ANALIZA NIEPRAWIDŁOWOŚCI: Opłatę targową pobiera się od:

● osób fizycznych,

● osób prawnych,

● jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej

- dokonujących sprzedaży na targowiskach (art. 15 ust. 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych; dalej: ustawa o podatkach i opłatach lokalnych). Tym samym opłatę pobiera się od podmiotów dokonujących czynności sprzedaży na targowiskach.

Przez pojęcie targowiska rozumie się wszelkie miejsca, w których jest prowadzony handel, z wyjątkami określonymi w ustawie. Opłacie targowej nie podlega więc sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw.

Uprawnienie określone w art. 19 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych do wprowadzenia przez organy gminy zwolnienia przedmiotowego oznacza możliwość zwolnienia z opłaty targowej przedmiotu objętego tą opłatą, a więc sprzedaży w określonych sytuacjach lub miejscach.

Zwolnienie wprowadzone przez organ stanowiący uprawniony jest wyjątkiem od ogólnej zasady powszechności opodatkowania i musi dotyczyć przedmiotu opłaty targowej.

Wprowadzane zwolnienie od opłaty powinno być określone w uchwale precyzyjnie i w sposób niebudzący wątpliwości co do jego charakteru i zakresu. Rada gminy określiła zwolnienia w opłacie targowej wbrew tym kryteriom.

Sformułowanie użyte w uchwale w kształcie, w którym zwalnia się z opłaty targowej place wykorzystywane na organizowane festyny i imprezy kulturalne, wskazuje na zwolnienie miejsca sprzedaży, a nie przedmiotu objętego opłatą targową, i nasuwa wątpliwości co do możliwości stosowania takiego zwolnienia w praktyce.

Z ORZECZNICTWA...

Podobne stanowisko zajęła Regionalna Izba Obrachunkowa w Lublinie w uchwale z 28 kwietnia 2011 r. (84/2011):

(...) W ocenie Kolegium zapis § 3 uchwały dotyczący wprowadzenia zwolnienia z opłaty targowej placów wykorzystywanych na organizowane festyny i imprezy kulturalne narusza przepis art. 19 pkt 3 ww. ustawy w zakresie prawa do wprowadzenia zwolnień przedmiotowych. Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Zgodnie więc z literalnym brzmieniem tego przepisu, opłata pobierana jest od podmiotów dokonujących sprzedaży na targowiskach, przez które rozumie się wszelkie miejsca, w których jest prowadzony handel, z wyjątkami określonymi w ustawie. Opłacie targowej nie podlega więc sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem targowisk pod dachem oraz hal używanych do targów, aukcji i wystaw.

Uprawnienie określone w art. 19 pkt 3 ustawy do wprowadzenia zwolnienia przedmiotowego oznacza w istocie możliwość zwolnienia z opłaty targowej przedmiotu objętego tą opłatą, a więc sprzedaży w określonych sytuacjach lub miejscach. Wprowadzając takie zwolnienie, organ uprawniony musi mieć na uwadze fakt, że zwolnienie jest wyjątkiem od ogólnej zasady powszechności opodatkowania, mającej zastosowanie także do opłaty targowej i powinno być określone w uchwale precyzyjnie i w sposób niebudzący wątpliwości co do jego charakteru i zakresu. Użyte przez Radę Gminy Komarówka Podlaska określenie zwolnienia w sposób przewidziany w § 3 uchwały nie spełnia tych kryteriów. Formuła "zwalnia się z opłaty targowej place wykorzystywane na organizowane festyny i imprezy kulturalne" wskazuje na zwolnienie miejsca sprzedaży, a nie przedmiotu objętego opłatą targową i ponadto nasuwa wątpliwości co do możliwości stosowania takiego zwolnienia w praktyce, w związku z tym zasadne jest wyeliminowanie ww. przepisu z obrotu prawnego.

Drugi zapis uchwały dotyczący ustalenia dziennej stawki opłaty targowej za zajęcie stanowiska do handlu w kwocie 10 zł narusza z kolei przepis art. 15 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który stanowi, że opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach.

Wprowadzenie opłaty targowej od czynności zajęcia stanowiska do handlu jest niezgodne z charakterem i celem wprowadzonej przez ustawodawcę opłaty targowej, która w zależności od woli organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego może być pobierana, ale tylko od czynności sprzedaży.

Nałożenie opłaty targowej za zajęcie stanowiska do handlu jest więc niezgodne z przepisem art. 15 pkt 1 ustawy o podatku i opłatach lokalnych.

OSOBY ODPOWIEDZIALNE: Kwestionowane zapisy regulowane są uchwałą organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, działającego na podstawie art. 19 pkt 3 i art. 15 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych

Teoretycznie, organ ten, uchwalając uchwałę w sprawie wprowadzenia opłaty targowej i określenia zasad ustalania, poboru oraz terminu płatności i wysokości stawek opłaty targowej w takiej formie i treści, ponosi odpowiedzialność za zawarte w niej zapisy.

Czynności nadzorcze skierowane będą wobec tego organu, a ewentualne rozstrzygnięcie - adresowane do przewodniczącego organu stanowiącego.

ADAM BŁASZKO

 radca prawny, członek kolegium regionalnej izby obrachunkowej, wcześniej członek samorządowego kolegium odwoławczego, były pracownik izby i urzędu skarbowego

PODSTAWA PRAWNA

● art. 15 ust. 1, art. 19 ust. 3 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 849; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1890)

Kontrola przeprowadzona w urzędzie gminy w zakresie prawidłowości prowadzenia ewidencji pozabilansowej zaangażowania wydatków budżetowych wykazała, że ewidencja była prowadzona w nieprawidłowy sposób, co przejawiało się m.in. tym, że zaangażowanie wydatków było w wielu podziałkach klasyfikacji budżetowej niższe od wydatków wykonanych, zaangażowanie wynikające z zawartych przez jednostkę umów było ewidencjonowane ze znacznym opóźnieniem, na koniec roku 2015 kwoty zaangażowania obciążającego kolejne lata nie zostały przeniesione z konta 998 "Zaangażowanie wydatków budżetowych roku bieżącego" na konto 999 "Zaangażowanie wydatków budżetowych przyszłych lat". W kolejnym numerze "Rachunkowości Budżetowej" wskażemy, kto jest odpowiedzialny za ww. nieprawidłowości i jak je rozwiązać.