Wyrok NSA z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. I OSK 256/14

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Barbara Adamiak Sędziowie NSA Joanna Runge-Lissowska del. NSA Jerzy Stankowski (spr.) Protokolant asystent sędziego Jan Wasilewski po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Powiatu w Opolu Lubelskim od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 10 października 2013 r. sygn. akt III SA/Lu 528/13 w sprawie ze skargi Wojewody Lubelskiego na uchwałę Zarządu Powiatu w Opolu Lubelskim z dnia [...] sierpnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie powierzenie stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 10 października 2013 r., III SA/Lu 528/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu skargi Wojewody Lubelskiego (zwanego dalej "Wojewodą") na uchwałę Zarządu Powiatu w Opolu Lubelskim (zwanego dalej "Zarządem Powiatu") z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie powierzenia stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim - stwierdził niezgodność z prawem zaskarżonej uchwały.

Powyższe orzeczenie wydano w następującym stanie faktycznym.

Zaskarżoną przez Wojewodę uchwałą nr [...] z dnia [...] sierpnia 2012 r. Zarząd Powiatu powierzył I. M. stanowisko Dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim na okres jednego szkolnego roku - od 1 września 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r.

W uzasadnieniu uchwały Zarząd Powiatu wskazał, że w wyniku konkursu wyłoniono kandydata na stanowisko dyrektora, którym została dotychczasowa dyrektor szkoły I. M.. Zgodnie z art. 36a ust. 13 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. - dalej "u.s.o.") stanowisko dyrektora szkoły powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny. W ocenie Zarządu Powiatu istnieją obiektywne, rzeczywiste przesłanki uzasadniające powierzenie stanowiska dyrektora I. M. na okres 1 roku szkolnego. Przesłanki te są następujące:

1. W wyniku przeprowadzonej kontroli finansowej w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim ujawniono okoliczności wskazujące na naruszenie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm. - dalej "u.f.p.") przez dyrektora szkoły polegające w szczególności na:

a. wydatkowaniu środków publicznych z naruszeniem przepisów dotyczących dokonywania poszczególnych rodzajów wydatków, czym naruszono przepisy art. 44 ust. 2 u.f.p.,

b. niezgodnym z przepisami umorzeniu należności jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych, czym naruszono art. 59 ust. 1 u.f.p.,

c. nieprzestrzeganiu ustalonych przepisami o rachunkowości zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych i naruszenie w tym zakresie zasady rzetelności, bezbłędności, sprawdzalności i bieżącego prowadzenia,

d. prowadzeniu akt osobowych pracowników niezgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

2. Wyniki kontroli finansowej wskazują - w ocenie Zarządu Powiatu - na potrzebę rozważenia koncepcji całego systemu kontroli zarządczej w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim wprowadzonego ustawą o finansach publicznych. W aktualnym kształcie nie przynosi on bowiem oczekiwanych korzyści oraz przy obecnym podejściu nie daje takich szans w przyszłości. Pomimo podejmowanych działań Dyrektor Liceum Ogólnokształcącego nie zapewniła, jak dotąd, sprawowania kontroli zarządczej w sposób wymagany przepisami u.f.p. Sytuacja taka była powiązana z brakiem lub ograniczonym zastosowaniem niektórych wskazówek zawartych w standardach kontroli zarządczej. W wyniku kontroli stwierdzono słabości ustanowionych systemów kontroli zarządczej. Braki mechanizmów kontrolnych przedkładały się na stwierdzenie nieprawidłowości przy dokonywaniu wydatków i gromadzeniu dochodów, czym naruszono przepisy u.f.p.

3. Wyniki ewaluacji problemowej w obszarze "zarządzanie" w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim przeprowadzonej przez zespół wizytatorów do spraw ewaluacji w dniach od 29 lutego do 12 marca 2012 r. wskazują, że szkoła spełnia wymagania zawarte w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego na poziomie C - oznaczającym średni stopień wypełniania wymagań przez szkołę. Wyniki ewaluacji zostały utrzymane w mocy przez Kuratora Oświaty w Lublinie pomimo złożonego odwołania przez Radę Pedagogiczną Liceum.

4. Brak samodzielności w zakresie zarządzania placówką wynikający także z nieznajomości przepisów prawa. Świadczy o tym korespondencja związana z zatwierdzaniem arkuszy organizacyjnych, urlopem dla poratowania zdrowia czy też reprezentowania szkoły przed sądem.

5. Utrzymująca się duża liczba absolwentów, którzy nie zdają egzaminów maturalnych. Ewaluacja wyników i efektywności nauczania plasuje szkołę jako szkołę o niskich wynikach nauczania i niskiej efektywności.

6. Z treści protokołu z przebiegu postępowania konkursowego wynika, że w pierwszym głosowaniu nie było rozstrzygnięcia, a w drugiej turze kandydatka wygrała stosunkiem głosów 5:4, co oznacza brak zdecydowanego poparcia komisji konkursowej.

Powyższą uchwałę zaskarżył Wojewoda na podstawie art. 81 ust. 1 (błędnie powołując art. 93 ust. 1) ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 595 ze zm. - dalej "u.s.p."), wnosząc o stwierdzenie jej nieważności.

Wojewoda wskazał, że z literalnego brzmienia art. 36a ust. 13 zdanie pierwsze ustawy o systemie oświaty (na datę wydania zaskarżonej uchwały: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm. - uw. NSA, ustawa zwana dalej "u.s.o.") wynika, iż zasadą jest powierzenie stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na 5 lat szkolnych. Drugie zdanie art. 36a ust. 13 u.s.o. wprowadza wyjątek od przedstawionej wyżej reguły. Stwarza bowiem możliwość powierzenia stanowiska dyrektora na okres krótszy, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny. Przy czym ustawodawca uzależnia powierzenie tego stanowiska na ten okres od zaistnienia "uzasadnionego przypadku". Wyrażony w powołanym przepisie zwrot jest zwrotem niedookreślonym, który należy uznać za swoistą klauzulę generalną, odsyłającą do systemu ocen pozaprawnych. Daje to organowi prowadzącemu szkołę pewną swobodę w ocenach, która nie może jednak oznaczać całkowitej dowolności, skoro wkracza w stabilność wykonywania funkcji dyrektora.

Wojewoda zwrócił uwagę, że w orzecznictwie sądów administracyjnych przypadki, w których dopuszczalne jest skrócenie okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły, dotyczą w szczególności szkoły jako pracodawcy (np. planowana likwidacja szkoły czy zmiana profilu nauczania wymagająca ponownego przeprowadzenia konkursu na stanowisko dyrektora) bądź nauczyciela (np. wniosek nauczyciela o powierzenie mu stanowiska dyrektora na okres krótszy niż 5 lat, osiągnięcie wieku emerytalnego). Wyjątek powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na okres krótszy niż 5 lat musi być zawsze starannie i rzetelnie uzasadniony realnie istniejącą i obiektywną przyczyną.

Wojewoda wskazał, że I. M. pełniła funkcję dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim w poprzedniej kadencji. Większość motywów skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły była związana z nieprawidłowościami zaistniałymi w czasie dotychczasowego pełnienia przez nią funkcji dyrektora szkoły. W ocenie Wojewody wskazane okoliczności, aczkolwiek świadczą o pewnych nieprawidłowościach w zarządzaniu szkołą w poprzedniej kadencji dyrektora, to nie stanowią jednakże okoliczności mieszczących się w pojęciu "uzasadnionego przypadku" w rozumieniu art. 36a ust. 13 u.s.o.

Wojewoda wyjaśnił dalej, że jak wynika z przedstawionej przez Zarząd Powiatu dokumentacji, zarzuty sformułowane w pkt 1 uzasadnienia uchwały opierają się na ustaleniach kontroli przeprowadzonej w okresie od 25 stycznia do 24 lutego 2012 r. Ujawnione naruszenia były przedmiotem sporządzonego przez organ prowadzący wystąpienia kontrolnego, a stwierdzone nieprawidłowości zostały w znacznej części usunięte. Z oświadczenia zawartego w piśmie I. M. z dnia 7 września 2012 r. wynika, że wskazane w pkt 1 lit. a uzasadnienia uchwały nieprawidłowości (wydatkowanie środków publicznych z naruszeniem przepisów dotyczących dokonywania poszczególnych rodzajów wydatków) polegały na wypłacie dodatku funkcyjnego dla dwóch pracowników zatrudnionych na stanowisku pomocniczym i obsługi (1.800 zł i 4.140 zł). Kwoty te są zwracane na podstawie zawartych z tymi pracownikami ugód pozasądowych. Częściowe uregulowanie należności nastąpiło w dniach 19 i 20 czerwca 2012 r. Spłata pozostałej części należności przypada na dzień 31 grudnia 2012 r. Natomiast w odniesieniu do wskazanego w pkt 1 lit. b uzasadnienia uchwały nieprawidłowego umorzenia należności, to w ramach realizacji zaleceń pokontrolnych, w dniu 19 czerwca 2012 r. nastąpił zwrot udzielonej ulgi w zapłacie czynszu z tytułu najmu lokalu użytkowego na terenie szkoły (kwota 171,25 zł).

