Jakie są konsekwencje wystawienia faktury przed terminem

Problem

Wystawiamy faktury przed dostawą towarów lub otrzymaniem zaliczki. Zazwyczaj termin 30 dni nie jest przekroczony. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy termin ten jest dłuższy. Jak postępować w takiej sytuacji? Ostatnio ze względu na brak zamówionego towaru od wystawienia faktury minęły trzy miesiące. Towar otrzymamy za około dwa miesiące. Czy takie rozliczenia trzeba korygować?

Rada

W takiej sytuacji zdaniem organów podatkowych należy wystawić fakturę korygującą do zera i po wydaniu towarów jeszcze raz wystawić fakturę.

Uzasadnienie

Według art. 106i ust. 1 i 2 ustawy o VAT fakturę wystawia się nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę albo otrzymano zaliczkę. Są to maksymalne terminy wystawiania faktur, gdy obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych.

Ustawodawca określił również terminy, kiedy faktura może zostać wystawiona najwcześniej. Z regulacji tych wynika, że faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 30 dnia przed:

1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi,

2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Zasada ta nie dotyczy wystawiania faktur w zakresie dostawy i świadczenia usług, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy. Oznacza to, że wcześniej niż 30 dni przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi mogą być wystawione faktury dokumentujące:

• dostawy towarów i usług uznanych za ciągłe, rozliczane z końcem ustalonych okresów rozliczeniowych;
• dostawy energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
• świadczenie usług:
  •  telekomunikacyjnych,
  • wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy,
  • najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
  • ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
  • stałej obsługi prawnej i biurowej,
  • dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Takie faktury muszą zawierać informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczą.

Problem powstaje wówczas, gdy faktura nie dokumentuje wskazanych towarów i usług, a została wystawiona wcześniej niż 30 dni przed dostawą lub wykonaniem usługi. Nie ma jednolitego stanowiska, jak postąpić w takim przypadku. Według jednego ze stanowisk, gdy dojdzie to dostawy lub wykonania usługi, nie ma potrzeby korygowania tak wystawionych faktur. Zauważyć należy, że jeżeli nie dojdzie do zdarzenia dokumentowanego fakturą wystawianą przed dokonaniem dostawy towarów, wykonaniem usługi lub otrzymaniem zapłaty, to faktura staje się fakturą pustą. Według art. 108 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy są zaś obowiązani do zapłaty kwot podatku wykazanych na fakturach niedokumentujących rzeczywistej sprzedaży.

Zdaniem organów podatkowych w takiej sytuacji należy wystawić fakturę korygującą do zera podstawę opodatkowania i VAT. Dopiero po dokonaniu dostawy lub wykonania usługi należy wystawić kolejną fakturę. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 21 maja 2015 r. (sygn. IPPP1/4512-222/15-2/AP czytamy):

W przypadku jednak, gdy faktura wystawiona z naruszeniem przepisu art. 106i ust. 7 ustawy o VAT nie zostanie skorygowana na zasadach wskazanych wyżej, wówczas podatnik będzie zobowiązany do zapłaty wykazanego w niej podatku (stosownie do ww. art. 108 ust. 1 ustawy) w terminie określonym w art. 103 ust. 1 ustawy - do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wystawiono fakturę. Gdyby jednak przed tym terminem doszło do dostawy towarów - wówczas obowiązek podatkowy z tego tytułu powstanie zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT (a więc z chwilą dokonania dostawy towarów) a podatek trzeba będzie rozliczyć do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Jak wyżej wskazano, w przypadku, gdyby Spółka nie skorygowała faktury wystawionej z naruszeniem art. 106i ust. 7 ustawy o VAT, zobowiązana będzie do zapłaty wykazanego w niej podatku (art. 108 ust. 1 ustawy). Przepis ten zobowiązuje wystawcę faktury do zapłaty wykazanej w niej kwoty podatku, niezależnie od okoliczności wystawienia takiej faktury. Każda zatem faktura z wykazaną kwotą podatku, wprowadzona do obrotu prawnego, powoduje konieczność zapłaty tego podatku.

Dlatego w Państwa przypadku bezpieczniejszym rozwiązaniem jest wystawienie faktur korygujących, gdy termin 30-dniowy zostanie przekroczony. Należy również rozważyć zmianę sposobu fakturowania. Gdy nie są Państwo pewni, kiedy zaliczka dotrze lub kiedy będzie miała miejsce dostawa, należy zrezygnować z wystawiania faktur lub ewentualnie wystawić fakturę pro forma.

Podstawa prawna:

• art. 106i, art. 108 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60

Marcin Jasiński

Ekspert w zakresie VAT