Wyrok NSA z dnia 29 kwietnia 2016 r., sygn. I OSK 2449/14

Dostęp do orzeczeń, wydanych w trakcie postępowania dyscyplinarnego w pełni realizuje zadania związane z kontrolą społeczną, której celem nie było narażanie obywateli na utratę prywatności.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska Sędziowie: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Sędzia del. WSA Grażyna Staniszewska Protokolant: st. inspektor sądowy Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Dolnośląskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn. akt IV SAB/Wr 45/14 w sprawie ze skargi Fundacji [...] na bezczynność Wojewody Dolnośląskiego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od Fundacji [...] na rzecz Wojewody Dolnośląskiego kwotę 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 5 czerwca 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wr 45/14 w sprawie ze skargi Fundacji [...] na bezczynność Wojewody Dolnośląskiego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w pkt. I. zobowiązał Wojewodę Dolnośląskiego do rozpatrzenia wniosku strony skarżącej z dnia 3 lutego 2014 r. w części dotyczącej pkt. 2 w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi; w pkt. II. stwierdził, że bezczynność o jakiej mowa w pkt. I wyroku nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; w pkt. III. zasądził od Wojewody Dolnośląskiego na rzecz strony skarżącej kwotę 357 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że wnioskiem z dnia 3 lutego 2014 r. Fundacja [...] zwróciła się do Wojewody Dolnośląskiego o udostępnienie informacji publicznej w postaci "1) (...) kserokopii orzeczeń dyscyplinarnych wydanych w aktualnej kadencji przez Komisję Dyscyplinarną dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim, w których w składzie orzekającym uczestniczył A. D. lub B. K. lub G. D.", 2) (...) kserokopii protokołów rozpraw ze spraw dyscyplinarnych w których orzekali członkowie komisji wymienieni w pkt 1)". Przy czym wnioskodawca nadmienił, że żądanej informacji domaga się w formie zanonimizowanej "co do osób nie będących funkcjonariuszami publicznymi."

W odpowiedzi na powyższy wniosek Wojewoda Dolnośląski pismem z dnia 14 lutego 2014 r., przekazał stronie zanonimizowane kserokopie orzeczeń dyscyplinarnych, wydanych w aktualnej kadencji przez Komisję Dyscyplinarną dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim, w których składzie orzekającym uczestniczył A. D. lub B.K. lub G. D. W odniesieniu do żądani objętego pkt.2 wniosku wskazał, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Fundacja [...] złożyła skargę na bezczynność Wojewody Dolnośląskiego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, wnosząc o zobowiązanie organu do załatwienia wniosku z dnia 3 lutego 2014 r. Zdaniem skarżącej Fundacji podmiot zobowiązany dopełnił obowiązku informacyjnego w zakresie pkt 1 wniosku. Natomiast w zakresie jego pkt 2 całkowicie zanegował publiczny charakter żądanej informacji.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Dolnośląski wniósł o jej odrzucenie, względnie o oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny uznając skargę za zasadną wskazał, że przedmiotem wniesionej skargi jest zatem bezczynność Wojewody Dolnośląskiego w zakresie rozpoznania wniosku skarżącego z dnia 3 lutego 2014 r. w części dotyczącej punktu 2, a więc żądania udostępnienia kserokopii protokołów rozpraw ze spraw dyscyplinarnych, w których orzekali członkowie komisji wymienieni w pkt 1 przedmiotowego wniosku.

