W związku z zakończeniem roku obrotowego podmioty gospodarcze powinny dokonać przeglądu informacji wprowadzonych w ciągu roku obrotowego do ksiąg rachunkowych. Następnie, na dzień bilansowy, trzeba wycenić poszczególne składniki aktywów i pasywów.
Sporządzając sprawozdanie finansowe na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, warto przejrzeć pozycje bilansowe i elementy kształtujące wynik finansowy pod kątem poprawności ich zakwalifikowania do odpowiednich pozycji oraz czy nie zostały pominięte jakieś informacje, które mają wpływ na to sprawozdanie.
Taki sposób postępowania umożliwia wykrycie błędów podczas sporządzania sprawozdania finansowego, które w wyniku weryfikacji danych można poprawić.
Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości z zasadą istotności związana jest prawidłowość, że jednostki mogą przyjąć uproszczenia przy stosowaniu zasad rachunkowości, jeśli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na zachowanie prawdziwego i wiernego obrazu na temat tego podmiotu.
Ewidencja księgowa musi jednak zapewniać wyodrębnienie wszystkich operacji gospodarczych, które w istotny sposób wpływają na ocenę sytuacji finansowej, majątkowej oraz wynik finansowy.
W Założeniach koncepcyjnych do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej zwraca się uwagę, że na przydatność informacji wpływa ich charakter oraz istotność.
Biorąc pod uwagę zasadę istności, błędy można podzielić na dwie grupy:
● istotne - gdy mogą spowodować niewłaściwe wnioski, a w konsekwencji błędne decyzje,
● nieistotne - gdy nie zniekształcają informacji na temat sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, a usunięcie tych błędów (mimo że są ważne z punktu widzenia prawa bilansowego lub podatkowego) nie zmienia wniosków wyciąganych na ich podstawie.
Za informacje istotne uważa się takie informacje, których pominięcie lub zniekształcenie może wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane przez użytkowników na podstawie sprawozdania finansowego. Istotność zależy od kwoty pozycji lub błędu, w przypadku pominięcia czy zniekształcenia tej pozycji. Istotność stanowi zatem próg czy granicę, a nie zasadniczą cechę, jaką muszą posiadać dane informacje, aby były użyteczne.
W literaturze przedmiotu można się spotkać z istotnością przyjętą zwyczajowo jako procent od zysku, sumy bilansowej, kapitału własnego czy przychodów. Przy ustalaniu kryteriów istotności duże znaczenie ma wielkość podmiotu gospodarczego, gdyż ta sama wartość ma inny wpływ w przypadku małej firmy i dużego przedsiębiorstwa.
Przykładowe progi istotności, przedstawiły A. Bacikowska, E. Sobińska, J.B. Zakrzewska w książce Badanie małych i średnich jednostek z zastosowaniem Krajowych i Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej (KIBR, Warszawa 2010, s. 103). Autorki zaproponowały następujące poziomy istotności dla poniższych kategorii:
1. Zysk z działalności kontynuowanej - od 3% do 7%.
2. Aktywa - od 1% do 3%.
3. Kapitał własny - od 3% do 5%.
4. Przychody - od 1% do 3%.
W KSR nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dacie bilansu - ujęcie i prezentacja" zdefiniowano pojęcie "błędy popełnione w poprzednich latach obrotowych". Rozumie się przez nie pominięcia lub nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych jednostki za poprzedni rok bądź wcześniejsze lata obrotowe, powodujące istotne zniekształcenie danych sprawozdawczych zawartych w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych za poprzednie lata, w wyniku którego sprawozdania te nie mogą być uznane za jasno i rzetelnie przedstawiające sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki. Błędy są wynikiem nieuwzględnienia lub niewłaściwego uwzględnienia wiarygodnych informacji:
● które były dostępne w momencie zatwierdzania sprawozdań finansowych sporządzonych za te lata,
● co do których można by zasadnie oczekiwać, że zostaną otrzymane i uwzględnione w toku sporządzania tych sprawozdań finansowych.
Błędy wynikają najczęściej z pomyłek arytmetycznych, niewłaściwego zastosowania zasad (polityki) rachunkowości, niedopatrzeń, mylnej interpretacji zdarzeń bądź oszustw.
