Nie, mimo objęcia większości usług stanowiących roboty budowlane mechanizmem odwrotnego obciążenia gmina nie rozlicza VAT z tytułu nabywania takich usług.

Od 1 stycznia 2017 r. mechanizmem odwrotnego obciążenia objęte jest świadczenie usług stanowiących roboty budowlane (art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; dalej: ustawa o VAT). Chodzi o usługi wymienione w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT. Nie dotyczy to jednak wszystkich usług stanowiących roboty budowlane, lecz tylko usług świadczonych przez usługodawcę jako podwykonawcę (art. 17 ust. 1h ustawy o VAT).

Mechanizmem odwrotnego obciążenia objęte są roboty budowlane, gdy:

● usługi te są świadczone przez podatnika, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego

● nabywcą usługi jest podatnik zarejestrowany jako czynny podatnik VAT

● usługodawca świadczy usługę jako podwykonawca.

Mechanizm ten nie ma zatem zastosowania w przypadkach, w których usługodawcy nie świadczą tych usług jako podwykonawcy.

Ustawodawca nie zdefiniował samego pojęcia "podwykonawca". W przepisach ustawy z 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych mowa jest za to o umowie o podwykonawstwo.

SŁOWNICZEK

Umowa o podwykonawstwo

Przez umowę o podwykonawstwo należy rozumieć umowę:

● zawartą w formie pisemnej,

● o charakterze odpłatnym,

● między wybranym przez zamawiającego wykonawcą a innym podmiotem (podwykonawcą); w przypadku zamówień publicznych na roboty budowlane także między podwykonawcą a dalszym podwykonawcą lub między dalszymi podwykonawcami.

Podatnicy świadczą więc usługi jako podwykonawcy wówczas, gdy efekt świadczonych przez nich usług stanowiących roboty budowlane stanowi część lub całość robót budowlanych świadczonych przez innego podatnika.

Usługi stanowiące roboty budowlane świadczone bezpośrednio na rzecz inwestorów (w tym przypadku na rzecz zlecającej gminy) nie są natomiast objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia. W tym przypadku usługi te nie stają się elementem części lub całości usług stanowiących roboty budowlane świadczonych przez innych podatników.

Podatnicy świadczący na rzecz gmin usługi stanowiące roboty budowlane nie działają w charakterze podwykonawcy, lecz wykonawcy. To wykonawca - jeśli podzleci wykonanie części robót innym podatnikom - musiałby rozliczyć VAT od tych usług.

TOMASZ KRYWAN

prawnik, doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego, autor wielu publikacji z zakresu podatków

PODSTAWA PRAWNA

● art. 17 ust. 1 pkt 8, ust. 1h ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60)

PRZECZYTAJ TEŻ:

● Czy za uszkodzony samochód można nie płacić podatku od środków transportowych?

● Czy koszt paliwa w samochodzie pracodawcy użytym do celów prywatnych wlicza się do ryczałtu?