 w/w ustawy) , czyli w dniu 7 sierpnia 1996 r. na podstawie mianowania, stają się nauczycielami mianowanymi w rozumieniu ustawy.

Niewątpliwe zaś jest w niniejszej sprawie, że skarżąca w w/w okresie tj. 7 sierpnia 1996 r. była zarejestrowana jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy i stan ten trwał od 2 marca 1996 r. do 1 grudnia 1996 r.

To powoduje, w ocenie Sądu, że do skarżącej nie miał również zastosowania cyt. wyżej przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela, jako, że nie zaistniała po stronie skarżącej niezbędna przesłanka, jaką było zatrudnienie w dniu 7 sierpnia 1996 r. na stanowisku nauczyciela na podstawie mianowania.

Sąd I instancji podzielił także stanowisko organów, że brak było podstaw do zastosowania względem skarżącej również przepisu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2000r. Nr 19, poz. 239 ze zm.), a która to nowelizacja Karty Nauczyciela weszła w życie w myśl art.18 w/w ustawy - z dniem 6 kwietnia 2000 r. Zgodnie bowiem z w/w art. 7 ust.1 ustawy zmieniającej, nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 1, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie.

W świetle powyższej regulacji, istotne było ustalenie, jaki był status skarżącej w dniu 6 kwietnia 2000 r. I tak ze zgromadzonej w sprawie dokumentacji, w dniu wejścia w życie przywołanej wyżej ustawy z dnia 18 lutego 2000 r., skarżąca na ten dzień 6 kwietnia 2000 r. nie była zatrudniona na podstawie mianowania, lecz na podstawie umowy o pracę na czas określony tj. od 1 września 1999 r. do 31 sierpnia 2000 r. na stanowisku nauczyciela przedszkola w Przedszkolu Nr 1 w [..]. Stosunek pracy na podstawie mianowania w Szkole Podstawowej Nr 2 w [..]został rozwiązany z dniem 29 lutego 1996 r. wskutek upływu sześciomiesięcznego okresu pozostawania I.W. w stanie nieczynnym, natomiast podstawę kolejnych nawiązywanych stosunków pracy stanowiły umowy o pracę, co również potwierdza zgromadzony przez organy materiał dowodowy.

Sąd I instancji podkreślił ponadto, że skarżąca nie mogła również uzyskać w w/w okresie zatrudnienia stopnia awansu nauczyciela mianowanego poprzez zastosowanie art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 w brzmieniu obowiązującym na dzień 6 kwietnia 2000 r., tj. dnia wejścia w życie w/w ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela (...), albowiem w myśl tego przepisu, tylko nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne, określone w art. 9 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela i zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, czyli przed 6 kwietnia 2000 r. - uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:

1) z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole (...) jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat,

2) z dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli są zatrudnieni w przedszkolu, szkole (...).

Również, zdaniem Sądu, jak zasadnie przyjmują organy, przepisy art. 27 i 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2001r. Nr 111, poz. 1194 ze zm.), nie mogą być w niniejszej sprawie zastosowane. Zgodnie bowiem z art. 27 w/w ustawy, nauczyciele, którzy byli zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (...) zgodnie z kwalifikacjami, jednak w tym dniu byli zatrudnieni w szkole na stanowisku, do którego zajmowania nie posiadali wymaganych kwalifikacji, uzyskiwali z mocy prawa w dniu wejścia w życie ustawy stopień nauczyciela mianowanego.

Także postanowień przepisu art. 28 w/w ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty (...), nie można uznać za podstawę do nadania skarżącej stopnia nauczyciela mianowanego, ponieważ skarżąca nie spełnia przesłanek określonych tym przepisem. I tak na dzień 31 sierpnia 2000r., a do którego to dnia odwołuje się w/w art.28 ustawy, skarżąca nie spełniała warunków określonych w art. 10 ust. 2 ustawy - Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym w dniu 5 kwietnia 2000r., z tej to przede wszystkim przyczyny, że skarżąca nie spełniała wymogu pokreślonego w art. 10 ust. 2 pkt 6 Karty Nauczyciela. tj. zatrudnienia w dniu 31 sierpnia 2000 r. w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony.

Z akt sprawy niewątpliwie bowiem wynika, że dzień 31 sierpnia 2000 r. był ostatnim dniem pracy skarżącej w Przedszkolu Nr 1 w [..], którą I.W. świadczyła na podstawie umowy o pracę na czas określony, tj. od 1 września 1999 r. do 31 sierpnia 2000 r. Z kolei w okresie od 9 września 2000r. do 8 września 2001 r. skarżąca pozostawała bez pracy, będąc zarejestrowana jako osoba bezrobotna.