Błędy są istotne, jeżeli mogą, pojedynczo lub łącznie, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane na podstawie sprawozdania finansowego przez jego użytkowników. Istotność błędu jest uzależniona od wielkości i rodzaju pominięcia lub nieprawidłowości ocenianych w kontekście towarzyszących okoliczności. Czynnikiem rozstrzygającym o istotności może być zarówno wielkość, jak i rodzaj pozycji lub kombinacja obu tych czynników.
Natomiast w Międzynarodowych Standardach Rewizji Finansowej (MSRF 240) zdefiniowano m.in. następujące pojęcia:
● błąd,
● oszustwo.
Przez termin "błąd" rozumie się niezamierzone nieprawidłowości sprawozdania finansowego, łącznie z niewprowadzeniem danych lub nieujawnieniem informacji, które mogą być spowodowane na przykład:
● pomyłkami popełnionymi przy gromadzeniu i przetwarzaniu danych, na podstawie których sporządzono sprawozdanie finansowe,
● błędnymi szacunkami księgowymi wywołanymi przeoczeniem lub niewłaściwą interpretacją faktów,
● mylnym zastosowaniem zasad rachunkowości dotyczących wyceny, wykazywania danych w sprawozdaniu, klasyfikacji, prezentacji lub ujawniania informacji.
Natomiast pojęcie "oszustwo" oznacza zamierzone, pociągające za sobą kłamstwa, działanie podjęte przez jednego lub kilku członków kierownictwa, osób sprawujących nadzór nad jednostką, pracowników lub stronę trzecią, mające na celu uzyskanie nienależnej lub niezgodnej z prawem korzyści.
W prawie pojęcie oszustwa ma szerokie znaczenie. Jednak dla celów sprawozdawczości finansowej badaniu przez biegłego rewidenta podlegają oszustwa, które powodują istotne nieprawidłowości, polegające na:
● oszukańczej sprawozdawczości finansowej,
● zawłaszczaniu majątku.
Oszukańcza sprawozdawczość finansowa, jak wynika z MSRF 240, zawiera umyślne nieprawidłowości, w tym pominięcie kwot bądź nieujawnianie informacji, mające wprowadzić w błąd użytkowników sprawozdań finansowych. Może być skutkiem:
● zmanipulowanych, zafałszowanych lub zmienionych danych bądź dokumentacji źródłowej, na podstawie których sporządza się sprawozdanie finansowe,
● błędnej interpretacji lub umyślnego pominięcia w sprawozdaniu finansowym zdarzeń, transakcji i innych znaczących informacji,
● zamierzonego niewłaściwego stosowania zasad rachunkowości do kwot, klasyfikacji, sposobu prezentacji lub ujawniania informacji.
Oszustwo może być popełnione poprzez zastosowanie poniższych technik:
● rejestrowanie fikcyjnych zapisów w księdze głównej, w szczególności w okresie bliskim końca okresu obrotowego, aby w ten sposób zniekształcić wyniki operacyjne lub osiągać inne cele,
● nieodpowiednia korekta założeń oraz zmiana osądów związanych z szacowaniem sald kont,
● pomijanie lub ujmowanie w sprawozdaniu finansowym z wyprzedzeniem bądź opóźnieniem zdarzeń i transakcji, które nastąpiły w bieżącym okresie,
● ukrywanie lub nieujawnianie faktów, które mogłyby wpływać na kwoty ujawnione w sprawozdaniu finansowym,
● uczestnictwo w złożonych transakcjach, których celem jest fałszywe przedstawienie sytuacji finansowej i wyników działalności finansowej jednostki,
● zmiana zapisów i warunków dotyczących znaczących i nietypowych transakcji.
