Zgodnie z przyjętą w naszej jednostce polityką rachunkowości, odsetki od należności finansowych księgowane są na koncie 250, a odsetki od zobowiązań finansowych - na koncie 134. Wycena dokonana na 31 grudnia 2015 r. wykazuje po stronie należności również odsetki naliczone na 31 grudnia, podobnie wygląda to dla zobowiązań finansowych (kredytów). W bilansie JST odsetki wykazywane są zarówno po stronie należności, jak i zobowiązań. Czy takie działanie jest prawidłowe? Czy może odsetki powinny być prezentowane w Innych aktywach i Innych pasywach, a w pozycjach Należności i Zobowiązania finansowe tylko pozycje z Rb-N i Rb-Z?
Istnieją zasadnicze różnice między sprawozdaniami finansowymi sporządzanymi na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont) a sprawozdaniami z operacji finansowych (np. Rb-Z, Rb-N) opartymi na rozporządzeniu Ministra Finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (dalej: rozporządzenie w sprawie sprawozdań w zakresie operacji finansowych).
Różnice te wynikają z odmiennego sposobu wyceny oraz innej prezentacji danych. Dla sprawozdań finansowych, np. bilansu, stosujemy zasady wyceny zgodne z przyjętymi w polityce rachunkowości, natomiast dla sprawozdań Rb-N i Rb-Z zasady prezentacji i wyceny reguluje rozporządzenie w sprawie sprawozdań w zakresie operacji finansowych.
ZAPAMIĘTAJ!
Nie można wykazywać aktywów finansowych w innych niż do tego przeznaczone pozycjach bilansu, ponieważ takie sprawozdanie zawierałoby błąd merytoryczny.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 24 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości, przez aktywa finansowe rozumie się:
● aktywa pieniężne,
● instrumenty kapitałowe wyemitowane przez inne jednostki,
● wynikające z kontraktu prawo do otrzymania aktywów pieniężnych lub prawo do wymiany instrumentów finansowych z inną jednostką na korzystnych warunkach.
A zatem na podstawie przytoczonej definicji odsetki od należności muszą być wykazane w bilansie w pozycji należności finansowych, ponieważ zalicza się je do aktywów finansowych.
W rozporządzeniu w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont w § 17 ust. 6 ustalono, że z wykonania budżetu JST sporządza się bilans zawierający informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 9 do tego rozporządzenia. Z § 22 rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont wynika, że informacje zawarte w:
● sprawozdaniu finansowym,
● bilansie z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
● skonsolidowanym bilansie jednostki samorządu terytorialnego
- mogą być wykazywane z większą szczegółowością niż określona w załącznikach do tego rozporządzenia, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.
W związku z tym, jeżeli jednostka pragnie wyodrębnić odsetki w bilansie, jest to możliwe, ale jako np. rozwinięcie pozycji należności finansowych.
PIOTR WIECZOREK
specjalista ds. rachunkowości i kontroli, niezależny doradca i certyfikowany trener
PODSTAWY PRAWNE
● art. 3 ust. 1 pkt 24 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047)
● rozporządzenie Ministra Finansów z 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1773)
● rozporządzenie Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 289; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1954)
PRZECZYTAJ TEŻ:
● Odsetki w rachunkowości i sprawozdawczości jednostek sektora finansów publicznych po zmianach.