Pracownica biurowa z przebytą w przeszłości chorobą nowotworową miała wyznaczone badanie mammograficzne na godz. 9.30. W biurze stawiła się o godz. 7.30 i wykonywała swoje obowiązki. Z pracy wyszła o godz. 9.00 i przed badaniem pojechała do domu (zapomniała zabrać dowód osobisty). Obawiając się nawrotu choroby i działając pod wpływem stresu wypiła w domu szklankę wina wzmocnionego spirytusem. Następnie pojechała na badanie, po którym wróciła do biura i nadal świadczyła pracę. Pracodawca zażądał wykonania badania stanu trzeźwości pracownicy. Wykonane po godz. 14.00. przez policję badanie wykazało 0,46 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Tego samego dnia pracodawca rozwiązał z nią umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych, polegającego na świadczeniu pracy w stanie po spożyciu alkoholu. Pracownica wystąpiła z powództwem o przywrócenie do pracy.

Stanowiska sądów i Sądu Najwyższego

Sąd rejonowy uznał powództwo pracownicy za zasadne. Przyjął bowiem, że pracodawca zwalniając kobietę nie uwzględnił wszystkich okoliczności sprawy, w tym przede wszystkim przebytej w przeszłości choroby onkologicznej i silnego stresu, jaki towarzyszył kobiecie przed kolejnym badaniem. Zdaniem sądu nie można pracownicy przypisać rażącego niedbalstwa. Sąd podkreślił też, że kobieta nie uchybiła w tym dniu żadnym innym pracowniczym obowiązkom.

Pracodawca wniósł apelację od wyroku sądu rejonowego, a sąd II instancji przyznał pracodawcy rację. Zdaniem sądu apelacyjnego potencjalny interes pracodawcy zawsze jest zagrożony w sytuacji, gdy pracownik świadczy pracę po spożyciu alkoholu. Były zatem podstawy do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.

Pracownica wystąpiła do Sądu Najwyższego ze skargą kasacyjną, ale ten nie podzielił jej argumentacji. SN przyjął, że wykonywanie przez pracownika obowiązków po spożyciu alkoholu z reguły jest bezprawne i zawinione, a tym samym należy je kwalifikować jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. SN nie dopatrzył się też w działaniu pracodawcy naruszenia zasad współżycia społecznego - co podnosiła w skardze kasacyjnej była pracownica.

Wnioski dla pracodawcy

Jeśli pracownik świadczy pracę po spożyciu alkoholu, pracodawca ma podstawy do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Nie mają w tym przypadku znaczenia okoliczności, którymi kierował się pracownik, stawiając się do pracy po spożyciu alkoholu.

dr Aneta Olędzka

praktyk z kilkunastoletnim doświadczeniem z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń i prawa cywilnego