Wojewoda podniósł, że organ prowadzący nie wskazywał, aby stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości miały charakter powtarzający się, to znaczy, aby były przedmiotem ustaleń wcześniejszych kontroli podczas sprawowania przez I. M. stanowiska dyrektora. W opinii Wojewody jedynie w takim przypadku zasadny mógłby być przedstawiony w pkt 1 lit. c uzasadnienia uchwały zarzut "nieprzestrzegania ustalonych przepisami o rachunkowości zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych", które przejawiałoby się nierespektowaniem przez dyrektora zaleceń organu, pomimo uprzedniego wytknięcia już nieprawidłowości w tym zakresie.

Odnosząc się uchybień natury finansowo-księgowej Wojewoda zwrócił uwagę, że przepisy przyznają organowi prowadzącemu możliwość dokonania oceny pracy dyrektora w zakresie dysponowania określonymi w planie finansowym szkoły środkami publicznymi oraz rzetelnego realizowania zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem na podstawie art. 6a ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) w zw. z § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2000 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego - Dz. U. Nr 98, poz. 1066 ze zm.). Wojewoda ustalił, że ostatnia ocena pracy I. M. z dnia 27 marca 2009 r., dokonana przez organ prowadzący w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny była oceną wyróżniającą. Ponadto jak wynika z przedstawionych dokumentów, w zakresie stwierdzonych przez organ prowadzący naruszeń finansowych nie było prowadzone jakiekolwiek postępowanie w sprawie naruszenia przez I. M. dyscypliny finansów publicznych. W ocenie Wojewody dowodem w sprawie nie może być przedstawione organowi nadzoru, zawiadomienie o naruszenie dyscypliny finansów publicznych z dnia 28 września 2012 r., sporządzone przez organ prowadzący po podjęciu zaskarżonej uchwały.

Odnosząc się do pkt 2 uzasadnienia uchwały Wojewoda stwierdził, że punkt ten zawiera jedynie postulat rozważenia koncepcji kontroli zarządczej nie wskazując jednak konkretnych zarzutów. Wspomina się ogólnie o "słabości ustanowionych systemów" oraz "brakach mechanizmów kontrolnych", które spowodowały nieprawidłowości, o których mowa w pkt 1 uzasadnienia uchwały.

Odnosząc się do pkt 3 uzasadnienia uchwały Wojewoda stwierdził, że zgodnie z § 10 pkt 2 rozporządzenia z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324 ze zm.), dopiero wynik ewaluacji zewnętrznej na poziomie E zobowiązuje szkołę do wdrożenia działania mającego na celu poprawę stanu spełniania wymagania podlegającego ocenie. W ocenie Wojewody nie znajduje uzasadnienia stanowisko, że otrzymany przez szkołę stopień spełniania wymagań na poziome średnim ("C") świadczył o niskiej ocenie funkcjonowania i stopnia realizacji statutowych zadań szkoły, a tym samym o złym zarządzaniu jednostką przez I. M..

Wojewoda zauważył, że z przepisów wymienionego wyżej rozporządzenia wynika, że zarówno przeprowadzenie ewaluacji jak i wdrażanie działań związanych z wynikiem ewaluacji należy do organu nadzoru pedagogicznego. Do organu nadzoru pedagogicznego należy także analizowanie i ocenianie efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły (art. 33 ust. 1 pkt 2 u.s.o.). Zatem również wyniki i efektywność nauczania, o którym mowa w pkt 5 uzasadnienia podlegać będą ocenie organu pełniącego nadzór pedagogiczny. W tym zakresie, organ prowadzący może skorzystać wyłącznie z nadanego mu w art. 34a ust. 4 u.s.o. uprawnienia do wystąpienia, w przypadku dostrzeżonych uchybień w pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej w szkole, z wnioskiem do dyrektora szkoły lub organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Wniosek może dotyczyć zarówno sugestii poprawy wyników nauczania, jak i usunięcia dostrzeżonych uchybień w pracy merytorycznej szkoły lub placówki. Zwracając się do organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organ prowadzący może z kolei żądać na przykład przeprowadzenia kontroli przestrzegania określonych przepisów prawa oświatowego, zewnętrznego mierzenia jakości czy też rozważenia zasadności polecenia dyrektorowi szkoły lub placówki programu poprawy efektywności nauczania. Z dokumentacji sprawy nie wynika, aby takie czynności w stosunku do dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim były wcześniej (przed podjęciem analizowanej uchwały) przez organ prowadzący podejmowane.

W ocenie Wojewody okoliczność wskazana w pkt 6 uzasadnienia uchwały, a mianowicie, że kandydatka została wybrana dopiero w drugiej turze głosowania stosunkiem głosów 5 do 4 jest pozbawiona znaczenia prawnego.

Zdaniem Wojewody Lubelskiego nie mogą być podstawą skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły stwierdzone podczas przeprowadzanej kontroli, uchybienia w prowadzeniu akt osobowych (pkt 1 lit. d uzasadnienia uchwały) czy zarzut braku samodzielności w zarządzaniu szkołą (pkt 4 uzasadnienia uchwały). Jak wynika z przedstawionych przez organ prowadzący dokumentów, stwierdzone podczas kontroli uchybienia dotyczyły nieprawidłowego ułożenia dwóch teczek akt osobowych oraz braku pełnego wykazu dokumentów, znajdujących się w poszczególnych częściach akt osobowych. W opinii Wojewody tego rodzaju uchybienia nie mają charakteru istotnego, w kontekście przesłanki skrócenia okresu na jaki powierzone jest stanowisko dyrektora szkoły.

Zdaniem Wojewody nie można przyjąć, że kierowanie przez I. M. pism do organu prowadzącego z prośbą o opinię prawną czy wyznaczenie pełnomocnika w prowadzonym postępowaniu sądowym (do protokołu posiedzenia Zarządu Powiatu z dnia [...] sierpnia 2012 r. dołączono 4 takie pisma) stanowi wystarczającą podstawę do stwierdzenia braku samodzielności w zarządzaniu szkołą. Należy bowiem zaznaczyć, że zakres kompetencji dyrektora szkoły, jako kierownika jednostki szczegółowo unormowany jest w art. 39 u.s.o., a także w art. 7 ustawy Karta Nauczyciela. Dyrektor nadzoruje pracę pozostałych nauczycieli, zarządza i kieruje szkołą, dokonuje czynności w sferze prawa pracy wobec pracowników szkoły, a także związanych z awansem zawodowym nauczycieli. Brak samodzielności kierowania przez dyrektora jednostką przekładać się powinien zatem na naruszenie czy też zaniedbanie określonych w wymienionych przepisach obowiązków dyrektora. Takiego naruszenia nie stwierdzono.

