Zakres czynności pracowników stanowi podstawowy element dokumentacji struktury organizacyjnej. Właściwe jego przygotowanie umożliwia prawidłową budowę struktury. Co powinno się znaleźć w karcie obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracownika zatrudnionego na stanowisku głównego księgowego? Jak opracować prawidłowy zakres czynności pracownika? Z jakich obowiązkowych elementów powinien się składać?
Prawidłowo przygotowany zakres czynności daje wiele korzyści zarówno pracownikom, jak i kierownictwu:
1) pozwala uniknąć sprzeczności i podwójnej pracy dzięki jej dokładnemu, zawartemu na piśmie, podziałowi,
2) odciąża kadrę kierowniczą od wykonywania poszczególnych zadań,
3) umożliwia dokonanie oceny miejsca pracy i wartościowanie zadań przeznaczonych do realizacji, co pozwala na opracowanie poprawnego systemu wynagrodzeń,
4) jasno zakreśla stosunek na linii "przełożony-podwładny" oraz "pracownik-współpracownik",
5) stwarza możliwości pełniejszego zrozumienia znaczenia własnego wkładu pracy do generalnych zadań zakładu, dając zwiększone szanse samorealizacji.
Do podstawowych elementów zakresu czynności pracownika należy zaliczyć: część ogólną, część dotyczącą obowiązków pracownika, część dotyczącą przestrzegania przepisów prawa przez pracownika, część dotyczącą podstawowych obowiązków i uprawnień pracownika zatrudnianego na danym stanowisku.
Trzeba pamiętać, że zakres czynności pracownika stanowi integralną część umowy o pracę, jaką pracodawca zawiera z pracownikiem.
Tabela. Przykładowy zakres czynności dla głównego księgowego zatrudnianego w nadleśnictwie
Nadleśnictwo jest zespołem logicznie powiązanych i poprawnie zbudowanych celów i zadań, które są realizowane przez poszczególne osoby - pracowników. Pracownicy pracują na podstawie umowy o pracę. Oprócz zakresu czynności pracownika w nadleśnictwie powinno się opracować opisy stanowisk pracy, które służą optymalizacji procesów pracy, zidentyfikowaniu i zapewnieniu organizacji kompetencji niezbędnych do zrealizowania procesów pracy.
UWAGA!
Opisy pracy wraz z zakresami czynności pracowników są podstawowym narzędziem zarządzania kapitałem ludzkim.
Beata Sadowska
pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Szczecińskiego, praktyk z wieloletnim stażem pracy w sektorze finansów publicznych oraz sektorze przedsiębiorstw