Sąd I instancji wskazał, że nie ma racji Wojewoda Dolnośląski , kiedy wywodzi ,że podmiotem reprezentującym komisję dyscyplinarną ,obowiązanym na podstawie art. 4 ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (DZ.U.2001.112.1198 ze zm.), określanej także jako u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznej związanej z działalnością orzeczniczą takiej komisji jest jej przewodniczący . Zagadnieniem tym zajmował się również Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyrokach z dnia 31 stycznia 2014r. sygn. IVSAB/Wr 199/13 , sygn. SAB/Wr 195/13. W ślad za wywodami zawartymi w wspomnianych wyrokach wskazać należy , że pozycja (status) przewodniczącego komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli przy wojewodzie ma swoje oparcie w przepisach ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), zaś szczegółowy zakres zadań (kompetencji) określony został w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. Nr 15, poz. 64). Istotne jest przy tym, że rozporządzenie to zgodnie uchwałą Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2011r., III PZP 1/11, nie utraciło mocy obowiązującej po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 18 lutego 2000r. o zmianie ustawy Karta Nauczyciela, co oznacza, że akt ten nadal obowiązuje. Powyższe stanowisko Sądu Najwyższego zostało zaakceptowane przez Naczelny Sąd Administracyjny (por. postanowienie NSA z dnia 6 września 2012 r., sygn. akt I OSK 1831/12, LEX Nr 1328085). Zagadnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli reguluje ustawa Karta Nauczyciela w rozdziale 10 zatytułowanym "Odpowiedzialność dyscyplinarna". Przepis art. 77 ust.1 tej ustawy stanowi, że w sprawach dyscyplinarnych nauczycieli orzekają w pierwszej instancji komisje dyscyplinarne przy wojewodach dla nauczycieli wszystkich szkół na terenie województwa. Z kolei przepis art.79 ust.1 Karty Nauczyciel przewiduje ,że organ przy którym została powołana komisja dyscyplinarna wyznaczy, w drodze zarządzenia, dla każdej komisji dyscyplinarnej rzecznika dyscyplinarnego (...). Z przepisu § 13 ust.2 powołanego wyżej rozporządzenia wynika, że do zadań rzecznika dyscyplinarnego należy między innymi prowadzenie postępowania wyjaśniającego (pkt 1) oraz składanie do komisji wniosków o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego (pkt 2). Stosownie do art.80 ust.1 Karty Nauczyciela postępowanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna na wniosek rzecznika dyscyplinarnego. Komisje dyscyplinarne wydają orzeczenia po przeprowadzeniu rozprawy oraz po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy (ust.2).

Zdaniem Sądu wynikające z rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli (...) , uprawnienia w jakie wyposażony został przewodniczący komisji dyscyplinarnej przy wojewodzie, nie pozwalają na przyjęcie, że przewodniczący tej komisji jest władny występować we własnym imieniu na zewnątrz z informacjami w sprawach objętych postępowaniem dyscyplinarnym, w tym zwłaszcza wydawać we własnym imieniu decyzje, bądź inne akty, jako, że posiadane przez przewodniczącego komisji dyscyplinarnej uprawnienia ograniczają się w istocie do czynności natury techniczno - organizacyjnych, jako, że związane są z funkcją organizacyjną i kierowaniem pracami komisji .( zob. wyroki WSA we Wrocławiu z dnia 31 stycznia 2014r. sygn. IVSAB/Wr 199/13 , sygn. SAB/Wr 195/13). Z tych względów nie można przyporządkować Przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy Wojewodzie Dolnośląskim do żadnej z kategorii podmiotów, o jakich mowa w cyt. wyżej art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skoro postępowanie wyjaśniające prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego dla nauczycieli , w ujęciu systematyki ustawowej przyjętej w Karcie Nauczyciela, jest częścią szerzej rozumianego postępowania dyscyplinarnego, to idąc tym tokiem rozumowania uznać należy, że również komisja dyscyplinarna dla nauczycieli przy wojewodzie nie jest podmiotem, o którym jest mowa w art.4 ust.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, albowiem prowadzone przed tą komisją postępowanie jest niewątpliwie dalszym ciągiem czynności podejmowanych w ramach postępowania w przedmiocie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli.

W badanej sprawie to Wojewoda Dolnośląski jako organ władzy publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej jest podmiotem, o którym mowa w art.4 ust.1 pkt 1 u.d.i.p. do którego winno było być skierowane żądanie strony skarżącej o udostępnienie informacji, mającej walor informacji publicznej. Wskazaną argumentację już tylko posiłkowo wzmacnia i to, że zarówno obsługę komisji dyscyplinarnej zapewnia organ, przy którym działa ta komisja działa, jak również poniesione wydatki w toku postępowania wyjaśniającego oraz w postępowaniu przed komisją pokrywa organ, przy którym działa komisja , co wprost wynika z § 53 ust.1 i ust.4 rozporządzenia w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli (...).