W opinii Wojewody zastosowanie wyjątku od zasady powierzenia stanowiska dyrektora szkoły na 5 lat szkolnych powinno być właściwie uzasadnione, tak aby adresat uchwały gruntownie poznał jej podstawy prawne i faktyczne. Zatem zastosowanie wyjątku musi się łączyć z uzasadnieniem starannie sprecyzowanym. W ocenie Wojewody, powyższy warunek w analizowanej sprawie nie został spełniony. Organ prowadzący nie może posługiwać się do uogólnieniami czy też postulatami. Argumentacja wskazująca na wystąpienie "uzasadnionego przypadku" musi być przekonująca i skonkretyzowana poprzez odwołanie się do określonych faktów, znajdujących oparcie w zebranym materialne dowodowym. Co istotne, przesłanki odstąpienia przez organ prowadzący od reguły 5 letniego okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły powinny być wykazane wyczerpująco w uchwale o powierzeniu tej funkcji. Próba późniejszego uzupełniania takiej argumentacji lub wyjaśniania swojego stanowiska w sprawie jest spóźniona. Zastosowanie art. 36a ust. 13 zdanie drugie u.s.o. wymaga zatem przedstawienia w akcie powierzenia stanowiska dyrektora rzetelnej argumentacji wskazującej na rzeczywiste i obiektywne przyczyny odstąpienia od zasady wyrażonej w zdaniu pierwszym tego przepisu. Dlatego też okoliczności będące podstawą działania organu muszą realnie istnieć najpóźniej w dniu podjęcia uchwały w sprawie skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły i być wyartykułowane w jej uzasadnieniu. Brak jasno sprecyzowanych motywów uchwały pozwala postawić organowi zarzut podjęcia jej w oparciu o niewyczerpujące ustalenie okoliczności faktycznych sprawy. W ocenie Wojewody, przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały okoliczności nie uzasadniają w sposób jasny, realny i obiektywny skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły I. M. do okresu 1 roku.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Powiatu wnosił o jej odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi. Uzasadniając wniosek o oddalenie skargi Zarząd Powiatu nie zgodził się z zarzutem naruszenia art. 36a ust. 13 u.s.o., ponieważ zdaniem Zarządu argumenty zawarte w uzasadnieniu uchwały wskazują na wyczerpanie przesłanki "uzasadnionego przypadku" i usprawiedliwiają powierzenie I. M. stanowiska dyrektora na okres 1 roku szkolnego.

W ocenie organu, wystąpiły okoliczności uzasadniające skrócenie okresu powierzenia I. M. stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim. O istnieniu "uzasadnionego przypadku" świadczy argumentacja użyta w uzasadnieniu uchwały, a nadto odpowiednie jej udokumentowanie. Organ prowadzący działał na podstawie i w granicach prawa. Treść uzasadnienia uchwały została poparta dowodami i rzetelną argumentacją, a precyzyjne stwierdzenia obrazują, że faktycznie zachodziły okoliczności stanowiące uzasadniony powód powierzenia I. M. stanowiska dyrektora na okres 1 roku.

Zdaniem Zarządu Powiatu gdyby ustawodawca nie chciał pozostawić adresatowi normy prawnej zawartej w art. 36a ust. 13 u.s.o. pewnej swobody polegającej na możności kierowania się strategią powiatu w organizowaniu systemu edukacji, za który jest odpowiedzialny Zarząd Powiatu, czy też cechami osobistymi i okolicznościami dotyczącymi kandydata, to nie posługiwałby się zwrotem niedookreślonym, swego rodzaju klauzulą generalną.

W postępowaniu konkursowym, mającym za przedmiot wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora szkoły, brana pod uwagę może być jedynie osoba, która nie tylko spełnia przesłanki wynikające z przepisów prawa, ale i gwarantuje najlepsze funkcjonowanie i organizację szkoły mając odpowiednią wiedzę, doświadczenie i postawę. Zarząd Powiatu powołał się na pogląd przedstawiony w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 31 stycznia 2011 r. w sprawie III SA/Lu 557/10, że za "uzasadnioną przyczynę" powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na krótszy okres niż na 5 lat można uznać negatywną ocenę pracy i zachowania się kandydatki w okresie poprzedzającym powołanie.

Zdaniem Zarządu Powiatu okolicznością uzasadniającą spełnienie przesłanek usprawiedliwiających powierzenie stanowiska I. M. na okres 1 roku szkolnego stanowił fakt ujawnienia okoliczności wskazujących na naruszenie przepisów u.f.p. Wyjaśnił, że w dniach od 25 stycznia 2012 r. do 24 lutego 2012 r. została przeprowadzona w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim kontrola prawidłowości prowadzenia gospodarki finansowej, w tym w szczególności w zakresie dokonywania wydatków na podstawie przepisów art. 35 ust. 3 pkt 5 u.s.p., art. 34a u.s.o. w związku z przepisami art. 44 i art. 69 u.f.p. W toku kontroli ujawniono nieprawidłowości, które są wynikiem między innymi nieprzestrzegania obowiązujących przepisów prawa bądź błędnej ich interpretacji, spośród których należy zwrócić uwagę na niekompletne ustalenie dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, nieprzestrzeganie ustalonych przepisami o rachunkowości zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych, bezpodstawne zwolnienie z czynszu, nieprawidłowe prowadzenia akt osobowych pracowników, przyznanie pracownikom bez podstawy prawnej dodatków funkcyjnych, wypłaty odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z nauczycielami z przyczyn nie dotyczących pracowników z ponad trzy miesięcznym opóźnieniem.

Ustosunkowując się do zastrzeżeń Wojewody w przedmiocie niezgodnego z przepisami przyznania i wydatkowania dodatku funkcyjnego dla dwóch pracowników zatrudnionych na stanowiskach pomocniczych i obsługi wykazanych w protokole kontroli Zarząd Powiatu stwierdził, że zawarcie ugód w sprawie zwrotu nadpłaconych środków nie ma wpływu na stwierdzenie naruszenia art. 44 ust. 2 u.f.p. Wydatkując środki publiczne z naruszeniem przepisów I. M. naruszyła obowiązujące w tym zakresie normy prawne. W całym kontrolowanym okresie został przyznany i był wypłacany dodatek funkcyjny dla dwóch pracowników zatrudnionych na stanowisku pomocniczym i obsługi. Postępowanie takie narusza postanowienia § 7 Regulaminu wynagradzania pracowników nie będących nauczycielami zatrudnionych w Liceum Ogólnokształcącym im. Adama Mickiewicza w Opolu Lubelskim oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50, poz. 398 ze zm.).

W odpowiedzi na zarzut dotyczący stosowania ulg w przypadku umarzania, odraczania płatności lub rozkładania na raty spłat należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny (pkt 1 lit. b uzasadnienia uchwały - nieprawidłowe umorzenie należności jednostki sektora finansów publicznych) organ wyjaśnił, że realizacja przez I. M. zaleceń pokontrolnych w dniu 19 czerwca 2012 r., a następnie zwrot udzielonej ulgi w zapłacie czynszu z tytułu najmu funkcjonującego na terenie szkoły lokalu użytkowego nie ma wpływu na stwierdzenie naruszenia art. 59 ust. 1 u.f.p.

Organ wskazał, że zgodnie z art. 40 i art. 53 u.f.p. dyrektor ponosi odpowiedzialność za całość gospodarki finansowej, w tym za prowadzenie rachunkowości w kierowanej przez siebie placówce. Organ nie podzielił stanowiska skarżącego, że stwierdzone nieprawidłowości powinny mieć charakter powtarzający się, tzn. być przedmiotem wcześniejszych ustaleń kontroli i ustaleń organu. Zadaniem kontroli jest zapobieganie błędom w funkcjonowaniu jednostki. Stwierdzone nieprawidłowości świadczą o nieprzestrzeganiu ustalonych przepisami o rachunkowości zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych i naruszenia w tym zakresie zasady rzetelności, bezbłędności, sprawdzalności i bieżącego ich prowadzenia. Dodać przy tym należy, że nawet dostosowanie w trakcie kontroli do obowiązujących przepisów prawa, w tym do ustawy o rachunkowości ksiąg rachunkowych, nie zwalnia dyrektora szkoły z bezwzględnego przestrzegania przepisów prawa.

Nawiązując do oceny pracy I. M. z dnia 27 marca 2009 r. organ wyjaśnił, że ocenie podlegał krótki okres czasu, to jest od daty powierzenia stanowiska uchwałą Nr [...] Zarządu Powiatu w Opolu Lubelskim z dnia [...] sierpnia 2007 r. w sprawie powierzenia stanowiska dyrektora Zespołu Szkół w Opolu Lubelskim do dnia 31 grudnia 2008 r. Późniejsza ocena pracy I. M. jako dyrektora szkoły dokonywana przez organ prowadzący na bieżąco i przeprowadzona następnie kontrola finansowa w roku 2012 wskazują, że wiedza i doświadczenie nie zagwarantowały prawidłowego wypełniania obowiązków dyrektora.