Ponadto, w ocenie Sądu, trafnie podkreślił organ, że nauczyciel aby uzyskać mianowanie w oparciu o w/w przepis art. 28 ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 r., musiał też spełniać w dniu 31 sierpnia 2000r. warunek art. 10 ust. 2 pkt 7 ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu sprzed 6 kwietnia 2000 r., tj. bezpośrednio przed mianowaniem wykonywać nieprzerwanie, zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami, pracę pedagogiczną w szkole w pełnym wymiarze zajęć co najmniej przez 3 lata i w tym okresie uzyskać dwie oceny co najmniej wyróżniające. Zgromadzone w sprawie akta sprawy nie potwierdzają, by skarżąca bezpośrednio przed 31 sierpnia 2000 r. posiadała minimum 3 - letni okres wykonywania nieprzerwanie pracy pedagogicznej w szkole w pełnym wymiarze czasu pracy, a także by posiadała dwie wyróżniające oceny pracy.

W konsekwencji powyższych ustaleń, Sąd I instancji stwierdził, że przeprowadzona przez organy wnikliwa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego z odniesieniem się do wielokrotnie zmieniających się na przestrzeni lat przepisów ustawy Karta Nauczyciela i prawidłowym zastosowaniem przepisów przejściowych, pozwala na przyjęcie stanowiska, iż organy administracji obu instancji prawidłowo zastosowały powołane wyżej przepisy prawa, nie znajdując podstaw do uwzględnienia żądania skarżącej.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożyła I.W., zaskarżając go w całości zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie prawa procesowego, które miało istotony wpływ na wynik sprawy tj.

1) art. 141 § 4 P.p.s.a. poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku nieodpowiadającego wymogom określonym w tym przepisie w sposób, który nie pozwala na dokonanie oceny prawidłowości rozumowania Sądu oraz nie pozwala na skontrolowanie, czy nie popełniono błędów w rozumowaniu i ograniczenie się do wskazania literalnego brzmienia przepisów, bez wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia zawierającej ich interpretację w odniesieniu do sytuacji skarżącej, a ponadto wskazanie błędnej podstawy prawnej istotnych dla rozstrzygnięcia ustaleń faktycznych poprzez:

- stwierdzenie, że skarżąca nie mogła uzyskać w okresie zatrudnienia stopnia awansu nauczyciela mianowanego przez zastosowanie art. 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 19 lutego 2000 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym 6 kwietnia 2000 r. i ograniczenie się do przytoczenia tego przepisu bez wskazania przyczyn z jakich przepis ten nie mógł mieć zastosowania w odniesieniu do skarżącej, oraz bez rozważenia uregulowania zawartego w § 12 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 10 października 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia (Dz. U. 1991, nr 98, poz. 443),

- nieustalenie co było przyczyną uznania, że skarżąca po ustaniu stosunku pracy w związku z pozostawaniem w stanie nieczynnym do 29 lutego 1996 r. utraciła status nauczyciela mianowanego (na co w ocenie Sądu nie miało wpływu uzupełnienie kwalifikacji 30 marca 1988 r.) i ograniczenie się do stwierdzenia, że brak jest podstaw, aby domniemywać, iż pomimo rozwiązania stosunku pracy nadal posiadała ona przymiot nauczyciela mianowanego, oraz niewskazanie jaki wpływ prawny miało uzyskanie mianowania na następne stosunki pracy zawierane z innymi szkołami, niż szkoła w której mianowanie uzyskała,

- niewskazanie przyczyn z jakich ustalono, że skarżąca w okresie od 2 grudnia 1996 r. do 20 czerwca 1997 r. nie mogła być zatrudniona na czas nieokreślony, w sytuacji gdy ustalenie tej okoliczności, miało istotne znaczenie bowiem w ocenie Sądu stosunek pracy ze skarżącą 2 grudnia 1996 r. nie nawiązał się przez mianowanie, przede wszystkim z tej przyczyny, że umowa o pracę nie była zawarta na czas nieokreślony, co było niezbędnym wymogiem mianowania i w związku z tym zdaniem Sądu, Kurator nie mógł zastosować regulacji określonej w art. 10 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela w brzmieniu ustalonym ustawą z 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela, która weszła w życie 7 sierpnia 1996 r., ponieważ niespełniała ona wymogu określonego w art. 10 ust. 2 pkt 6 powyższej ustawy do którego nawiązywał art. 10 ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela,

- błędne wskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia co miało istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ wskazano jako podstawę ustania (rozwiązania) stosunku pracy ze skarżącą art. 20 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela, który to przepis w brzmieniu obowiązującym 29 lutego 1996 r. określał prawo do wynagrodzenia oraz innych świadczeń pracowniczych należnych nauczycielowi przeniesionemu w stan nieczynny i w związku z tym nie mógł stanowić podstawy prawnej do poczynienia istotnych dla rozstrzygnięcia ustaleń i skarżąca w tym dniu utraciła status nauczyciela mianowanego;

2) art. 106 § 3 P.p.s.a. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z dokumentów w postaci umów nazwanych umowami w zastępstwie zawieranych przez skarżącą, w których określono stopień awansu zawodowego skarżącej jako nauczyciela mianowanego.

