Prowadzimy wspólnie z mężem od 1989 r. firmę produkującą akcesoria wędkarskie. Mamy kilka charakterystycznych produktów, które są znane większości hurtowni w Polsce z ich wysokiej jakości i powtarzalności. Tych kilka najlepszych naszych produktów od lat sprzedajemy pod nazwami: Błysk 1, Błysk 2 i Błysk 3. W ostatnim miesiącu zadzwonił do nas jeden z naszych stałych hurtowych odbiorców z pretensjami w sprawie jakości Błysku 2. Po krótkiej rozmowie okazało się, że jeden z naszych byłych pracowników założył spółkę o nazwie prawie identycznej z nazwą naszej firmy. Na jego stronie internetowej o tej samej nazwie są sprzedawane produkty wyglądające z zewnątrz (kształt i kolory) niemal identycznie jak nasze, i to pod nazwami Błysk 1, Błysk 2 i Błysk 3. Produkty te są jednak wykonane z innych materiałów dużo niższej jakości. Co możemy zrobić w takiej sytuacji?

W tej sytuacji powinni Państwo skorzystać z uprawnień przewidzianych w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Pozwolą one Państwu skutecznie dochodzić swoich praw przed sądem okręgowym. Szczegóły - w uzasadnieniu.

Przedsiębiorcy nie korzystają z tak daleko idącej ochrony jak konsumenci. Nie oznacza to jednak, że wobec naruszenia ich praw są bezbronni. Działania przedsiębiorców sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagrażają interesowi innych przedsiębiorców lub go naruszają, to czyny nieuczciwej konkurencji. Uprawnienia przedsiębiorców w przypadku zetknięcia się z tymi nieuczciwymi działaniami zostały uregulowane ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej: ustawa).

Przedsiębiorca, który uważa, że jego konkurent podejmuje działania nieuczciwe, powinien w pierwszej kolejności sprawdzić, czy zachowanie jego konkurenta jest jednym z konkretnie wymienionych czynów nieuczciwej konkurencji (art. 5-17d ustawy). Jeżeli działań konkurenta nie można uznać za jeden ze zdefiniowanych czynów nieuczciwej konkurencji, należy sprawdzić, czy można go uznać za "czyn nieuczciwej konkurencji" zgodnie z ogólną definicją zawartą w art. 3 ustawy (zob. Encyklopedię Księgowego).

ENCYKLOPEDIA KSIĘGOWEGO

Czynem nieuczciwej konkurencji jest:

a) działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które jednocześnie

b) zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Odnosząc się do przedstawionego w pytaniu zagadnienia, należy stwierdzić, że działania Państwa konkurenta naruszają:

a) zakaz działania pod tą samą nazwą (art. 5 ustawy), zgodnie z którym:

Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa,

b) zakaz używania identycznych nazw dla produktów bardzo podobnych (art. 10 ust. 1 ustawy), zgodnie z którym:

Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich,

c) zakaz zewnętrznego upodobniania oferowanych produktów do produktów innego przedsiębiorcy (art. 13 ustawy), zgodnie z którym:

Czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu.

W opisanej sytuacji mogą Państwo pozwać do sądu nieuczciwego konkurenta i zażądać:

● zaniechania niedozwolonych działań (np. zaprzestania oferowania produktów identycznych z oferowanymi przez Państwa pod tymi samymi nazwami i z wykorzystaniem strony internetowej wprowadzającej odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów),

● złożenia przez niego jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia o zaistniałej sytuacji odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Z uwagi na fakt, iż sprzedaż podrabianego produktu miała miejsce głównie w Internecie, najlepszym rozwiązaniem wydaje się żądanie publikacji stosownych przeprosin na stronie startowej nieuczciwego konkurenta. W żądaniu można określić rozmiar publikacji, jej szczegółowe umiejscowienie, wielkość czcionki, czas trwania wyświetlania itp.,

● naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych. W takim przypadku musieliby Państwo wykazać np., o ile zmniejszył się przychód Państwa firmy z tego powodu, że klienci kupowali produkty u nieuczciwego konkurenta,

● wydania bezpodstawnie uzyskanych przez konkurenta korzyści (np. zysku netto nieuczciwego konkurenta ze sprzedaży podrabianych produktów),

● zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego - jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony (a tak może być w tym przypadku).

Sąd na Państwa wniosek może również nakazać zniszczenie podrabianych produktów, jeżeli ich wygląd wywołuje u kontrahentów jednoznaczne skojarzenie, że jest to produkt pochodzący z Państwa firmy. Jeżeli natomiast sprzedaż tych produktów już pod inną nazwą takich skojarzeń nie wywołuje, wówczas nie będzie można żądać zniszczenia tych produktów.

Należy także pamiętać, że nie zawsze trzeba samodzielnie dochodzić swoich praw. O wystąpienie z pozwem w Państwa imieniu można zwrócić się do krajowej lub regionalnej organizacji, której statutowym celem jest ochrona interesów przedsiębiorców (np. izba gospodarcza zrzeszającą producentów i importerów sprzętu wędkarskiego).

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 3, 5, 10, 13, 18 i 19 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji - j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 201, poz. 1540

Maurycy Organa

radca prawny, syndyk licencjonowany, właściciel kancelarii prawnej, autor licznych publikacji z zakresu prawa gospodarczego