Za chybiony uznał organ zarzut, że pkt 2 uzasadnienia uchwały Zarządu Powiatu zawierał jedynie postulat rozważenia koncepcji kontroli zarządczej, nie wskazując przy tym konkretnych zarzutów. Zgodnie z art. 68 i art. 69 u.f.p., za funkcjonowanie kontroli zarządczej w jednostce sektora finansów publicznych odpowiedzialny jest jej kierownik. W wyniku przeprowadzonej kontroli gospodarki finansowej i na podstawie "Kwestionariusza samooceny kontroli zarządczej" w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim ujawniono szereg nieprawidłowości, w tym ujawniono okoliczności wskazujące na naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Stosownie do Zarządzenia Nr 6/2012 Starosty Opolskiego z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie przeprowadzenia samooceny systemu kontroli zarządczej w jednostkach organizacyjnych Powiatu Opolskiego, Dyrektor Liceum Ogólnokształcącego w dniu 21 lutego 2012 r. przedłożył "Kwestionariusz kontroli zarządczej", który posłużył do zebrania informacji na temat organizacji systemu kontroli zarządczej i sposobu jej funkcjonowania. Celem "Kwestionariusza kontroli zarządczej" była ponadto analiza podejmowanych przez dyrektora działań w zakresie upowszechniania standardów, wydawania wytycznych. W związku z kontrolą, której wyniki przedstawiono w protokole kontroli podpisanym w dniu 30 marca 2012 r. kontrolujący ocenił negatywnie dostosowanie systemu kontroli zarządczej do wymogów prawnych. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły nieustanowienia na poziomie jednostki, w pełni adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej wymaganej postanowieniami. art. 69 ust. 1 pkt 2 u.f.p.

Odnośnie zarzutu dotyczącego ewaluacji pracy szkoły organ podniósł, że ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji, między innymi o zarządzaniu szkołą. Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach. W wyniku zakończonej procedury ewaluacji sporządzony został przez Kuratorium Oświaty w Lublinie "Raport z ewaluacji problemowej: Zarządzanie", z którego wynika, że szkoła kierowana przez I. M. otrzymała poziom C oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Od wyników ewaluacji Dyrektor i Rada Pedagogiczna złożyli zastrzeżenia, które nie zostały uwzględnione przez Kuratora Oświaty w Lublinie. Wyniki ewaluacji odbiegają od wyników, jakie otrzymały szkoły ponadgimnazjalne, dla których organem prowadzącym jest Powiat Opolski. Liceum Ogólnokształcące w Opolu Lubelskim podlegało ocenie w obszarze Zarządzanie. Uzyskana ocena w pewnym stopniu podważa efektywność zarządzania przez I. M. placówką oświatową. W świetle uregulowań załącznika cytowanego rozporządzenia ocenie podlegały następujące wymagania: zagadnienie funkcjonowania współpracy w zespołach, sprawowanie wewnętrznego nadzoru pedagogicznego oraz ocena, czy szkoła lub placówka dysponuje odpowiednimi warunkami lokalowymi i wyposażeniem. W każdej z przytoczonych kategorii szkoła otrzymała poziom C. Nie bez znaczenia jest również utrzymująca się duża liczba absolwentów, którzy nie zdają egzaminów maturalnych. W roku szkolnym 2008/2009 - 16 osób, w roku szkolnym 2009/2010 - 19 osób, w roku szkolnym 2010/2011 - 18 osób, w roku szkolnym 2011/2012 - 20 osób. Ewaluacja wyników i efektywności nauczania wskazuje, że szkoła ma niskie wyniki nauczania i niską efektywność. Organ zauważył, że ustawą z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 458 ze zm.) do art. 5a dodano ust. 4, przewidujący coroczne, do dnia 31 października, przedstawianie przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego organowi stanowiącemu informacji o stanie realizacji zadań oświatowych tej jednostki. Jak wyjaśniono w motywach do projektu ustawy, miało to na celu poddanie lokalnej polityki oświatowej kontroli społecznej oraz uczynienie jej przedmiotem debaty publicznej. Treść informacji musi zawierać między innymi omówienie wyników form oceniania zewnętrznego (sprawdzianu i egzaminów), które przeprowadzono w szkołach podległych danej jednostce samorządu. Tak więc Zarząd Powiatu był uprawnionym do analizy oraz oceny stopnia realizacji zadań oświatowych w kierowanej przez I. M. jednostce.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu organ stwierdził, że w przeprowadzonym postępowaniu konkursowym na stanowisko dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim uczestniczyło dwóch kandydatów. Stanowisko komisji konkursowej w pierwszym głosowaniu nie było rozstrzygające i jednoznaczne, bowiem na każdą z kandydatek oddanych zostało po cztery głosy, jeden głos był wstrzymujący się. Dopiero po przeprowadzeniu drugiego głosowania wyłoniono kandydata na stanowisko dyrektora szkoły. Tak więc, przebieg postępowania konkursowego oraz jego wyniki przesądziły, że Zarząd Powiatu w Opolu Lubelskim w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały uwzględnił fakt nierozstrzygnięcia konkursu podczas pierwszego głosowania oraz wygranej I. M. stosunkiem głosów 5:4 w drugiej turze, co wskazywało na brak zdecydowanego poparcia komisji konkursowej.

W ocenie organu uzasadnionym przypadkiem stanowiącym podstawę do skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły mogą być, stwierdzone podczas przeprowadzonej kontroli, uchybienia w prowadzeniu akt osobowych (pkt 1 lit. d uzasadnienia) oraz zarzut braku samodzielności w zarządzaniu szkołą (pkt 4 uzasadnienia). W toku kontroli ujawniono liczne nieprawidłowości w prowadzeniu akt osobowych. Zgodnie z przepisami art. 94 pkt 9a i 9b ustawy Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem. Obowiązek założenia i prowadzenia oddzielnie dla każdego pracownika akt osobowych oraz szczegółowe zasady prowadzenia dokumentacji i akt osobowych określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286). Nieprowadzenie takiej dokumentacji oraz akt osobowych pracownika stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i zagrożone jest karą grzywny.

Zdaniem organu istotnym uchybieniem, w kontekście przesłanki skrócenia okresu, na jaki powierzone zostało stanowisko dyrektora szkoły jest brak samodzielności w zakresie zarządzania placówką, wynikający między innymi z nieznajomości przepisów prawa. Podstawowym, choć nie jedynym przepisem ustawy określającym zakres zadań i kompetencji dyrektora szkoły publicznej oraz obszar jego odpowiedzialności (rozumianej jako podstawa oceny, czy dyrektor w sposób prawidłowy realizuje obowiązki na powierzonym mu stanowisku i ewentualnego zastosowania adekwatnych do tego sankcji) jest art. 39 u.s.o. Wymienione w ust. 1 tego artykułu zadania dyrektora nie tworzą zamkniętego katalogu. W art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy mowa jest o typowych obowiązkach i uprawnieniach kierownika jednostki organizacyjnej. Dyrektor zatem kieruje szkołą i reprezentuje ją na zewnątrz. W związku z tym na I. M. ciążył obowiązek występowania bądź wyznaczenia pełnomocnika procesowego w sprawie z powództwa pracownika szkoły przeciwko pracodawcy. Tak więc dyrektor błędnie interpretowała zapisy Regulaminu Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w Opolu Lubelskim w sprawie wyznaczenia przez Starostę Opolskiego pełnomocnika procesowego. Po pierwszym piśmie wystosowanym z Wydziału Edukacji, Zdrowia, Kultury i Sportu Starostwa Powiatowego w Opolu Lubelskim z dnia 25 czerwca 2012 r., które wyjaśniało dokładnie stan faktyczny i prawny, pojawiły się następne. Pism tych nie należy odbierać jako próby wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego, tylko jako niezrozumienie zagadnienia. Podobnie dyrektor postępowała w sprawie udzielenia wyjaśnień odnośnie udzielenia urlopu zdrowotnego. W korespondencji kierowanej do Zarządu Powiatu domagała się jednoznacznej odpowiedzi, czy ma udzielić urlopu dla poratowania zdrowia. Organ prowadzący nie był w posiadaniu dokumentacji pozwalającej na ocenę przesłanek, w oparciu o które dyrektor szkoły podejmuje decyzję o udzieleniu urlopu.

