Jeżeli jednostka wyraziła akceptację na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej (w tym - jeżeli po prostu nie jest przeciwna otrzymaniu faktury w formie elektronicznej), może odliczyć podatek z faktury otrzymanej w formie elektronicznej już w ramach deklaracji VAT-7 za październik.

O tym, kiedy podatnicy mogą skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, decyduje moment powstania tego prawa. Prawo to powstaje, co do zasady, w okresie rozliczeniowym powstania obowiązku podatkowego (u sprzedawcy), nie wcześniej jednak niż w okresie rozliczeniowym otrzymania przez podatnika faktury lub dokumentu celnego (art. 86 ust. 10 w zw. z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT).

Jednocześnie przepisy o VAT pozwalają podatnikom stosować tzw. faktury elektroniczne, a więc przesyłać takie dokumenty za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Możliwość taka wymaga obecnie tylko wyrażenia akceptacji przez odbiorcę faktury (art. 106n ust. 1 ustawy o VAT).

W przypadku stosowania faktur elektronicznych nie należy wystawiać dodatkowo ich papierowych egzemplarzy. Przekazanie w formie papierowej faktury przesłanej wcześniej w formie elektronicznej stanowi bowiem w istocie przekazanie drugiej (niebędącej duplikatem tej pierwszej) faktury dokumentującej tę samą czynność podlegającą opodatkowaniu (względnie te same czynności podlegające opodatkowaniu).

Ryzyko wystawienia dwóch faktur (elektronicznej i papierowej) obciąża jednak przede wszystkim wystawców. Istnieje bowiem niebezpieczeństwo uznania, że na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT mają oni obowiązek dwukrotnego zapłacenia kwot podatku wykazanego w tych fakturach. Z dniem 1 kwietnia 2013 r. uchylony został bowiem art. 88 ust. 3a pkt 3 ustawy o VAT, który wyłączał możliwość odliczania VAT w przypadkach, w których wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą tę samą sprzedaż.

Odnosząc się do sytuacji z pytania - nie ma przeszkód, aby jednostka odliczyła VAT z jednej z dwóch (elektronicznej oraz papierowej) otrzymanych faktur. O tym, z której z nich można odliczyć VAT, decyduje to, czy jednostka wyraziła akceptację na stosowanie faktur elektronicznych od tego dostawcy. Jeżeli tak, o powstaniu prawa do odliczenia (i najwcześniejszym miesiącu odliczenia) decyduje data otrzymania faktury elektronicznej. W przeciwnym razie o powstaniu prawa do odliczenia (i o miesiącu odliczenia) decyduje, co do zasady, data otrzymania faktury papierowej.

Należy zaznaczyć, że "akceptacja stosowania faktur elektronicznych" może być przez nabywców wyrażana w sposób dowolny, w tym dorozumiany - np. poprzez opłacenie faktury (zob. np. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 czerwca 2014 r., sygn. IPPP1/443-476/14-2/JL, czy interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 22 lipca 2014 r., sygn. IPTPP2/443-335/14-2/AW). Powoduje to, że nawet jeśli dotychczas jednostka nie wyraziła zgody na stosowanie faktur elektronicznych przez tego wystawcę, może to uczynić obecnie. W praktyce zatem, jeżeli jednostka nie jest przeciwna otrzymaniu faktury w formie elektronicznej, może odliczyć VAT z faktury elektronicznej już w ramach deklaracji za październik.

TOMASZ KRYWAN

 prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków

PODSTAWA PRAWNA

● art. 86 ust. 10, ust. 10b pkt 1, art. 106n ust. 1, art. 108 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1223)

W kolejnym numerze "Rachunkowości Budżetowej" w dziale "Podatki" odpowiemy m.in. na pytanie: Czy wójt może udzielić interpretacji indywidualnej na własny wniosek?