Zawłaszczanie majątku polega natomiast na kradzieży środków należących do jednostki i jest często dokonywane przez pracowników, co nie oznacza, że proceder ten nie może dotyczyć kierownictwa jednostki. Zawłaszczanie majątku może następować drogą:
● sprzeniewierzenia wpływów - w postaci zawłaszczania wpływów z tytułu spłaty należności lub skierowania na osobiste konta bankowe spłat uprzednio odpisanych,
● kradzieży środków trwałych lub własności intelektualnej - np. kradzież zapasów na własny użytek lub w celu sprzedaży, kradzież odpadów w celu ich odsprzedaży, zmowa z konkurentem mająca na celu ujawnienie danych technologicznych w zamian za zapłatę,
● zmuszania jednostki do zapłaty za nieotrzymane towary lub usługi - np. płatności na rzecz fikcyjnych dostawców, łapówki płacone zaopatrzeniowcom jednostki w zamian za zawyżenie cen, wypłaty na rzecz fikcyjnych pracowników,
● wykorzystywania majątku jednostki do potrzeb osobistych - np. wykorzystania majątku jednostki jako zabezpieczenia osobistej pożyczki lub pożyczki podmiotu powiązanego.
Zawłaszczeniu często towarzyszą fałszywe dane lub dokumenty mające ukryć niedobór majątku lub fakt, że majątek został przyjęty jako zabezpieczenie bez uzyskania na to właściwej zgody.
Aby zatem uniknąć błędów, jednostka powinna dokonać weryfikacji danych będących podstawą do sporządzenia sprawozdania finansowego. W tym celu należy przeanalizować poszczególne obszary bilansu i rachunku zysków i strat.
Na początku należy zbadać ogólne prawidłowości, jakie zachodzą między podstawowymi elementami tego sprawozdania, sprawdzając następujące zgodności:
1) sumy aktywów z sumą pasywów, a także zgodność sum w zestawieniu obrotów i sald - czy nie popełniono błędów arytmetycznych przy ewidencji w księgach rachunkowych lub przy sporządzaniu bilansu;
2) kwoty wyniku finansowego netto (zysku lub straty) wykazanego w rachunku zysków i strat (pozycja N - wariantu porównawczego, pozycja R - wariantu kalkulacyjnego) z kwotą ujętą w pasywach bilansu - Kapitał własny - "Zysk (strata) netto" (pozycja A.VIII pasywów);
3) kwoty bilansowej zmiany środków pieniężnych (pozycja B.III.1c aktywów bilansu) z wartością zmiany środków pieniężnych w roku obrotowym wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych (pozycja E) - jeśli nie wystąpiły różnice kursowe związane z wyceną bilansową środków pieniężnych wyrażonych w walutach obcych, to przepływy pieniężne netto razem (pozycja D) są równe pozycji E rachunku przepływów pieniężnych;
4) wartości kapitałów wykazywanych w bilansie (pozycja A pasywów) z wartościami poszczególnych kapitałów wykazywanych na początek i koniec roku w zestawieniu ze zmianami kapitału (funduszu) własnego.
Na uwagę zasługuje fakt, że dane w bilansie są wykazane na dzień bilansowy, tj. dzień kończący rok obrotowy, np. 31 grudnia 2015 r. Natomiast rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian kapitału (funduszu) własnego przedstawiają dane za okres roku obrotowego lub inny okres sprawozdawczy. Zatem należy zweryfikować, czy dane wykazane w sprawozdaniu z poprzedniego roku są zgodne z wielkościami prezentowanymi w sprawozdaniu bieżącego okresu jako dane na początek roku.
Część błędów można wykryć, sporządzając Informację dodatkową będącą ważnym elementem sprawozdania finansowego, gdyż wynikają one z braku wewnętrznej zgodności sprawozdania finansowego.
Należy zwrócić uwagę także na to, czy informacje prezentowane w tym dokumencie są kompletne i spójne, gdyż może się zdarzyć, że zostaną pominięte istotne dane bądź będą niejasne lub sformułowania będą nieprecyzyjne.
Szczególną uwagę należy zwrócić na:
● dane o istotnych zagrożeniach co do kontynuacji działalności przez jednostkę po dniu bilansowym - ponieważ wiąże się to z innym sposobem wyceny majątku jednostki. Jeżeli założenie kontynuacji działalności nie jest zasadne, wówczas wyceny dokonuje się w cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości;
● wprowadzone zmiany w polityce rachunkowości - gdyż należy przedstawić liczbowe informacje zapewniające porównywalność danych okresu sprawozdawczego z okresem poprzednim;
● dane o zobowiązaniach warunkowych - np. udzielone poręczenia;
● kompletność wykazu aktywów, na których zostały ustanowione zabezpieczenia, np. zastawy, hipoteki, przewłaszczenia itp.;
● kompletność danych o wynagrodzeniach zarządu, rad nadzorczych, a także o pożyczkach i podobnych świadczeniach udzielonych takim osobom.