W przypadku zatwierdzenia arkusza organizacyjnego szkoły w związku z upływającym terminem i niemożliwością ustalenia arkusza organizacyjnego, w dniu 24 maja 2012 r. Przewodniczący Zarządu Powiatu pisemnie wydał polecenie o dostosowaniu arkusza w terminie do 28 maja 2012 r. do obowiązujących przepisów prawa. Wszystkie te przytoczone okoliczności jednoznacznie przemawiają o zarzucie powołanym w uzasadnieniu do uchwały i o braku samodzielności w kierowaniu placówką. Sprawne i skuteczne zarządzanie szkołą w nowej strukturze systemu oświaty wymaga bowiem od dyrektora, poza spełnieniem warunków formalnych wielu umiejętności, a więc zarówno w zakresie kwalifikacji zawodowych i zasad naukowej organizacji pracy, ale także doświadczenia oraz znajomości zakładu pracy. Z uwagi na powyższe bardzo istotne jest, aby dyrektor szkoły poza umiejętnościami pedagogicznymi, dysponował znajomością prawa zarówno oświatowego, jak i prawa finansowego, potrafił je właściwie interpretować, jak również winien doskonale znać przepisy kadrowe, nie wyłączając regulacji prawa pracy.

Zarząd Powiatu wskazał, że w doktrynie i w orzecznictwie zwrócono uwagę na konieczność starannego uzasadnienia decyzji organu prowadzącego w przypadku powierzenia stanowiska dyrektora na okres krótszy niż 5 lat szkolnych. Uzasadnienie to musi być czytelne i wyczerpujące, tak aby pełniło funkcję informacyjną wobec kandydata wyłonionego w konkursie oraz umożliwiało kontrolę zasadności takiego działania przez organ nadzoru i sąd. Powinno ono opierać się na rzeczowych argumentach. W ocenie organu nie powinno więc budzić wątpliwości, iż wskazane powyżej przyczyny, uzasadniające w sposób szczegółowy skrócenie okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły mieszczą się w pojęciu "uzasadnionego przypadku", o którym stanowi art. 36a ust. 13 u.s.o.

Wyrokiem z dnia 10 października 2013 r., III SA/Lu 528/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził niezgodność z prawem zaskarżonej uchwały Zarządu Powiatu w Opolu Lubelskim z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie powierzenia stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim I. M..

W uzasadnieniu Sąd wyjaśnił, że powyższa uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 36a ust. 13 u.s.o. Wskazał, że według tego przepisu stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny. Zdaniem Sądu redakcja przepisu nie budzi wątpliwości co do tego, że regułą jest powierzanie stanowiska na okres 5 lat, a zastosowanie krótszego okresu jest wyjątkiem. Ratio legis tego rozwiązania stanowił kompromis pomiędzy różnymi wartościami. Z jednej strony specyfika stanowiska dyrektora szkoły wymaga stabilizacji sprawowania tej funkcji. Częste zmiany osoby kierującej szkołą negatywnie wpływają na jej funkcjonowanie. Kompetencje dyrektora nie ograniczają się wyłącznie do czysto technicznego administrowania szkołą, ale wiążą się też z realizacją pewnej wizji, planu funkcjonowania placówki, tak aby w jak najlepszym stopniu zaspokajała potrzeby społeczności lokalnej w dziedzinie edukacji. Z drugiej strony prawodawca musi uwzględnić możliwość wystąpienia specyficznej sytuacji, w której inne względy przemawiają za krótszym okresem powierzenia stanowiska dyrektora. Przyjęta konstrukcja krótszego okresu powierzenia stanowiska opiera się na zwrocie niedookreślonym ("uzasadnione przypadki") oraz na przyznaniu organowi powierzającemu pewnego stopnia luzu decyzyjnego, wynikającego z użycia w przepisie sformułowania: "można powierzyć".

Skoro powierzenie stanowiska dyrektora na okres krótszy niż 5 lat jest wyjątkiem od reguły, kluczowego znaczenia nabiera właściwa interpretacja pojęcia uzasadnionego przypadku. Jest to typowy zwrot niedookreślony, którego abstrakcyjne zdefiniowanie nie jest ani możliwe, ani celowe. To w konkretnym przypadku należy nadać mu właściwą treść, analizując całokształt okoliczności sprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wyjaśnił, że w orzecznictwie sądowoadministracyjnym na tle kontroli aktów powierzenia stanowiska dyrektora szkoły na okres krótszy niż pięć lat wypracowano pewne podstawowe reguły zastosowania omawianego wyjątku.

Po pierwsze - zarządzenie (uchwała) wymaga starannego uzasadnienia, na tyle czytelnego i wyczerpującego, aby mogło pełnić funkcję informująca wobec kandydata wyłonionego w konkursie, a także umożliwiało kontrolę prawidłowości zastosowania przepisu przez organ nadzoru i przez sąd administracyjny. Przy tym przesłanki odstąpienia przez organ prowadzący od reguły 5 letniego okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły powinny być wykazane wyczerpująco w uchwale o powierzeniu tej funkcji. Próba późniejszego uzupełniania takiej argumentacji lub wyjaśniania swojego stanowiska w sprawie jest spóźniona.

Po drugie, argumenty podnoszone w uzasadnieniu nie mogą być ogólnikowe, lecz zindywidualizowane, odnoszące się do konkretnej osoby, poparte wnikliwą argumentacją, uwzględniającą specyfikę sytuacji, w której zaszła rzeczywista potrzeba odstępstwa od zasady ogólnej.

Po trzecie argumenty muszą odwoływać się do okoliczności aktualnych w dniu podejmowania zarządzenia o powierzeniu stanowiska dyrektora szkoły (Sąd powołał się przy tym na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 września 2000 r., II SA/Łd 889/00; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 marca 2001 r., II SA/Łd 1900/00; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 19 maja 2005 r., II SA/Op 93/04; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 12 stycznia 2012 r., IV SA/Wr 697/11; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 21 lutego 2012 r., II SA/Op 760/11, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 6 września 2012 r., III SA/Lu 364/12; wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 czerwca 2012 r., I OSK 689/12 i z 31 października 2012 r., I OSK 1935/12).

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego bardzo istotne ograniczenie możliwości powierzenia stanowiska dyrektora na okres krótszy niż 5 lat, a więc i dla interpretacji pojęcia uzasadnionego przypadku ma okoliczność, że kandydata na stanowisko dyrektora wyłania się w drodze konkursu przeprowadzanego przez specjalnie powołaną w tym celu komisję konkursową. Zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz. U. Nr 60, poz. 673 ze zm.) wyłonienie kandydata odbywa się w ten sposób, że komisja, po rozmowie z każdym z kandydatów dopuszczonych do postępowania konkursowego, dokonuje ich merytorycznej oceny. Ocenie podlega w szczególności przedstawiona przez kandydata koncepcja funkcjonowania i rozwoju publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki. Postępowanie konkursowe nie musi doprowadzić do wyłonienia kandydata. Jeżeli bowiem żaden kandydat nie otrzyma bezwzględnej większości głosów obecnych członków komisji w dwóch lub trzech rundach głosowań przeprowadzonych zgodnie z § 6 ust. 2 - 4 rozporządzenia, to wówczas komisja konkursowa stwierdza nierozstrzygnięcie konkursu (§ 6 ust. 4 rozporządzenia). W takiej sytuacji organ prowadzący szkołę powierza stanowisko dyrektora ustalonemu przez siebie kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej (art. 36a ust. 4 u.s.o.).

Kluczowe znaczenie dla interpretacji uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 36a ust. 13 u.s.o. ma okoliczność, że podstawą wyłonienia kandydata przez komisję konkursową jest merytoryczna ocena kandydata, oraz że komisja może nie rozstrzygnąć konkursu. Nie rozstrzygnięcie konkursu może nastąpić w szczególności, jeżeli merytoryczna ocena kandydata nie pozwala na uzyskanie przez niego bezwzględnej większości głosów obecnych członków komisji. Przez merytoryczną ocenę kandydata należy rozumieć ocenę jego merytorycznych kompetencji do sprawowania stanowiska dyrektora szkoły w ogóle, jak i w szczególności konkretnej szkoły, której dotyczy konkurs. W związku z opisaną rolą komisji konkursowej przeprowadzającej merytoryczną ocenę kandydata, należy stwierdzić, że przewidziana w art. 36a ust. 13 u.s.o. możliwość skrócenia okresu, na który powierza się stanowisko dyrektora szkoły, nie daje podstawy organowi prowadzącemu szkołę do weryfikacji merytorycznych kompetencji kandydata wyłonionego przez komisję konkursową, a w szczególności do odmiennej oceny tych kompetencji przy powierzaniu stanowiska dyrektora. Można zatem stwierdzić, że negatywna ocena przez organ prowadzący szkołę merytorycznych kompetencji kandydata na stanowisko dyrektora szkoły wyłonionego przez komisję konkursową, nie stanowi uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 36a ust. 13 u.s.o., uzasadniającego powierzenie stanowiska na okres krótszy niż 5 lat.