W konkluzji skargi kasacyjnej wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Przede wszystkim trzeba przypomnieć, że już od chwili wejścia w życie pierwotnej wersji ustawy Karta Nauczyciela co do zasady ustawodawca przewidział, że nauczyciel pozostaje zatrudniony w oparciu o stosunek pracy, który nawiązuje się na podstawie umowy o pracę lub mianowania - art. 10 ust. 1 ustawy.

W rozpoznawanej sprawie jest bezsporne, że Iwona Wasilewicz z dniem 15 lutego 1988r. została mianowana nauczycielem w Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym w [..]. Ustawą z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw ( Dz. U. Nr. 19, poz. 239 ) do ustawy dodany został rozdział 3a zatytułowany "Awans zawodowy nauczycieli" którym ustalono następujące stopnie awansu zawodowego nauczycieli:

1) nauczyciel stażysta;

2) nauczyciel kontraktowy;

3) nauczyciel mianowany;

4) nauczyciel dyplomowany.

Jednocześnie w art. 7 ust. 1 ustawy nowelizującej wprowadzono zasadę, zgodnie z którą nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie mianowania z tym dniem uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego i stają się nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania w rozumieniu ustawy, o której mowa w art. 1, z tym że z nauczycielami zatrudnionymi na podstawie mianowania, którzy nie posiadają wymaganych kwalifikacji, stosunek pracy wygasa z dniem 31 sierpnia 2006 r., o ile wcześniej nauczyciele ci nie uzupełnią kwalifikacji lub nie zostanie z nimi rozwiązany stosunek pracy w odrębnym trybie. W przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 grudnia 2006 r. nabyliby uprawnienia emerytalne, o których mowa w art. 88 ust. 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 1, stosunek pracy wygasa z dniem 31 grudnia 2006 r.

Ustawa weszła w życie z dniem 6 kwietnia 2000r.

W okresie od dnia 1 września 1989r. do dnia 29 lutego 1996r. I.W. była zatrudniona jako nauczyciel w Szkole Podstawowej Nr. 2 w [..]. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 marca 2013r. IV SA/Wr 630/12 zostało przesądzone, że stosunek pracy nawiązany w [..] uzyskał cechę stosunku pracy z mianowania. Oznacza to, że do dnia 29 lutego 1996r. skarżąca była zatrudniona w oparciu o stosunek pracy z mianowania. Rozwiązanie z tym dniem stosunku pracy z mianowania jest niezwykle istotne dla oceny statusu nauczycielki. Kolejny bowiem stosunek pracy ( umowa o pracę ) w Szkole Podstawowej w [..]dotyczy czasu określonego od dnia 2 grudnia 1996r. do dnia 20 czerwca 1997r. W dniu 1 września 1998r. skarżąca zawarła kolejną umowę o pracę na czas określony w Przedszkolu Nr. w [..] ( do dnia 30 czerwca 1999r. ), a następnie w dniu 1 września 1999r. następną umowę na czas określony do dnia 31 sierpnia 2000r.

Z powyższego wynika, że w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej z dnia 18 lutego 2000r. skarżącą nie była zatrudniona, jak wymaga to art. 7 ust. 1 ustawy, na podstawie mianowania. Skutkuje to niemożnością uzyskania przez skarżącą na podstawie tego przepisu mianowania z mocy prawa. I w tym zakresie stanowisko Sądu I instancji jest prawidłowe.

Analizując możliwość uzyskania mianowania na podstawie art. 10 ust. 3 pkt. 1 i pkt. 2 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. w pierwszej kolejności należy przytoczyć brzmienie w/wym . przepisów.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 pkt. 1 noweli nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy wymienionej w art. 1, zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskują z mocy prawa stopień nauczyciela mianowanego:

1) z dniem ponownego zatrudnienia w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej wymienionej w art. 1 ust. 1 i w ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, o której mowa w art. 1, jeżeli przerwa w zatrudnieniu nie przekracza 5 lat,

2) z dniem wejścia w życie ustawy, jeżeli są zatrudnieni w przedszkolu, szkole, placówce oraz innej jednostce organizacyjnej, wymienionej w art. 1 ustawy, o której mowa w art. 1, w połowie obowiązującego czasu zajęć.

