Poczynając od 1 lipca 2016 r., na "dużych przedsiębiorców" został nałożony obowiązek przesyłania do MF informacji o ewidencji prowadzonej dla celów VAT. Ewidencja ta ma być przekazywana w wymaganej przez fiskusa formie elektronicznej, umożliwiającej organom podatkowym automatyczną kontrolę przekazywanych danych. Pozostali przedsiębiorcy (mikro, mali i średni) zostali czasowo zwolnieni z tego obowiązku. W przypadku przedsiębiorców małych i średnich zwolnienie obowiązuje do końca 2016 r., a w przypadku mikroprzedsiębiorców - do końca 2017 r.
Obowiązek comiesięcznego przekazywania organom podatkowym informacji o ewidencji VAT w formie elektronicznej został nałożony na przedsiębiorców przepisem art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej dodanym nowelizacją z 13 maja 2016 r. Przedsiębiorcy mają realizować ten obowiązek comiesięcznie w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.
Po raz pierwszy informację, o której mowa, przedsiębiorcy powinni złożyć za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r., z tym że:
● mali i średni przedsiębiorcy nie są obowiązani do składania informacji za miesiące, które przypadają od 1 lipca do 31 grudnia 2016 r., a
● mikroprzedsiębiorcy nie są obowiązani do składania informacji za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. (art. 6 ustawy nowelizującej).
Obowiązek przesyłania informacji o ewidencji VAT do MF obejmie zatem od 1 lipca 2016 r. tylko "dużych" przedsiębiorców czyli tych, którzy nie są zaliczani do kategorii mikro, małych lub średnich (zdefiniowanych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej - patrz tabela).
Tabela. Mikro, mali i średni przedsiębiorcy według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
Mikroprzedsiębiorca | Mały przedsiębiorca | Średni przedsiębiorca |
1 | 2 | 3 |
Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro. Podstawa prawna: art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej | Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro. Podstawa prawna: art. 105 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej | Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro. Podstawa prawna: art. 106 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej |
Tabela. Kwoty limitów w euro w przeliczeniu na złote
Kwoty limitąów wyrażone w euro* | w 2014 r. | w 2015 r. |
2 mln euro, w przeliczeniu na PLN wynosi: | 8 524 600 PLN | 8 523 000 PLN |
10 mln euro, w przeliczeniu na PLN wynosi: | 42 623 000 PLN | 42 615 000 PLN |
50 mln euro, w przeliczeniu na PLN wynosi: | 213 115 000 PLN | 213 075 000 PLN |
43 mln euro, w przeliczeniu na PLN wynosi: | 183 278 900 PLN | 183 244 500 PLN |
|
* Wyrażone w euro wielkości przelicza się na złote według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy (art. 107 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Kurs euro z 31 grudnia 2014 r. wynosił 4,2623 PLN/EUR (tabela NBP nr 252/A/NBP/2014), a kurs euro z 31 grudnia 2015 r. wynosił 4,2615 PLN/EUR (tabela NBP nr 254/A/NBP/2015).
Dodajmy też, że obowiązek przekazywania informacji o ewidencji dotyczy tylko tych podmiotów, które księgi podatkowe prowadzą elektronicznie. Nie obejmie więc tych podatników, którzy prowadzą ewidencje VAT w innej formie, choć prawdopodobnie w praktyce są to rzadkie przypadki. Jednak nie można ich wykluczyć, ponieważ dotychczas ustawa o VAT nie wskazywała formy prowadzenia ewidencji, a tym bardziej nie narzucała obowiązku prowadzenia jej w formie elektronicznej. Nie było więc wykluczone prowadzenie ewidencji VAT np. w formie papierowej.
To jednak również ulegnie zmianie. Nowelizacja nakazująca comiesięczne przekazywanie informacji o ewidencji VAT do MF wprowadziła bowiem także obowiązek elektronicznej ewidencji z użyciem programów komputerowych (nowo dodany art. 109 ust. 8a ustawy o VAT). W wyniku nowelizacji podatnicy zobowiązani do prowadzenia pełnej ewidencji VAT na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT zostali zobligowani do robienia tego w formie elektronicznej. Ustawodawca odroczył jednak w czasie termin wejścia w życie tego przepisu, a tym samym dał podatnikom czas na dostosowanie się do nowego obowiązku. Przepis wprowadzający obowiązek prowadzenia ewidencji VAT w formie elektronicznej zacznie bowiem obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 82 § 1b ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 - do dnia oddania do druku Mk nowelizacja wprowadzająca ostatnie zmiany w Ordynacji podatkowej nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw
● art. 109 ust. 8a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. 2016 r., poz. 710
● art. 6 i 9 ustawy z 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw - do dnia oddania do druku Mk nowelizacja nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw
● art. 104-107 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 584; ost.zm. Dz.U. z 2016 r., poz. 615
Ewa Sławińska
prawnik, redaktor naczelna "MONITORA księgowego"