Nie należy zapominać, że kompletne sprawozdanie finansowe obejmuje także sprawozdanie z działalności jednostki (jeśli ustawa przewiduje obowiązek jego sporządzenia).
Jednostkom zdarza się także niewyodrębnianie aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów dotyczących jednostek powiązanych. Wynika to często z nieumiejętnej identyfikacji takich jednostek. W prawie bilansowym należy jednak wyodrębniać takie pozycje w bilansie, rachunku zysków i strat oraz dokonać charakterystyki takich operacji w dodatkowych informacjach i objaśnieniach.
Po sporządzeniu sprawozdania finansowego warto sprawdzić, czy nie wystąpiły niedociągnięcia formalne np. w postaci:
● braku podpisów wszystkich osób mających status kierownika jednostki pod sprawozdaniem finansowym,
● braku podpisu osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych,
● braku jednoznacznego określenia kolumn sprawozdania co do dnia bilansowego i okresu sprawozdawczego.
Reasumując, sprawozdanie finansowe tworzą kolejno (dotyczy jednostek podlegających badaniu przez biegłego rewidenta):
● wprowadzenie do sprawozdania finansowego,
● bilans,
● rachunek zysków i strat,
● zestawienie zmian w kapitale własnym,
● rachunek przepływów pieniężnych,
● dodatkowe informacje i objaśnienia.
Jeśli jednostka nie podlega badaniu, wówczas nie ma obowiązku sporządzania zestawienia zmian w kapitale własnym ani rachunku przepływów pieniężnych.
Tabela 1. Przykładowe błędy popełniane przy sporządzaniu bilansu oraz rachunku zysków i strat
Lp. | Kategoria | Występujące błędy | Szczegóły dotyczące ewidencji księgowej |
1 | 2 | 3 | 4 |
1. | 1. Środki trwałe, 2. Wartości niematerialne i prawne | Niepoprawne stawki amortyzacyjne dla celów bilansowych | Ewidencja księgowa traktowana jest jako narzędzie do ustalania zobowiązań podatkowych, w wyniku czego stawki amortyzacyjne stosowane do celów podatkowych są również wykorzystywane do celów bilansowych. Stawki te nie uwzględniają zatem okresu ekonomicznej użyteczności przyjętych do używania składników aktywów. Wartość umorzenia jest więc różna od faktycznej utraty wartości środka trwałego. |
Brak odpisów z tytułu trwałej utraty wartości - w sytuacjach uzasadniających ich naliczenie | 1. Nieprzeprowadzanie inwentaryzacji w ustawowo określonych terminach lub niewprowadzanie różnic inwentaryzacyjnych do ksiąg rachunkowych - istnieje obowiązek inwentaryzacji środków trwałych znajdujących się na terenie strzeżonym co najmniej raz na 4 lata. 2. Występowanie środków trwałych, WNIP zbędnych w działalności gospodarczej - w postaci: ● zaprzestania użytkowania, ● przeznaczenia do zbycia, ● wygaśnięcia lub rozwiązania umowy, będącej podstawą używania obcych aktywów, a ulepszonych przez jednostkę, lub ● zaniechanie inwestycji w środkach trwałych, uzasadnia tworzenie odpisów aktualizujących wartość tych aktywów. | ||
Zwiększenie wartości w wyniku przeszacowania | W polskim prawie bilansowym nie można dokonywać przeszacowania środków trwałych lub WNIP "w górę". Aby tego dokonać, musi być wydane rozporządzenie MF w tej sprawie. | ||
Nieujmowanie w ewidencji środków trwałych aktywów użytkowanych na podstawie umowy leasingu operacyjnego (podatkowo), a traktowanych dla celów bilansowych jako leasing finansowy | Jeżeli podmiot podlegający badaniu przez biegłego rewidenta zawiera umowy o użytkowanie aktywów, które spełniają przesłanki uznania ich za leasing finansowy (art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości), wówczas takie aktywa powinny być ujęte bilansowo w księgach rachunkowych korzystającego. Jeśli jednak jednostka nie wprowadzi tych aktywów do ksiąg rachunkowych, wówczas w bilansie zaniżona jest wartość aktywów trwałych oraz zobowiązań długoterminowych. | ||