I.W. przed dniem wejścia w życie ustawy ( do 29 lutego 1996r.) była zatrudniona na podstawie mianowania. Sąd I instancji ocenę przez skarżącą przesłanek do uzyskania na tej podstawie prawnej aktu mianowania ograniczył do stwierdzenia, że tylko nauczyciele spełniający wymagania kwalifikacyjne określone w art. 9 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela i zatrudnieni na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej mogą uzyskać stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa. Sąd nie wyjaśnił dlaczego uznał, że skarżąca nie była mianowana przed wejściem w życie noweli, ani też dlaczego w dniu 6 kwietnia 2000r. nie spełniała ona wymagań kwalifikacyjnych. W zasadzie Sąd I instancji poza stwierdzeniem, że skarżąca także na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. nie mogła uzyskać z mocy prawa stopnia nauczyciela mianowanego nie dokonał żadnych rozważań w tym zakresie. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie wynika jakie wymagania kwalifikacyjne powinna spełniać skarżąca i których z nich nie spełnia. Nie wynika również, czy zdaniem Sądu I instancji skarżąca spełniała czy też nie warunek zatrudnienia na podstawie mianowania przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej. Brak jakichkolwiek ustaleń i ocen w tej kwestii uniemożliwia poznanie i skontrolowanie stanowiska Sądu I instancji o braku możliwości zastosowania do skarżącej art. 10 ust. 3 pkt. 2 ustawy.

Powyższe uzasadnia zarzut naruszenia zaskarżonym wyrokiem art. 141 § 4 P.p.s.a. ( pkt. 1, 2 ) skargi kasacyjnej.

Wymagania kwalifikacyjne dla nauczycieli zostały określone m. in. w art. 9 ust. 1 pkt. 1 ustawy Karta Nauczyciela. Zgodnie z tym przepisem stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje.

Jak wynika z akt sprawy skarżąca ukończyła studia wyższe na kierunku pedagogika i z dniem 19 czerwca 2000r. uzyskała tytuł licencjata w zakresie edukacji wczesnoszkolnej z wychowaniem przedszkolnym. Wniosek o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego skarżąca złożyła w dniu 4 sierpnia 2009r.

Stosownie § 12 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia ( Dz. U. Nr. 98, poz. 433 ze zm. ) nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie rozporządzenia, którzy spełniali wymagania kwalifikacyjne na podstawie dotychczasowych przepisów oraz uzyskali mianowanie, posiadają kwalifikacje w rozumieniu przepisów niniejszego rozporządzenia.

W wyroku z dnia 2 kwietnia 2008r. II PK 274/07 Sąd Najwyższy LEX nr 465853 stwierdził, że przy ocenie kwalifikacji nauczyciela w chwili wejścia w życie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przez pojęcie "wymagane kwalifikacje" należało rozumieć kwalifikacje określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudniać nauczycieli niemających wyższego wykształcenia (Dz. U. Nr 98, poz. 433 ze zm.) - z uwzględnieniem § 12 tego rozporządzenia. Oznacza to, że Sąd I instancji powinien ocenić, czy skarżąca spełnia wymagania kwalifikacyjne w rozumieniu tego przepisu. Gołosłowne stwierdzenie przez Sąd I instancji, że skarżąca kwalifikacji takich nie posiada, wobec braku stosownej argumentacji faktycznej i prawnej, nie poddaje się kontroli kasacyjnej.

Nietrafne są natomiast pozostałe zarzuty skargi kasacyjnej.

Nie jest rolą sądu administracyjnego wypowiadanie się na temat powodów dla jakich z nauczycielem nie zawarto umowy o pracę na czas nieokreślony. Materia ta pozostaje w wyłącznej sferze stron stosunku pracy i podlega reżimowi Kodeksu Pracy ( pkt. 3 skargi kasacyjnej ).

Nieuzasadniony jest także zarzut wskazania przez Sąd i instancji błędnej podstawy rozstrzygnięcia. Podstawy tej nie stanowił art. 20 ust. 3 ustawy Karta Nauczyciela, lecz art. 151 P.p.s.a. Nieprawidłowe powołanie się przez Sąd I instancji na art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela ( nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego oraz innych świadczeń pracowniczych do czasu rozwiązania stosunku pracy, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy ) jako podstawy rozwiązania ze skarżącą stosunku pracy, świadczy o błędzie w uzasadnieniu, który nie ma z resztą znaczenia w sprawie, a nie o braku podstawy rozstrzygnięcia w sprawie.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. w zw. z art. 203 pkt. 1 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd I instancji ograniczy się wyłącznie do oceny, czy skarżąca spełniała przesłanki do uzyskania z mocy prawa mianowania na podstawie art. 10 ust. 3 pkt. 2 ustawy z dnia 18 lutego 2000r. Ustali, uwzględniając przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 października 1991r., czy skarżąca w chwili wejścia w życie ustawy tj. 6 kwietnia 2000r. spełniała wymagania kwalifikacyjne o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt. 1 ustawy Karta Nauczyciela.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/