W przypadku kandydata ubiegającego się o stanowisko dyrektora szkoły, który wcześniej zajmował stanowisko dyrektora szkoły prowadzonej przez organ, a w szczególności tej samej szkoły, której dotyczy konkurs, merytoryczna ocena kandydata jest o tyle wzbogacona, że wszelkie okoliczności dotyczące wcześniejszego sprawowania stanowiska przez kandydata na dyrektora mogą i powinny być brane pod uwagę przez komisję konkursową. Wszelkie zastrzeżenia i zarzuty organu prowadzącego szkołę, wpływające na merytoryczną ocenę kandydata przez komisję konkursową mogą i powinny być przedstawione do rozważenia komisji konkursowej. Taką możliwość przedstawienia omawianych okoliczności komisji konkursowej i w ten sposób wpływu organu prowadzącego na wynik pracy komisji konkursowej daje okoliczność, że zgodnie z art. 36a ust. 6 u.s.o. w skład komisji konkursowej wchodzi między innymi trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę. Jeżeli natomiast organ prowadzący szkołę zaniechał wykorzystania omawianej możliwości lub jego przedstawiciele w komisji konkursowej tego nie uczynili, to okoliczność ta nie uzasadnia weryfikacji merytorycznych kwalifikacji kandydata przez organ prowadzący szkołę przy powierzaniu stanowiska dyrektora kandydatowi wyłonionemu przez komisję konkursową.

Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności faktycznych badanej sprawy Sąd zauważył, że przyczyny skrócenia przez Zarząd Powiatu okresu na który powierza się stanowisko dyrektora szkoły, tak jak zostały te przyczyny przedstawione w sześciopunktowym uzasadnieniu zaskarżonej uchwały, stanowią w rzeczywistości w zdecydowanej większości (punkty 1 -5 ) uzasadnienie dla oceny, że według organu kandydatka na stanowisko dyrektora szkoły nie ma kwalifikacji merytorycznych do sprawowania stanowiska dyrektora szkoły. Organ prowadzący szkołę przy powierzaniu stanowiska nie może zakwestionować kwalifikacji merytorycznych kandydata na dyrektora, skoro nie uczyniła tego komisja konkursowa wyłaniając kandydata na stanowisko dyrektora. Uzasadnienie zaskarżonej uchwały nie zostało rozwinięte w taki sposób, aby można było stwierdzić, że okoliczności wskazane w uzasadnieniu uchwały wskazują na "uzasadniony przypadek", który spowodowany jest innymi okolicznościami niż negatywna ocena merytorycznych kwalifikacji kandydatki przez organ prowadzący szkołę. Taką okolicznością nie może być, inaczej niż twierdzi organ, przebieg konkursu, który zakończył się w drugim głosowaniu wynikiem 5 do 4. Istotny jest bowiem sam pozytywny dla kandydatki wynik konkursu. Już ta przedstawiona wyżej ocena zaskarżonej uchwały jest wystarczająca do stwierdzenia, że uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 36a ust. 13 u.s.o. Warto jednakże wskazać, odnosząc się do poszczególnych okoliczności wymienionych w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały, że prawidłowe jest przedstawione i uzasadnione w skardze Wojewody stanowisko, że żadna z tych okoliczności, tak jak została opisana w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały, nie uzasadnia negatywnej oceny kwalifikacji merytorycznych kandydatki na dyrektora szkoły, w taki sposób aby uzasadnione było skrócenie okresu powierzenia stanowiska. Dotyczy to w szczególności zarzutów sformułowanych w związku z wynikami przeprowadzonej przez organ prowadzący kontroli prawidłowości prowadzenia gospodarki finansowej. Ostatecznym zsumowaniem mało istotnej wagi tych zarzutów dla kwalifikacji kandydatki jest przedstawione na rozprawie przed sądem administracyjnym orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Lublinie z dnia [...] marca 2013 r. (k. 219 i nast. akt sprawy), stwierdzające wprawdzie odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny, ale równocześnie odstępujące od wymierzenia kary ze względu na niewielki stopień szkodliwości czynu dla finansów publicznych, warunki zawodowe obwinionej, dotychczasową niekaralność za naruszenie dyscypliny finansów i dalsze działania mające na celu naprawienie szkody i wyeliminowanie przyszłości tego typu naruszeń.

Zarzuty dotyczące sprawowania kontroli zarządczej są nieskonkretyzowane, ponieważ zostały w uchwale sformułowane jako wywiedzione z faktu naruszeń w zakresie prowadzenia gospodarki finansowej, bez wskazania jakie konkretnie uchybienia w sprawowaniu kontroli zarządczej zostały popełnione.

Wynik ewaluacji problemowej sprowadzający się do oceny C, a więc średniej, nie może być sam w sobie podstawą do zakwestionowania kwalifikacji kandydatki przez organ prowadzący. Dotyczy to także wyników i efektywności nauczania, a także prowadzenia przez kandydatkę korespondencji z organem prowadzącym co do poszczególnych problemów wyłaniających się w procesie zarządzania szkołą.

W konkluzji Sądu wskazał, że zgodnie z art. 79 ust. 1 u.s.p. uchwała sprzeczna z prawem jest nieważna. Jak wcześniej wskazano zaskarżona uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 36a ust. 13 u.s.o. Jednakże zgodnie z art. 82 ust. 1 u.s.p., nie stwierdza się nieważności uchwały organu powiatu po upływie 1 roku od dnia jej podjęcia. Wówczas zgodnie z art. 82 ust. 2 u.s.p. sąd administracyjny orzeka o niezgodności uchwały z prawem.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył Zarząd Powiatu w Opolu Lubelskim. Zaskarżając wyrok w całości wniósł o jego uchylenie i rozpoznanie skargi oraz zasądzenie na rzecz Zarządu Powiatu od Wojewody kosztów postępowania.

W uzasadnieniu Zarząd Powiatu nie zgodził się ze stanowiskiem wyrażonym w wyroku.

Odnosząc się do kwestii interpretacji art. 36a ust. 13 u.s.o. skarżący kasacyjnie podkreślił, że przepis ten należy interpretować przede wszystkim w odniesieniu do konkretnego, a nie do abstrakcyjnego stanu faktycznego. Stwierdził, że wymienione przez Wojewódzki Sąd Administracyjny przykłady, w których art. 36a ust. 13 u.s.o. może mieć zastosowanie są przypadkami najczęstszymi, jednakże nie są one jedyne ani też uprzywilejowane.

Zarząd Powiatu stwierdził, że poza wymienionymi w zaskarżonym wyroku regułami stosowania art. 36a ust. 13 u.s.o. należy dodać także to, że ustawodawca wiąże ze stanowiskiem dyrektora konkretne wartości w zakresie polityki państwa dotyczące edukacji, czego dowodem jest szereg przepisów konstruujących stabilność i trwałość kadencji dyrektora szkoły, np. przepisy dotyczące wyłaniania dyrektora w trybie konkursu, nakaz powierzenia stanowisko dyrektora osobie wyłonionej w konkursie, czy też zamknięty katalog przypadków, kiedy organ powierzający może odwołać dyrektora ze stanowiska.

W ocenie Zarządu Powiatu uchwała nr [...], wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji, odpowiada wszystkim przytoczonym regułom zastosowania wyjątku od zasady powierzenia stanowiska dyrektora na okres pięciu lat szkolnych. Skarżący kasacyjnie wskazał, że analiza uzasadnienia uchwały wskazuje, iż informacja o przyczynach skrócenia powierzenia stanowiska dyrektora jest jednoznaczna, czytelna, jak też wyczerpująca. W żaden sposób organ w późniejszym okresie nie aktualizował, czy też doprecyzowywał przyczyny, które uznał, za umożliwiające mu skrócenie kadencji dyrektora szkoły. Zarząd Powiatu w sposób jednoznacznie precyzyjny i wyczerpująco wskazał jakie działania kandydata na dyrektora Liceum naruszają przepisy prawa, w szczególności w przypadku dwóch naruszeń, zostały przytoczone te przepisy. To, że następnie w zakresie stwierdzonych naruszeń prawa I. M. została uznana za winną naruszenia dyscypliny finansów publicznych, tylko wzmacnia pogląd o zachowaniu przez organ powierzający standardów zastosowania wyjątku od zasady powierzenia stanowiska dyrektora na okres pięciu lat szkolnych. Niewątpliwie w tym zakresie przyczyna była sformułowana czytelnie i jednoznacznie, a także odnosiła się do konkretnej osoby.

