Zdaniem ministerstwa pracy do 30 czerwca 2017 r. pracodawcy muszą wystawić świadectwa pracy pracownikom, którzy ich dotychczas nie otrzymali, również za zakończone terminowe umowy o pracę, nawet jeżeli stosunek pracy jest nadal kontynuowany. Taką interpretację MRPiPS przedstawiło 16 maja 2017 r. na zapytanie redakcji.
Zasady wystawiania pracownikom świadectw pracy zostały zmienione od 1 stycznia 2017 r. przepisami ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. W wyniku tej nowelizacji od 1 stycznia 2017 r. w związku z ustaniem zatrudnienia pracodawca, niezależnie od rodzaju umowy o pracę, jest zobowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza go zatrudnić w ciągu 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia. Natomiast w przypadku zatrudnienia w ciągu 7 dni − pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na jego wniosek złożony w postaci papierowej lub elektronicznej. Pracownik może złożyć taki wniosek w każdym czasie i prosić o wydanie świadectwa pracy dotyczącego poprzedniego okresu zatrudnienia albo wszystkich okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie uzyskał świadectwa pracy.
Zgodnie z przepisami przejściowymi dotyczącymi nowej regulacji w zakresie wydawania świadectw pracy:
W związku z taką regulacją pojawiły się wątpliwości, czy pracodawca powinien wystawić świadectwo pracy za zakończone przed 1 stycznia 2017 r. umowy o pracę, jeżeli stosunek pracy nadal jest kontynuowany.
Wskazówkę, jak postąpić w takiej sytuacji zawiera uzasadnienie projektu ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (druk sejmowy nr 994). Zgodnie z tym uzasadnieniem:
przepisy przejściowe regulują natomiast kwestie wydania świadectwa pracy zarówno w przypadku, gdy w dniu wejścia w życie projektowanej ustawy pracownik nie jest już zatrudniony u pracodawcy, ale nie upłynął jeszcze 24 miesięczny okres, po upływie którego pracodawca jest obowiązany do wydania świadectwa pracy w związku z nawiązanym i zakończonym wcześniej stosunkiem pracy na podstawie terminowej umowy o pracę, oraz gdy pracownik jest zatrudniony u pracodawcy na podstawie terminowej umowy o pracę.
W pierwszym przypadku pracodawca będzie obowiązany do wydania łącznego świadectwa pracy za poprzednie zakończone okresy zatrudnienia w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Przed upływem tego terminu, pracodawca będzie zobowiązany w ciągu 7 dni do wydania świadectwa pracy na pisemny wniosek pracownika. W okresie przejściowym planuje się, aby wniosek miał postać pisemną tak jak dotychczas. W drugim przypadku świadectwo pracy za okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę trwającej w dniu wejścia w życie ustawy będzie już wydawane na nowych zasadach.
Zatem z tego uzasadnienia wynika, że wydanie zaległego świadectwa pracy do 30 czerwca 2017 r. dotyczy przypadków, gdy doszło do zakończenia stosunku pracy i świadectwo to nie zostało wydane. Zgodnie bowiem z obowiązującymi do 31 grudnia 2016 r. przepisami pracodawca miał na wydanie takiego świadectwa w przypadku umów terminowych 24 miesiące począwszy od zawarcia pierwszej z tych umów. Natomiast w przypadku, gdy stosunek pracy jest kontynuowany świadectwo pracy powinno być wydane na nowych zasadach. Zatem jeżeli pracownik rozwiązał umowę i nie podjął pracy u tego samego pracodawcy w ciągu 7 dni od rozwiązania umowy, powinien otrzymać świadectwo pracy za cały okres zatrudnienia.
Jednak w związku z pojawiającymi się odmiennymi interpretacjami w tym zakresie nakazującymi wydawanie zaległych świadectw pracy za zakończone umowy terminowe również wówczas, gdy stosunek pracy jest kontynuowany, wystąpiliśmy z prośbą o interpretację regulacji przejściowych dotyczących wydawania świadectw pracy zarówno do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jak i Głównego Inspektoratu Pracy.
W odpowiedzi na nasze zapytanie w piśmie z 16 maja 2017 r. resort pracy uznał, że pracodawcy powinni wydać świadectwa pracy do 30 czerwca 2017 r. za zakończone przed wejściem w życie umowy terminowe, także wówczas, gdy stosunek pracy nadal trwa.
Stanowisko MRPIPS z 16 maja 2017 r. w sprawie wydawania zaległych świadectw pracy
(…) za zakończone najpóźniej do końca 2016 r. okresy zatrudnienia na podstawie terminowych umów o pracę, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w terminie 6 miesięcy od dnia 1 stycznia 2017 r. (a wcześniej jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy za te okresy zatrudnienia na jego pisemny wniosek). Dotyczy to także sytuacji, gdy na dzień 1 stycznia br. pracownik pozostaje w zatrudnieniu |
Natomiast Główny Inspektorat Pracy w piśmie z 15 maja 2017 r. odmówił naszej redakcji interpretacji spornego przepisu, uznając, że nie jest uprawniony do takiej wykładni.
W związku z przedstawionymi wątpliwościami najbezpieczniej dla pracodawców będzie zatem wydać zaległe świadectwa pracy również za zakończone okresy zatrudnienia na podstawie umów terminowych przypadające przed 1 stycznia 2017 r., nawet jeśli stosunek pracy nadal trwa. Pracodawcy unikną w ten sposób ewentualnych sporów z pracownikami i sankcji PIP za niewydanie świadectw pracy.
Podstawa prawna:
art. 22 ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2255
art. 97 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666, ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 962
Marek Skałkowski,
prawnik, ekspert w zakresie prawa pracy, redaktor naczelny MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były pracownik działu porad prawnych Państwowej Inspekcji Pracy