Błędna klasyfikacja nieruchomości o charakterze inwestycyjnym | Nieprawidłowe jest ujmowanie w środkach trwałych nieruchomości o charakterze inwestycyjnym | ||
2. | Inwestycje długoterminowe | Nieprzeprowadzanie inwentaryzacji. Brak aktualizacji udziałów, akcji | 1. Nieruchomości zaliczone do inwestycji powinny być zinwentaryzowane co najmniej raz w ciągu 4 lat. 2. Posiadanie udziałów, akcji w jednostkach: ● o ujemnym kapitale własnym, ● nieprzynoszących żadnych korzyści, ● zagrożonych upadłością, ● upadłych itp. uzasadnia poddanie ich aktualizacji. |
3. | Należności | Brak odpisów aktualizujących lub bezpodstawne rozwiązywanie wcześniej utworzonych odpisów | 1. Niewysłanie potwierdzenia sald do odbiorców, brak ich analizy - występuje obowiązek corocznej weryfikacji sald w IV kwartale roku obrotowego. 2. Posiadanie należności "trudnych", tj.: ● nieściągalnych, ● których nieściągalność jest prawdopodobna, uzasadnia tworzenie odpisów aktualizujących należności. Rozwiązanie wcześniej utworzonych odpisów jest bezpodstawne, jeśli nie otrzymano środków pieniężnych z tytułu spłaty tej należności. |
Błędne ujmowanie zapłaconych zaliczek | Ujmowanie w należnościach zapłaconych dostawcom zaliczek nie jest prawidłowe, ponieważ w zależności od charakteru zaliczek prezentuje się je w: ● aktywach trwałych - zaliczki na środki trwałe w budowie, zaliczki na wartości niematerialne i prawne, ● zapasach - zaliczki na dostawy. | ||
Brak naliczenia odsetek od należności przeterminowanych | Na dzień bilansowy należności powinny być wykazane w kwocie wymaganej zapłaty, tj. wraz z naliczonymi odsetkami od należności przeterminowanych, z zachowaniem zasady ostrożnej wyceny. | ||
Nieprawidłowy podział na długoterminowe i krótkoterminowe | Jeśli występują należności długoterminowe (nie dotyczy należności z tytułu dostaw i usług), wówczas należy wydzielić z nich część krótkoterminową, przypadającą do spłaty w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. | ||
4. | Zapasy | Brak odpisów aktualizujących | 1. Nieprzeprowadzanie inwentaryzacji w ustawowo określonych terminach lub niewprowadzanie różnic inwentaryzacyjnych do ksiąg rachunkowych - istnieje obowiązek inwentaryzacji zapasów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową co najmniej raz na 2 lata. W pozostałych przypadkach występuje coroczny obowiązek inwentaryzacji. 2. Występowanie zapasów nieprzydatnych gospodarczo, tj.: ● nadmiernych, ● zbędnych, ● wychodzących z mody, ● przeterminowanych, jest podstawą do utworzenia odpisów aktualizujących ich wartość. |
Błędna wycena zbywanych zapasów | Przeznaczenie zapasów do zbycia jest przesłanką dokonania ich ponownej wyceny na dzień bilansowy, tj. według cen netto niższych niż koszt ich wytworzenia bądź cena nabycia/zakupu. | ||
5. | 1. Rezerwy 2. Rozliczenia międzyokresowe | Nietworzenie rezerw i rozliczeń międzyokresowych o charakterze biernym | W praktyce można się spotkać z brakiem rozliczeń międzyokresowych o charakterze biernym, tj.: ● rezerw na niewykorzystane urlopy pracownicze, ● rezerw na świadczenia emerytalne i podobne, ● dodatkowych wypłat, np. "trzynastej pensji", co powoduje zaniżenie kosztów, niekompletność zobowiązań. |