W ocenie skarżącego kasacyjnie, bagatelizowanie powyższych naruszeń, czy to poprzez stwierdzenie, iż naruszenia te nie mają charakteru powtarzającego się, czy też, że zostały usunięte, albo też, że są mało szkodliwe, bo I. M. nie została ukarana za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, a tylko uznana za winną ich popełnienia, nie powodują, iż tychże naruszeń nie było. Wprost przeciwnie Zarząd Powiatu miał wszelkie prawo do wyciągnięcia wniosków co do dalszego kierowania placówką oświatową przez osobę, która wcześniej zaprezentowała się jako osoba naruszająca prawo. Zdaniem skarżącego kasacyjnie nie było żadnej gwarancji, iż w przyszłości taka osoba nie naruszy prawa przy kierowaniu szkołą, zaś w sytuacji, gdyby naruszenie prawa jednocześnie wyczerpywało czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych, to taka osoba nie mogłaby już liczyć na orzeczenie tylko o winie, ale także wydaje się, iż byłoby to orzeczenie zawierające sankcje karne.

Omawiając przyczynę skrócenia okresu powierzenia stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim, Zarząd Powiatu wskazał, iż ta przyczyna była aktualna w momencie podjęcia uchwały nr [...], a tylko w późniejszym czasie nastąpiło potwierdzenie analizy zachowania się dyrektora tejże szkoły, przez organ właściwy w sprawach naruszeń dyscypliny finansów publicznych. Powyższe nie zmienia poglądu, iż na etapie podjęcia uchwały, okoliczności dotyczące naruszenia prawa przez I. M. były jak najbardziej aktualne.

Zarząd Powiatu uznał też za niewłaściwy pogląd, iż średni wynik ewaluacji problemowej nie może być sam w sobie podstawą do zakwestionowania kandydatury I. M.. Wynik ten nie powinien być oceniany w oderwaniu od innych placówek oświatowych, których organem prowadzącym jest Powiat Opolski. Tenże wynik ewaluacji plasuje Liceum Ogólnokształcące w Opolu Lubelskim na najgorszym miejscu wśród innych placówek oświatowych prowadzonych przez Powiat Opolski.

Postulat Sądu I instancji, by wyjątek od reguły powierzania stanowiska dyrektora i szkoły na pięć lat, był stosowany konkretnie, z uwzględnieniem specyfiki sytuacji, w której zaszła potrzeba odstępstwa od zasady ogólnej, właśnie został dopełniony przez Zarząd Powiatu. Nie dość, że został on sformułowany precyzyjnie, dotyczył on konkretnego przypadku, w stosunku do konkretnej osoby, jak też dotyczył on konkretnej sytuacji, w której Zarząd Powiatu w Opolu Lubelskim porównał osiągnięcia I. M. w kierowaniu Liceum Ogólnokształcącego, zostały porównane z osiągnięciami innych dyrektorów szkół prowadzonych przez Powiat Opolski, gdzie ewaluacja zakończyła się wynikiem wyższym niż poziom "C". Uzupełnieniem zastosowania przez Zarząd Powiatu art. 36a ust. 13 zd. 1 u.s.o., z powodu niezadowalającego wyniku ewaluacji, było to, iż Liceum Ogólnokształcące w Opolu Lubelskim jest szkołą o niskich wynikach nauczania i niskiej efektywności, gdzie duża liczba absolwentów tegoż Liceum nie zdaje egzaminów maturalnych, co wprost zostało zakwestionowane i zauważone w ewaluacji przeprowadzonej przez pracowników Kuratorium Oświatowego w Lublinie.

W ocenie strony skarżącej kasacyjnie, pogląd Wojewody Lubelskiego wyrażony w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, jakoby nieuzasadniona jest teza, o tym, iż wynik ewaluacji na poziomie "C" świadczy o niskiej ocenie funkcjonowania i stopnia realizacji statutowych zadań szkoły, nie jest prawdziwy, jeżeli weźmie się pod uwagę wszystkie jednostki oświatowe z terenu Powiatu Opolskiego, gdzie tenże Powiat jest organem prowadzącym. W porównaniu do innych szkół prowadzonych przez Powiat Opolski, nie dość, że wynik ewaluacji Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim, jest najniższy, to właśnie tenże wynik, jak też stopień zdawalności egzaminów maturalnych świadczy, o tym, iż Liceum Ogólnokształcące w Opolu Lubelskim należy ocenić z uwzględnieniem niskiej oceny co do funkcjonowania i stopnia realizacji statutowych zadań tegoż Liceum.

Zdaniem skarżącego kasacyjnie, powyższe mierniki, tj. wynik ewaluacji, najniższy spośród wszystkich szkół prowadzonych przez Powiat Opolski, jak też stopień zdawalności egzaminów maturalnych, są obiektywne i porównywalne.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

Skarżący kasacyjnie Zarząd Powiatu sformułował jeden tylko zarzut - dotyczący naruszenia art. 36a ust. 13 u.s.o. Jak już wielokrotnie w toku niniejszej sprawy wskazywano, zgodnie z tym przepisem "Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny". Art. 36 ust. 13 u.s.o. należy odczytywać oczywiście w kontekście całego art. 36a u.s.o., a przede wszystkim w świetle ust. 2 tego przepisu, który stanowi, iż "Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora".

W niniejszej sprawie spór pomiędzy Wojewodą jako skarżącym a Zarządem Powiatu oscyluje w istocie wokół jednego tylko zagadnienia: czy okoliczności odnoszące się do oceny pracy I. M. przedstawione w uchwale z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie powierzenia stanowiska dyrektora Liceum Ogólnokształcącego w Opolu Lubelskim mogą być uznane za "uzasadniony przypadek" uzasadniający skrócenie okresu powierzenia stanowiska jej do jednego roku szkolnego?

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w motywach wyroku stwierdzającego niezgodność zaskarżonej uchwały z prawem nie tylko zgodził się z Wojewodą, że okoliczności wymienione w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały nie są wystarczające do zastosowania art. 36a ust. 13 zd. 2 u.s.o., ale nawet wyraził pogląd dalej idący, sprowadzający się do tego, że w istocie przygotowanie merytoryczne dyrektora wyłonionego w konkursie zgodnie z art. 36a ust. 2 u.s.o. w ogóle nie powinno być przez organ prowadzący szkołę podważane. Sąd powołał się przy tym na § 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 kwietnia 2010 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznej szkoły lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz. U. Nr 60, poz. 673 ze zm.), wskazując, iż wyłonienie kandydata odbywa się w ten sposób, że komisja, po rozmowie z każdym z kandydatów dopuszczonych do postępowania konkursowego, dokonuje ich merytorycznej oceny, a ocenie podlega w szczególności przedstawiona przez kandydata koncepcja funkcjonowania i rozwoju publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki. Wreszcie - jak podkreślił Sąd - postępowanie konkursowe nie musi doprowadzić do wyłonienia kandydata. Jeżeli bowiem żaden kandydat nie otrzyma bezwzględnej większości głosów obecnych członków komisji w dwóch lub trzech rundach głosowań przeprowadzonych zgodnie z § 6 ust. 2 - 4 rozporządzenia, to komisja konkursowa stwierdza nierozstrzygnięcie konkursu (§ 6 ust. 4 rozporządzenia).

Powyższe doprowadziło Sąd do konkluzji, że w związku z opisaną rolą komisji konkursowej przeprowadzającej merytoryczną ocenę kandydata, przewidziana w art. 36a ust. 13 u.s.o. możliwość skrócenia okresu, na który powierza się stanowisko dyrektora szkoły, nie daje podstawy organowi prowadzącemu szkołę do weryfikacji merytorycznych kompetencji ani predyspozycji kandydata wyłonionego przez komisję konkursową, a w szczególności do odmiennej ich oceny (aniżeli komisja) przy powierzaniu stanowiska dyrektora.