Ocena zasadności skargi na bezczynność Wojewody Dolnośląskiego wymaga w pierwszej kolejności przywołania przepisów normujących odpowiedzialność dyscyplinarną nauczycieli. Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli uregulowana została w Rozdziale 10 ustawy Karty Nauczyciela w art. 75 -85. Zgodnie z art.80 ust. 2 tej ustawy komisje dyscyplinarne wydają orzeczenia po przeprowadzeniu rozprawy oraz po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy. Wydane w oparciu o przepis art. 85 ww. ustawy rozporządzenie rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego określa szczegółowy tryb postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego wobec nauczycieli. Według § 5 ust. 1 tegoż rozporządzenia rozprawa dyscyplinarna jest jawna. Przy czym przewodniczący składu orzekającego może wyłączyć jawność rozprawy w całości lub jej części na wniosek stron albo z własnej inicjatywy, ze względu na moralność, porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny (§ 5 ust. 2 rozporządzenia ). We wskazanym wyżej rozporządzeniu kompleksowo uregulowano kwestie dotyczące dostępu do akt sprawy postępowania wyjaśniającego (§ 18 ust. 5) i dyscyplinarnego (§ 27) oraz kwestię doręczeń odpisów wniosków i postanowień wydanych w toku postępowania (§ 18 ust. 2 i § 22 ust. 4 ). Przy czym dostęp do akt sprawy i znajdujących się w nich dokumentów do czasu rozpoczęcia rozprawy mają wyłącznie osoby wskazane w § 27 rozporządzenia. Z przebiegu rozprawy sporządza się protokół, który powinien zawierać oznaczenie jej miejsca i czasu oraz osób w niej uczestniczących, zwięzłe podanie treści wyjaśnień obwinionego, zeznań świadków, opinii biegłych i innych wyników postępowania dowodowego, przytoczenie wniosków i oświadczeń rzecznika dyscyplinarnego oraz obrońcy, jak również postanowienia składu orzekającego oraz w miarę potrzeby stwierdzenie innych okoliczności dotyczących przebiegu rozprawy, a także informacje o jej wyniku. Protokół powinien być sporządzony w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia orzeczenia dyscyplinarnego. ( § 39 ust.1 rozporządzenia ) . Jednocześnie przepis § 38 ust. 5 rozporządzenia określa w sposób enumeratywny i wyczerpujący krąg podmiotów, którym doręcza się orzeczenie komisji dyscyplinarnej . Według przepisu § 38 ust. 1 rozporządzenia przewodniczący składu orzekającego ogłasza orzeczenie bezpośrednio po naradzie i przytacza ustnie jego motywy . Zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia, orzeczenia ogłaszane są jawnie , z czego - zdaniem Sądu - można wysnuć zasadny wniosek, że treść orzeczenia jest jawna, a więc powinna być udostępniona jako informacja publiczna. Zwłaszcza, że nauczyciel jest osobą pełniącą funkcję publiczną w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

Ograniczenie prawa do informacji publicznej ze względu na prywatność osoby fizycznej, zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji. Natomiast wynik postępowania dyscyplinarnego toczącego się w stosunku do nauczyciela ma jak najbardziej związek z pełnioną przez niego funkcją, a ponadto dla opinii publicznej ważna jest treść orzeczenia dyscyplinarnego. Nauczyciel, który kształci dzieci i młodzież winien spełniać określone kryteria merytoryczne i moralne , zaś sprzeczne z interesem lokalnego i zawodowego środowiska oraz szkoły byłoby utajnianie dotyczących go orzeczeń dyscyplinarnych. Nie ulega również wątpliwości, że prawo do prywatności nie chroni nauczyciela jako osoby pełniącej funkcję publiczną, w zakresie informacji mających związek z pełnieniem tej funkcji, a wynik postępowania dyscyplinarnego prowadzonego wobec nauczyciela z całą pewnością pozostaje w związku z pełnioną przez niego funkcją.

