Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 9/2014, data dodania: 30.04.2014

Czy wypłacić zleceniobiorcy zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, jeśli są podejrzenia, że był pod wpływem alkoholu

Zleceniobiorca, prowadząc 15 kwietnia 2014 r. w godzinach wykonywania zlecenia samochód, spowodował wypadek drogowy i w stanie ciężkim trafił do szpitala. Z ustaleń policji wynika, że zleceniobiorca był pod wpływem alkoholu i że był sprawcą wypadku. Zleceniobiorca twierdzi jednak, że to nie on prowadził samochód, tylko jego kolega, który był razem z nim w samochodzie. Sprawa zostanie rozstrzygnięta przez sąd. Otrzymaliśmy zwolnienie lekarskie (od 15 kwietnia do 14 maja 2014 r.), w którym nie ma kodu C. Czy powinniśmy wypłacić zleceniobiorcy zasiłek chorobowy, czy zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego? Co powinniśmy zrobić w sytuacji, gdy wypłacimy zasiłek, a sąd uzna, że zleceniobiorca był odpowiedzialny za wypadek?

PROBLEM

RADA

Powinni Państwo wypłacić zasiłek chorobowy w wysokości 80% od 6. dnia niezdolności do pracy. Jeżeli po orzeczeniu sądu okazałoby się, że ubezpieczonemu przysługiwał zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, to będą Państwo musieli wypłacić wyrównanie zasiłku do 100% podstawy wymiaru, a także dokonać korekty dokumentów rozliczeniowych ZUS RSA za kwiecień 2014 r. oraz za kolejne miesiące pobierania zasiłku.

UZASADNIENIE

Niezdolność do pracy Państwa zleceniobiorcy została spowodowana nadużyciem alkoholu, zatem za pierwszych 5 dni tej niezdolności (od 15 do 19 kwietnia) nie powinni Państwo wypłacać zasiłku chorobowego. Począwszy od 6. dnia orzeczonej niezdolności do pracy, tj. od 20 kwietnia 2014 r., powinni Państwo wypłacić zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru. Fakt nietrzeźwości powinien być stwierdzony przez lekarza przez wpisanie w zwolnieniu lekarskim kodu C. Dopuszczalne jest udokumentowanie nietrzeźwości ubezpieczonego w postępowaniu prowadzonym do innych celów, np. do celów ustalenia okoliczności wypadku, co ma miejsce w opisanej przez Państwa sytuacji (zob. pkt 35 komentarza do ustawy zasiłkowej na stronie www.zus.pl). Wówczas, mimo braku w druku ZUS ZLA kodu C, pracownik traci prawo do zasiłku za pierwsze 5 dni zwolnienia.

Podstawą do wypłaty zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego jest uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy w karcie wypadku. Świadczenie to nie przysługuje, jeżeli ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości, w znacznym stopniu przyczynił się do spowodowania wypadku.

UWAGA!

Jeżeli przyczyną niezdolności do pracy było nadużycie alkoholu, ubezpieczony traci prawo do zasiłku za pierwsze 5 dni niezdolności do pracy.

Z ustaleń policji wynika, że Państwa zleceniobiorca był pod wpływem alkoholu i był sprawcą wypadku. Trudno natomiast nie zgodzić się z poglądem, że stan nietrzeźwości kierowcy w znacznym stopniu przyczynia się do spowodowania wypadku drogowego. Ponieważ w opisanej przez Państwa sytuacji wystąpiły okoliczności wskazujące na pozbawienie zleceniobiorcy prawa do świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, rekomendowanym rozwiązaniem jest wypłacanie zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru, do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

Jeżeli ubezpieczony nie nabywa prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, ma prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego (pod warunkiem że przystąpił do ubezpieczenia chorobowego).

Ubezpieczony nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, gdy:

● wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,

● będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających albo substancji psychotropowych, w znacznym stopniu przyczynił się do spowodowania wypadku.

Jeżeli zleceniodawca, uprawniony do wypłaty zasiłków, wypłaci zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego, a w wyniku postępowania powypadkowego zostanie ustalone, że miał miejsce wypadek przy pracy i nie wystąpiły okoliczności pozbawiające zleceniobiorcę prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, zleceniobiorcy będzie przysługiwał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru od pierwszego dnia niezdolności do pracy (a nie od 6. dnia). W takim przypadku będą Państwo musieli wyrównać zleceniobiorcy zasiłek do100% oraz złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych za kwiecień 2014 r. i za następne miesiące, w których wypłacą Państwo zasiłek. Będą Państwo wówczas musieli dokonać korekty na druku ZUS RSA, przekwalifikowując wypłacony zasiłek z ubezpieczenia chorobowego (z kodem 313) na zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego (z kodem 314).

Zarówno zasiłek z ubezpieczenia chorobowego, jak i z ubezpieczenia wypadkowego podlega zaliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne. Zatem korekta dokumentów nie spowoduje niedopłaty składek. Kwotę wyrównania wypłaconego zasiłku zleceniobiorcy będą Państwo musieli wykazać w dokumentach rozliczeniowych do ZUS w miesiącu jego wypłaty, zaliczając ją równocześnie w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.

UWAGA!

Ubezpieczony, który nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, nabywa prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.

PODSTAWA PRAWNA:

● art. 2-3, art. 4 ust. 3 pkt 2, art. 11, art. 16, art. 57 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 159

● art. 3, art. 5-9, art. 21 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych - j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322; ost.zm. Dz.U. z 2012 r., poz. 637

Aldona Salamon

specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z kilkunastoletnim doświadczeniem w prowadzeniu szkoleń oraz w pracy w dziale personalnym, autorka publikacji i artykułów prasowych

CZYTAJ TAKŻE

"Jak skorygować dokumenty rozliczeniowe po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy" - MPPiU nr 19/2010.

Inforakademia
Notyfikacje

Czy chcesz otrzymywać informacje o najnowszych szkoleniach? Zgódź się na powiadomienia od wideoakademii

Powiadomienia można wyłączyć w preferencjach systemowych
NIE NIE
TAK TAK