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że powyższe stanowisko Sądu pierwszej instancji jest zbyt daleko idące. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 36a ust. 2 u.s.o. kandydata "wyłania się" w drodze konkursu, co oznacza wskazanie określonej osoby (z zasady spośród dwóch albo więcej osób) ze względu na jej kompetencje i przygotowanie oceniane w konkursie, a wyłonienia kandydata dokonuje komisja konkursowa (art. 36a ust. 6 u.s.o.). Wyłonienie danego kandydata w konkursie nie jest jednak - co oczywiste - czynnością powierzenia. Komisja nie ma też podstaw do rekomendowania okresu powierzenia stanowiska wyłonionemu przez siebie kandydatowi. Powierzenia kandydatowi stanowiska dokonuje organ prowadzący szkołę i to on posiada autonomiczną kompetencję do skrócenia, w "uzasadnionych przypadkach" ustawowego, pięcioletniego okresu kadencji dyrektora szkoły.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażane w orzecznictwie stanowisko co do konieczności indywidualnego i precyzyjnego wskazywania w uchwale "uzasadnionych przypadków" skrócenia pięcioletniego powierzenia stanowiska dyrektora szkoły nie może prowadzić do zbyt daleko idącego zawężenia rozumienia tego pojęcia (a w konsekwencji zawężania kompetencji organu prowadzącego szkołę), a zwłaszcza automatyzmu wykluczającego stosowanie tej klauzuli w okolicznościach innych aniżeli zewnętrzne (tj. niedotyczące predyspozycji samego kandydata), obiektywne i oczywiste (np. zbliżający się termin likwidacji szkoły).

Można się zgodzić, że art. 36a ust. 13 zd. 2 u.s.o. wprowadza odstępstwo od zasady, co nie przemawia za wykładnią rozszerzającą tego przepisu, jednakże trzeba mieć też na uwadze, iż klauzula "uzasadnionych przypadków" jest pojemna - zważywszy, że w tej samej ustawie prawodawca używa pojęcia węższego, tj. "przypadków szczególnie uzasadnionych" (zob. art. 38 ust. 1 pkt 2 u.s.o.).

Warto w tym miejscu wskazać, że w orzecznictwie sądów administracyjnych zdecydowanie opowiedziano się tylko przeciwko abstrakcyjnemu stosowaniu klauzuli "uzasadnionych przypadków". Myśl ta została dobitnie wyrażona jeszcze w odniesieniu do poprzedniego stanu prawnego (art. 36a ust. 8 u.s.o.), kiedy to stwierdzono, że "wymóg oznacza, że odstępstwa od ustawowej zasady stabilizacji pełnienia funkcji dyrektora szkoły muszą być uzasadnione. Aby wymóg uzasadnienia był spełniony musi ono być zindywidualizowane, odnosić się do konkretnej osoby, rzetelne, poparte wnikliwą argumentacją, wskazujące na rozważenie różnych okoliczności przemawiających za odstępstwem od ogólnej zasady powierzania stanowiska dyrektora szkoły na okres 5 lat" (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oz. w Łodzi z 14 marca 2001 r., II SA/Łd 1900/00, orzeczenia.nsa.gov.pl).

Trzeba zaznaczyć, że cytowana wyżej teza została wyrażona w reakcji na sytuację, w której organ prowadzący szkołę skrócił okres kadencji dyrektora ze względów abstrakcyjnych - uznał, że pierwszy dyrektor nowej szkoły powinien po prostu w ten sposób zostać poddany okresie próby.

Indywidualizacja i konkretyzacja okoliczności przemawiających za skróconym powierzeniem stanowiska dyrektora szkoły nie oznacza natomiast, że "uzasadnionymi przyczynami" nie mogą być żadne z okoliczności rzutujących na kompetencje, przygotowanie czy predyspozycje kandydata wyłonionego przez komisję, zwłaszcza na to, czy daje on gwarancję prawidłowego prowadzenia placówki oświatowej przez okres pięciu lat. Wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji może być bowiem tak, że wyłoniony przez komisję kandydat ma na przykład bardzo wysokie predyspozycje pedagogiczne, ale przy tym nie legitymuje się doświadczeniem w zarządzaniu na stanowisku kierowniczym, bądź jego oceny w tym zakresie budzą wątpliwości. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w takiej sytuacji organ prowadzący szkołę może skrócić okres powierzenia stanowiska dyrektora szkoły, z zastrzeżeniem jednak że powody tego skrócenia muszą być oczywiście obiektywnie i rzetelnie przedstawione oraz uzasadnione w uchwale.

Powyższe potwierdza nowsze orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, które Sąd w niniejszym składzie aprobuje (wyrok z dnia 1 czerwca 2012 r., I OSK 689/12, z dnia 31 października 2012 r., I OSK 1935/12, orzeczenia.nsa.gov.pl). W obu wymienionych "uzasadniony przypadek" z art. 36a ust. 13 u.s.o. był odnoszony do predyspozycji kandydata na stanowisku dyrektora szkoły, wyrażających się w tym w jaki sposób wykonywał on dotychczas swe obowiązki (sprawy dotyczyły dyrektorów ponownie powoływanych na stanowisko).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Naczelny Sąd Administracyjny doszedł do przekonania, że powody - a w każdym razie część z nich - wymienione w uchwale z dnia [...] sierpnia 2012 r., nr [...] mogły uzasadnić skrócenie okresu powierzenia stanowiska dyrektora szkoły I. M..

Bezspornym jest, że osoba ta w trakcie swojej poprzedniej kadencji na stanowisku dyrektora szkoły dopuściła się określonych zaniedbań, zwłaszcza dotyczących dyscypliny finansów publicznych. Obawy zgłaszane w tym zakresie przez Zarząd Powiatu zostały udokumentowane, a Zarząd przedstawił je jako obiektywne okoliczności podważające rękojmię I. M. jako osoby gwarantującej prawidłowe prowadzenie placówki oświatowej przez całe 5 lat. Dalsze zdarzenia obawy te tylko dodatkowo potwierdziły, gdyż orzeczeniem Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Lublinie z dnia [...] marca 2013 r. I. M. została uznana winną zarzucanych jej naruszeń. Nie ma więc wątpliwości, że naruszyła ona w trakcie swojej poprzedniej kadencji dyscyplinę finansów publicznych.

Wreszcie okolicznością nie bez znaczenia pozostawało również to, że wyniki ewaluacji problemowej w obszarze "zarządzanie" w Liceum Ogólnokształcącym w Opolu Lubelskim przeprowadzonej przez zespół wizytatorów do spraw ewaluacji w dniach od 29 lutego do 12 marca 2012 r. wskazały, że szkoła spełnia wymagania zawarte w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego na poziomie C - oznaczającym średni stopień wypełniania wymagań przez szkołę. Nie ma też podstaw by nie dawać wiary faktom wskazywanym przez Zarząd Powiatu, że szkoła przedstawia się gorzej na tle innych szkół powiatu, a jej absolwenci nie prezentują odpowiedniego (w każdym razie zadowalającego dla organu prowadzącego szkołę) poziomu w zakresie zdawalności egzaminów maturalnych.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego wymienione wyżej okoliczności, mające charakter obiektywny i odnoszące się do rzeczywistej, kilkuletniej pracy I. M. na stanowisku dyrektora szkoły, były wystarczające i mogły uzasadniać skrócenie następnej powierzanej jej kadencji, a skrócenie kadencji do roku było względem tych okoliczności adekwatne (art. 36a ust. 13 u.s.o.). Zgodzić się też należy ze stanowiskiem wyrażonym w skardze kasacyjnej, że Zarząd Powiatu miał wszelkie prawo do wyciągnięcia wniosków co do dalszego kierowania placówką oświatową przez osobę, która wcześniej zaprezentowała się jako osoba naruszająca prawo. Oczywiście - co należy podkreślić - przedstawione przez organ prowadzący szkołę uchybienia I. M. nie miały charakteru dyskwalifikującego ją jako dyrektora ani nie spowodowały nie odwracalnych i trwałych skutków; jednakże to nie uzasadnia ich bagatelizowania, tym bardziej, że odnoszą się do osoby predystynowanej do pełnienia funkcji na ważnym stanowisku kierowniczym, wiążącym się ze zdolnościami do zarządzania w oświacie i z dysponowaniem środkami publicznymi.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny uznał za zasadne uchylić zaskarżony wyrok i jednocześnie oddalić skargę na podstawie art. 188 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/