Informacja o treści prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli , orzekającej o zastosowaniu jednej z kar dyscyplinarnych , o których mowa w art. 76 ust.1 ustawy Karta Nauczyciela oraz inne orzeczenia i dokumenty wytworzone przez komisję dyscyplinarną dla nauczycieli , w tym protokół z przebiegu rozprawy dyscyplinarnej mają walor informacji publicznej i mogą podlegać udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy zachowaniu ochrony prawa do prywatności i tajemnic ustawowo chronionych . Zważywszy, że wskazane wyżej rozporządzenie z dnia 22 stycznia 1998r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego w ogóle nie reguluje kwestii dostępu do akt zakończonego postępowania dyscyplinarnego i znajdujących się w tych aktach dokumentów. Natomiast rozdział 5 tego rozporządzenia zatytułowany "Postępowanie dyscyplinarne w pierwszej instancji" stanowi kompletną regulację w tym zakresie i w bardzo wąskim zakresie omawiane rozporządzenie odsyła do przepisów postępowania administracyjnego, a mianowicie do wzywania i przesłuchiwania świadków i biegłych w toku postępowania wyjaśniającego i przed komisją dyscyplinarną, o czym stanowi § 54 tego rozporządzenia. W związku z tym nie ma racji Wojewoda Dolnośląski, kiedy wywodzi, że w tym zakresie odmienne zasady i tryb dostępu do informacji publicznej (do akt sprawy dyscyplinarnej) zawierają przepisy art. 73-74 k.p.a. Wobec braku wyraźnego odesłania do odpowiedniego stosowania tych przepisów zarówno w rozdziale 10 Karty Nauczyciela dotyczącym odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli, jak i w rozporządzeniu z dnia 22 stycznia 1998r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli ( ...) nie ma podstaw do ich zastosowania .

Jak wynika z materiału aktowego analizowanej sprawy podmiot zobowiązany, Wojewoda Dolnośląski w odpowiedzi na wniosek strony skarżącej nie miał wątpliwości co do obowiązku przekazania jej dokumentów związanych z postępowaniem dyscyplinarnym w postaci kserokopii orzeczeń dyscyplinarnych wydanych w określonym we wniosku składzie orzekającym . Natomiast w odniesieniu do żądania objętego pkt 2 przedmiotowego wniosku pozostaje on niezałatwiony. Załatwienie wniosku tylko w pewnym zakresie świadczy o bezczynności podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej, do którego skierowano wniosek o jej udostępnienie, co niewątpliwie narusza regulację zawartej w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. Nie może bowiem o braku bezczynności w załatwieniu sprawy przesądzać jakiekolwiek zachowanie czy rozstrzygnięcie wydane przez organ, nie obejmujące swym zakresem całości żądania. Tym samym pod adresem organu musi być skutecznie wyartykułowany zarzut bezczynności .

Ocena w takim kontekście dotychczasowych działań organu podjętych w celu załatwienia wniosku strony skarżącej o udostępnienie informacji publicznej w zakresie, o którym była mowa wyżej, uzasadnia zarzut jego bezczynności.

Podmiot zobowiązany pozostaje w bezczynności w rozpoznaniu wniosku skarżącego z w zakresie pytania objętego punktem 2 , bowiem do dnia orzekania w niniejszej sprawie nie zadziałał we właściwej prawnej formie, tj. formie przewidzianej w ustawie o dostępie do informacji publicznej, a mianowicie: udzielił żądanych kserokopii dokumentów (czynność materialno-techniczna) bądź uznając, że informacja nie może być udzielona - nie wydał decyzji o odmowie jej udostępnienia.

W ocenie Sądu stwierdzony stan bezczynności w załatwieniu przedmiotowego wniosku strony skarżącego w części dotyczącej rozpoznania go w zakresie pytania drugiego nie miał charakteru rażącego naruszenia prawa. Zachowanie podmiotu zobowiązanego w kontrolowanej sprawie świadczyło o błędnym interpretowaniu prawa i nie miało cech lekceważącego traktowania obowiązków nakładanych na niego mocą ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Konsekwencją niniejszego rozstrzygnięcia Sądu jest konieczność ponownego rozpatrzenia przez organ wniosku o udostępnienie informacji publicznej w zakresie dotyczącym pkt 2 , z uwzględnieniem oceny prawnej i wskazań zawartych w uzasadnieniu wyroku, stosownie do treści art. 153 p.p.s.a. W szczególności uznając, że dokumenty , o które zwrócił się skarżący, mają walor informacji publicznych należy je udostępnić, bądź odmówić ich udzielenia w formie decyzji administracyjnej.