Wykazywanie rozliczeń międzyokresowych | W aktywach wykazuje się tylko takie rozliczenia międzyokresowe, które są przydatne ekonomicznie. Jeśli jednak utraciły one swoją wartość ekonomiczną, wówczas nie mają już statusu aktywu, a tym samym nie należy wykazywać ich w aktywach bilansu. Na przykład nie powinno się ujawniać kosztów zaniechanych prac rozwojowych, nakładów poniesionych na otwarcie nowej filii, która nie będzie funkcjonować, itp. | ||
6. | Kapitał własny | Niezmniejszanie kapitału o środki trwale wycofane z jednostki | Jeśli w jednostkach należących do osób fizycznych trwale wycofywane są środki, tj. wydatki są realizowane na poczet potrzeb własnych przedsiębiorców, wówczas należy zmniejszyć o tę kwotę należności od właścicieli oraz zmniejszyć kapitały własne. |
7. | Zobowiązania | Brak naliczenia odsetek | Na dzień bilansowy trzeba naliczyć odsetki, jeśli dotyczą roku obrotowego, a są płatne "z dołu" w następnym roku obrotowym. Dla przykładu, gdy odsetki za grudzień 2015 r. są pobrane przez bank wraz ze spłatą rat kredytu w styczniu 2016 r., wówczas w celu oszacowania zobowiązań i zastosowania zasady współmierności przychodów i kosztów koszty odsetek należy zarachować do 2015 r. |
Nieprawidłowy podział na długoterminowe i krótkoterminowe | Jeśli występują zobowiązania długoterminowe (nie dotyczy zobowiązań z tytułu dostaw i usług), wówczas należy wydzielić z nich część krótkoterminową, przypadającą do spłaty w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. Na przykład jeśli jednostka posiada długoterminowy kredyt inwestycyjny, wówczas wartość rat przypadających do spłaty w ciągu roku od dnia bilansowego należy zaprezentować w bilansie jako zobowiązania krótkoterminowe. Jeżeli się tego nie dokona, w bilansie przedstawiona będzie nieprawidłowa struktura pasywów, a tym samym błędne będą również wskaźniki płynności finansowej. | ||
8. | Przychody | Zawyżanie sprzedaży poprzez nieujmowanie korekt sprzedaży | W przypadku dokonywania korekt sprzedaży po dniu bilansowym, a dotyczących transakcji dokonanych przed tym dniem, np. w wyniku otrzymanych zwrotów itp., należy uwzględnić je w okresie dokonanej sprzedaży. Oznacza to, że jeśli np. w 2016 r. wystawiono korekty dotyczące sprzedaży zrealizowanej w 2015 r., to należy dokonać korekty sprzedaży 2015 r. |
9. | Koszty | Zaburzenia współmierności przychodów i kosztów | Ewidencjonowanie kosztów powinno nastąpić w okresach, których dotyczą, a nie w okresie, w którym wystawiono dokument potwierdzający poniesienie kosztu. Na przykład jeśli otrzymano fakturę wystawioną w 2016 r., która dokumentuje poniesienie kosztu w 2015 r., wówczas koszty te należy zarachować w 2015 r. |
10. | Podatek dochodowy | Brak ustalenia podatku odroczonego | Zdarza się brak ustalenia kwoty odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy bądź aktywów z tego tytułu w jednostkach będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, które mają obowiązek ich tworzenia. |
PODSTAWA PRAWNA:
● art. 7, art. 8 ust. 1, art. 26 ust. 3, art. 28 ust. 1, art. 29 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 330; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047
● pkt 2.6. komunikatu nr 1 Ministra Finansów z 15 stycznia 2015 r. w sprawie ogłoszenia uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia znowelizowanego Krajowego Standardu Rachunkowości nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dacie bilansu - ujęcie i prezentacja"
● § 4-11 Międzynarodowego Standardu Rewizji Finansowej 240 - Odpowiedzialność biegłego rewidenta podczas badania sprawozdań finansowych dotycząca oszustw
Joanna Gawrońska
biegły rewident