Nie można wystawiać z góry faktur dokumentujących skonto

Podatnik nie może uwzględnić skonta już w momencie wystawienia faktury, jeżeli nie zostały jeszcze spełnione warunki uprawniające do otrzymania skonta (wcześniejsza zapłata lub zapłata w terminie). Na etapie wystawienia faktury nie wiadomo bowiem, czy rabat ten faktycznie zostanie przyznany (nie wiadomo, czy kontrahent zapłaci w wyznaczonym terminie lub przed wyznaczonym terminem). Podatnik nie może więc wystawiać faktur z uwzględnieniem skonta, a później faktur korygujących podwyższających podstawę opodatkowania - gdy warunki zapłaty nie zostaną spełnione. Takie postępowanie jest nieprawidłowe. Przedstawiamy fragment interpretacji Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej w tej sprawie.

MF (…) Rabat z tytułu wcześniejszej zapłaty (skonto) ma charakter warunkowy. Jest on przyznawany pod warunkiem zawieszającym - dopiero z chwilą ziszczenia się warunku - w razie wcześniejszej lub terminowej zapłaty. Jeśli faktura zostanie wystawiona przed spełnieniem przez nabywcę warunków uprawniających do skonta (co ma miejsce w analizowanym przypadku), wówczas nie może on zostać uwzględniony w momencie wystawienia faktury. Na tym etapie nie wiadomo bowiem, czy rabat ten faktycznie zostanie przyznany, czy też nie.

(…) W przedmiotowej sprawie spółka w momencie wystawienia faktury nie będzie wiedziała, czy skonto faktycznie zostanie przyznane, czy też nie - uzależnione to będzie od spełnienia przesłanki w postaci wcześniejszej lub terminowej zapłaty przez nabywcę. Jak wynika z opisu sprawy, przyznanie skonta będzie miało charakter warunkowy, tj. od klienta (nabywcy) będzie zależało, czy zapłaci za wystawioną przez spółkę fakturę przed terminem płatności. Natomiast samo zobowiązanie kontrahenta do wcześniejszej lub terminowej zapłaty nie może przesądzać o ziszczeniu się warunku udzielenia skonta. Wobec tego w sytuacji, gdy faktura wystawiona jest w momencie dostawy przed spełnieniem przez nabywcę warunków uprawniających do skonta (przed zapłatą we wcześniejszym lub wyznaczonym terminie), powinna dokumentować całą wartość sprzedaży.

Zatem w świetle obowiązujących przepisów nie można uwzględniać skonta od razu w podstawie opodatkowania pierwotnie wystawionej faktury. Dopiero bowiem z chwilą zrealizowania skonta przez kontrahenta (ziszczenia się warunku) staje się ono prawnie skuteczne i tym samym wpływa na podstawę opodatkowania. W konsekwencji czego należy wystawić fakturę korygującą in minus do faktury wcześniej wystawionej na rzecz danego kontrahenta (nabywcy towaru). Co istotne, w rozpatrywanej sprawie warunkiem do zastosowania skonta nie może być samo - wynikające z umowy - zobowiązanie się kontrahenta do wcześniejszej lub terminowej zapłaty, lecz faktyczna wpłata we wcześniejszym lub ustalonym terminie. Zatem tylko i wyłącznie faktyczne dokonanie wcześniejszej zapłaty daje podstawę do zastosowania skonta.

W konsekwencji, z uwagi na przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawne należy stwierdzić, że faktura pierwotna wystawiona w momencie dostawy przed spełnieniem przez nabywcę warunków uprawniających do skonta powinna dokumentować całą wartość sprzedaży z ewentualnym zamieszczeniem uwagi o warunkach udzielanego skonta.

Natomiast po otrzymaniu zapłaty we wcześniejszym lub umówionym terminie płatności, przez co ziszczą się warunki uprawniające do rabatu, Wnioskodawca powinien wystawić fakturę korygującą, zmniejszającą podstawę opodatkowania o wartość udzielonego skonta, stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 1 ustawy. (…)

Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 9 maja 2017 r., sygn. 0115-KDIT1-1.4012.36.2017.1.MN.

Od redakcji

Warto zauważyć, że organy podatkowe nie zajmują jednolitego stanowiska w sprawie dokumentowania rabatów uzależnionych od terminowej zapłaty ceny. W interpretacjach z 18 maja 2015 r., sygn. ITPP2/4512-271/15/AD, oraz z 2 maja 2016 r., sygn. ITPP2/4512-159/16/PB, organy podatkowe twierdziły, że podatnicy mogą wystawiać faktury z uwzględnieniem rabatów (skont) na podstawie pisemnego zobowiązania nabywcy, że dokona zapłaty w umówionym terminie, jeszcze przed faktycznym dokonaniem zapłaty. Jest to korzystne dla podatników rozwiązanie, ponieważ nie muszą oni wystawiać faktur korygujących. Unikają więc konieczności wystawiania dodatkowego dokumentu - faktury korygującej. Niestety - jak widać z przytoczonej interpretacji - to korzystne rozwiązanie nie jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe. Co więcej, w cytowanej interpretacji Dyrektor KIS uznał, że poprzednie korzystne interpretacje nie mają charakteru utrwalonej praktyki i mają wyłącznie zastosowanie w indywidualnych sprawach podatników, do których są skierowane. Podatnicy, którzy rozważają wprowadzenie takiego sposobu dokumentowania skont, powinni więc poprzedzić swoją decyzję wystąpieniem do Dyrektora KIS o wydanie interpretacji potwierdzającej prawidłowość swojego postepowania.

Warto też zauważyć, że niekorzystne dla podatników stanowisko Dyrektora KIS jest wyraźnie sprzeczne z treścią art. 29a ust. 7 ustawy o VAT, z którego wynika, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot "stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty". Podatnik nie powinien więc uwzględniać takiego rabatu na fakturze w podstawie opodatkowania. Praktyka organów podatkowych jest jednak - jak widać - odmienna.

Oprac. Ewa Sławińska