Skargę kasacyjną od powyższego orzeczenia wniósł organ i zaskarżając je w całości zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 1 ust. 1 i art. 6 ust. 1 pkt 4 c ustawy o dostępie do informacji publicznej przez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, że Wojewoda jest organem właściwym do rozpoznania wniosku,

Naruszenie prawa materialnego a to art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z § 54 rozporządzenia oraz w zw. z art. 73-74 kpa przez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, ze protokoły z rozpraw w postępowaniach dyscyplinarnych nauczycieli podlegają ujawnieniu w trybie ustawy,

Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ istotny na wynik sprawy a to art. 149 ppsa w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o dostępie do informacji poprzez uznanie, ze Wojewoda pozostawał w bezczynności gdy tymczasem organ nie jest zobowiązany do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji.

Wniesiono o uchylenie orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a w przypadku uznania że zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, uchylenie wyroku i rozpoznanie skargi, o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 183 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, dalej p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania, której przyczyny określono w §2 art. 183 p.p.s.a.

Wobec niestwierdzenia nieważności postępowania sąd II instancji zobowiązany był ograniczyć swoje rozważania wyłącznie do oceny zgłoszonych w skardze kasacyjnej zarzutów naruszenia prawa, które częściowo okazały się nieuzasadnione.

Nie budzi wątpliwości w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, że w przypadku materiałów związanych z postępowaniem dyscyplinarnym w oświacie, do udostępnienia informacji publicznej właściwym jest Wojewoda(por. wyroki NSA wydane w sprawie I OSK 964/14 w dniu 18 marca 2015r. oraz w sprawie I OSK 1256/14 z dnia 13 maja 2015r.). Zgodnie z art. 79 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r - Karta Nauczyciela Rzecznika Dyscyplinarnego wyznacza Wojewoda, przy którym powołana została Komisja Dyscyplinarna. Organ ten powołuje także Przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej. Wojewoda jest zatem organem władzy publicznej, o którym mowa w art. 1ust.1pkt.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. To on zapewnia obsługę prawną komisji dyscyplinarnej jak i poniesione wydatki w trakcie trwania obu faz tego postępowania(§53 ust.1 i 4 rozporządzenia w sprawie Komisji Dyscyplinarnych dla nauczycieli). Uprawnienia w jakie wyposażony został Przewodniczący Komisji dyscyplinarnej nie pozwalają przyjąć, by mógł we własnym imieniu występować z informacjami objętymi postępowaniem dyscyplinarnym (§12 rozporządzenia w sprawie Komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli), co słusznie wywiódł sąd I instancji.

Z tego też względu za niezasadne uznać należało zarzuty skargi kasacyjnej kwestionujące kompetencje Wojewody Dolnośląskiego do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Nie budzi wątpliwości Naczelnego Sądu Administracyjnego iż walor informacji publicznej mają żądane orzeczenia dyscyplinarne. Odmiennie jednak potraktować należało protokoły z rozpraw w sprawach dyscyplinarnych. Przemawia za tym treść normatywna definicji zawartej w art. 6 ust.1pkt.1-5 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wprawdzie bezsporne jest, że katalog zawarty w art. 6 ust.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej nie ma charakteru wyliczenia zamkniętego, nie mniej określenia z katalogu zawartego w art. 6 ust.1 tylko w części mają charakter otwarty(przykładowy). Ustalenie charakteru publicznego informacji nie może mieć miejsca z pominięciem definicji sformułowanej w art. 6 ust.1 ustawy o dostępie do informacji ani w sprzeczności z normami ustawowymi zawartymi w art. 6 ust.1 pkt.-5 mimo, że podstawowe znaczenie w tej mierze mają przepisy art. 61 ust.1 i 2 Konstytucji RP oraz art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Sprawami publicznymi są nie tylko sprawy w znaczeniu powszechnym, ale także sprawy indywidualne, rozstrzygane w postępowaniu przed organami państwa.

Do postępowań indywidualnych nawiązuje m.in. art. 6 ust.1 pkt.4 lit.a tiret pierwsze, stanowiąc, że udostępnieniu podlega informacja publiczna w szczególności o danych publicznych, w tym treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć.

