Odpowiadając na to pytanie, w pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, na zapis art. 18^3a § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: k.p.), który odnosi się do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, natomiast z art. 94 k.p. wynika, że pracodawca:

● zapewnia systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

● ułatwia pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Z kolei art. 103¹ k.p. stanowi, że przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Istotna jest zatem odpowiedź, czy dana forma, na którą oddelegowany zostaje pracownik, faktycznie podnosi kwalifikacje.

Ważna kwestia została uregulowana w art. 103³ k.p., z której wynika, że pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za:

● kształcenie,

● przejazd,

● podręczniki,

● zakwaterowanie.

Proszę zwrócić uwagę, że wyjazd na szkolenie nie jest podróżą służbową, w związku z tym pracodawca może zwrócić koszty podróży, ale nie ma takiego obowiązku.

Rozporządzenie Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (dalej: rozporządzenie o klasyfikacji budżetowej) wymienia dwa paragrafy związane z podnoszeniem kwalifikacji:

● 430 Zakup usług pozostałych - paragraf ten obejmuje wydatki funduszu operacyjnego, którego przeznaczenie jest niejawne, oraz wydatki na zakup usług (z wyjątkiem: usług świadczonych przez osoby fizyczne, objętych paragrafami: 401 do 403, 405, 406, 408 do 410 i 417, oraz usług wymienionych w paragrafach: 426 do 429, 432 do 440, 461 do 463 i 470), a w szczególności m.in. usługi w zakresie oświaty i wychowania oraz szkolnictwa wyższego, między innymi: zwroty kosztów wyżywienia w internatach wychowanków domów dziecka i innych zakładów opiekuńczo-wychowawczych, wydatki dotyczące przejazdów, zakwaterowania i wyżywienia uczniów i dzieci na wycieczkach oraz imprezach urządzanych w ramach programów nauczania i wychowania, opłaty za studia organizowane przez szkoły wyższe w zakresie dokształcania kadr,

● 470 Szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej - niezależnie od rodzaju działalności szkoleniowej paragraf ten uwzględnia również wydatki stanowiące wypłatę wynagrodzenia z tytułu umów o dzieło lub umów zlecenia, których przedmiotem są szkolenia pracowników; do kosztów szkoleń należy zaliczyć wszystkie koszty związane ze szkoleniem, w tym również ponoszone koszty dojazdów, zakwaterowania i wyżywienia uczestników.

Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (dalej: ustawa o systemie oświaty) odnosi się m.in. do kształcenia ustawicznego, przez które należy rozumieć:

● kształcenie w szkołach dla dorosłych,

● uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych przez osoby, które spełniły obowiązek szkolny.

Z kolei gdy mowa o formach pozaszkolnych, to dotyczy to form uzyskiwania i uzupełniania wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w placówkach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 3a ustawy o systemie oświaty:

● placówkach kształcenia ustawicznego,

● placówkach kształcenia praktycznego,

● ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego

- umożliwiających uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych, a także kwalifikacyjne kursy zawodowe (kurs, którego program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji, a jego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji).

W art. 68a ustawy o systemie oświaty ustalono, że kształcenie ustawiczne jest organizowane i prowadzone w publicznych i niepublicznych:

1) szkołach dla dorosłych,

2) placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, ośrodkach dokształcania i doskonalenia zawodowego, przy czym kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą być prowadzone przez:

● publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe - w zakresie zawodów, w których kształcą, oraz w zakresie obszarów kształcenia, do których są przypisane te zawody,

● niepubliczne szkoły o uprawnieniach szkół publicznych prowadzące kształcenie zawodowe - w zakresie zawodów, w których kształcą, oraz w zakresie obszarów kształcenia, do których są przypisane te zawody,

● publiczne i niepubliczne placówki i ośrodki, o których mowa w art. 68a ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty,

● instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,

● podmioty prowadzące działalność oświatową, o której mowa w art. 83a ust. 2 ustawy o systemie oświaty.

Ustawa o systemie oświaty nie dotyczy kształcenia ustawicznego realizowanego na podstawie art. 83a ust. 2 oraz w formach i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 83a ustawy o systemie oświaty, działalność oświatowa nieobejmująca prowadzenia szkoły, placówki, zespołu szkół lub innej formy wychowania przedszkolnego, może być podejmowana na zasadach określonych w przepisach ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Należy zwrócić uwagę, że w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych jest mowa jedynie o następujących formach pozaszkolnych:

● kwalifikacyjny kurs zawodowy,

● kurs umiejętności zawodowych,

● kurs kompetencji ogólnych,

● turnus dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników,

● kurs, inny niż wymienione w pkt 1-3, umożliwiający uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych.

Wniosek nasuwa się taki, że działalność szkoleniowa opisana w § 470 dotyczy każdej formy, która podnosi kwalifikacje pracownika, a jednocześnie realizowana jest poza systemem oświaty i szkolnictwa wyższego, które powinny być klasyfikowane w § 430.

W sensie praktycznym można założyć, że te formy szkoleniowe, które organizowane są przez firmy świadczące tego typu usługi (w tym na potrzeby rynku pracy) oraz gdy zlecamy przeprowadzenie szkolenia osobie fizycznej (w ramach działalności wykonywanej osobiście), powinny być klasyfikowane w § 470 "Szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej".

PIOTR WIECZOREK

specjalista ds. rachunkowości i kontroli, niezależny doradca i certyfikowany trener

PODSTAWY PRAWNE

● art. 18^3a § 1, art. 94, art. 103¹, art. 103³ ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1268)

● art. 68a, art. 83a ust. 2, art. 83a ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 35)

● art. 6 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (j.t. Dz.U. z 2015 r. poz. 149; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 2199)

● ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2015 r. poz. 584; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 65)

● załącznik nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 242)

● rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 11 stycznia 2012 r. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 622)

UWAGA! Zmiany w klasyfikacji budżetowej!

Na dzień oddania numeru do druku trwają prace nad nowelizacją rozporządzenia o klasyfikacji budżetowej. Zmiany te uwzględniają przede wszystkim rozwiązania przyjęte w ustawie z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

W jednym z kolejnym numerów szczegółowo opiszemy wprowadzone zmiany.

PRZECZYTAJ TEŻ:

W jakim paragrafie ująć wydatek poniesiony na szkolenie dyrektorskie?