Jesteśmy szkołą - samorządową jednostką budżetową. Nauczyciel dyplomowany przebywa na długotrwałym zwolnieniu lekarskim. W grudniu 2014 r. wyczerpie się 182-dniowy okres zasiłkowy. Moje pytanie, jako płatnika zasiłku chorobowego, dotyczy dalszego postępowania wobec nadal niezdolnego do pracy nauczyciela. Czy należy sporządzić i przekazać wraz z dokumentacją medyczną wniosek do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne, czy w pierwszej kolejności nauczyciel powinien skorzystać z przysługującego urlopu dla poratowania zdrowia? Nauczyciel jest uprawniony i nigdy nie korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia.
Co do zasady, świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia, udzielonego na podstawie odrębnych przepisów (art. 18 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).
W przedstawionej sytuacji nauczyciel w grudniu 2014 r. wyczerpie okres zasiłkowy, wynoszący 182 dni. Jeżeli nadal będzie niezdolny do pracy, to powinien w pierwszej kolejności ubiegać się o urlop dla poratowania zdrowia. Warunkiem udzielenia tego urlopu jest zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze na czas nieokreślony, a jeśli jest to jego pierwszy urlop, to dodatkowo - przepracowanie co najmniej 7 lat w szkole (art. 73 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela).
Okolicznością wyłączającą prawo do świadczenia rehabilitacyjnego jest m.in. uprawnienie do urlopu dla poratowania zdrowia. Jeżeli zatem nauczyciel jest uprawniony do skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, to nie otrzyma prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.
Świadczenie rehabilitacyjne udzielane jest na wniosek zainteresowanej osoby. Pracodawca nie ma obowiązku składania wniosku do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne dla pracownika. Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, dowodami stanowiącymi podstawę przyznania i wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego są:
● oświadczenie składane na druku ZUS Np-7, którego wzór jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia,
● zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego,
● wywiad zawodowy z miejsca pracy - chyba że oświadczenie składa ubezpieczony, którego niezdolność do pracy powstała po ustaniu ubezpieczenia, albo osoba prowadząca pozarolniczą działalność,
● protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy lub karta wypadku - w przypadku niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku przy pracy,
● decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez inspektora sanitarnego - w przypadku choroby zawodowej.
Pracodawca obowiązany jest wystawić pracownikowi ubiegającemu się o świadczenie rehabilitacyjne wywiad zawodowy z miejsca pracy, który jest dokumentem niezbędnym do ustalenia prawa do tego świadczenia.
DARIUSZ DWOJEWSKI
prawnik, wykładowca, doktorant na WPiA Uniwersytetu Śląskiego, specjalista w zakresie prawa pracy, pragmatyk pracowniczych i związków zawodowych, współpracownik firm szkoleniowych i autor wielu publikacji
Podstawy prawne
● art. 18 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 159)
● art. 73 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 191)
● § 8 ust. 1 rozporządzenia z 2 kwietnia 2012 r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1594)