Bez wątpienia zatem jako informację publiczną ustawa kwalifikuje:

informację o sposobach przyjmowania spraw, załatwiania spraw, stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania i rozstrzygania, treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć. W postępowaniach indywidualnych wytwarzane są przez organy prowadzące postępowanie nie tylko akty administracyjne, czy innego rodzaju rozstrzygnięcia, ale także dokumenty utrwalające czynności procesowe organów oraz dokumenty z postępowania dowodowego tj. protokoły z zeznaniami świadków, wyjaśnieniami obwinionego. Tego rodzaju dokumenty nie zostały jednak wymienione w art. 6 ust.4pkt.1lit. a ustawy o dostępie do informacji, nie nawiązują doń także pozostałe uregulowania art. 6 ust.1pkt.4ustawy. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego orzekającego w niniejszym składzie, przyjęcie że do dokumentów urzędowych, wytworzonych w postępowaniu indywidualnym należy zaliczyć każdy dokument, nie odpowiadałoby sensowi regulacji art. 6 ust.1pkt.4 lit.a ustawy o dostępie do informacji . Katalog informacji publicznych z art. 6 u.d.i.p. spełnia w istocie istotną funkcję porządkującą, determinuje zakres danych typów informacji. Wprowadzenie katalogu informacji publicznej pozwala na uniknięcie każdorazowego badania przez organ zobowiązany do jej udzielenia, czy wniosek o udostępnienie informacji odnosi się w istocie do informacji publicznej. Pozostawienie szerokiej oceny, czy dana informacja jest objęta zakresem przedmiotowym art. 1 ust. 1 u.d.i.p., podmiotowi zobowiązanemu do jej udostępnienia mogłaby w praktyce stanowić utrudnienie w efektywnym korzystaniu z uprawnienia uregulowanego w u.d.i.p. Z tych względów zatem nie można było przyjąć publicznego charakteru żądanych protokołów z przebiegu rozprawy dyscyplinarnej. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego powyższe stanowisko nie pozostaje także w sprzeczności z celem prawa do informacji. Ustawa o dostępie do informacji publicznej ma poddać działanie organów władzy publicznej, osób i jednostek organizacyjnych wykonujących zadania publiczne kontroli społecznej, czynić je bardziej transparentnymi, w konsekwencji zapewnić właściwe funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego w państwie prawa.

Dostęp do orzeczeń, wydanych w trakcie postępowania dyscyplinarnego w pełni realizuje zadania związane z kontrolą społeczną, której celem nie było narażanie obywateli na utratę prywatności. Tymczasem w protokołach z rozprawy dyscyplinarnej znajdują m.in. zapisy zeznań świadków, wyjaśnień obwinionych, zawierające informacje, które udostępnione nawet po uniemożliwieniu zapoznania się wnioskodawcy z danymi osobowymi mogą zagrozić naruszeniem praw osób do ochrony ich godności, prawa do prywatności i dobrego imienia. Ich zanonimizowanie nie ochroni podmiotów biorących udział w postępowaniu, także w charakterze świadków, czy pokrzywdzonych przed ujawnieniem informacji podlegających ochronie. W piśmiennictwie wyrażano wielokrotnie stanowisko, że udostępnieniu co do zasady podlegają określonego rodzaju informacje, a nie znajdujące się w aktach dokumenty.

Tymczasem wnioskodawca żądając dostępu do dokumentów z akt sprawy domaga się w istocie dostępu do zbioru akt, co w świetle uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 2013r. (sygn. I OPS 7/13)nie można traktować jako wniosku o udostępnienie informacji publicznej w trybie ustawy z dnia 6 września 2001r. Podkreślić ponadto należy, że szczegółowe regulacje odnośnie dostępności do akt dyscyplinarnych zawierają przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998r. w sprawie Komisji Dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego, wydanego na podstawie art. 85 ustawy z dnia 26 stycznia 1982r - Karta Nauczyciela(§ 18 ust.5, § 27).

Z tego też względu skarga kasacyjna słusznie zarzuciła, iż protokoły z rozpraw w postępowaniu dyscyplinarnym nie powinny podlegać ujawnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji. Słusznie zatem organ do którego skierowano wniosek pisemnie poinformował wnioskodawcę, że sprawa w tym zakresie nie dotyczy informacji publicznej.

Wyrok kontrolowanego sądu podlegał zatem uchyleniu, złożona skarga na bezczynność oddaleniu na zasadzie art. 188 p.p.s.a.

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 203pkt.2 p.p.s.a.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/