Nie, po przekroczeniu limitu 42 764 zł płatnik nie nalicza już więcej kosztów uzyskania przychodu.

Przy rozliczaniu przychodów podlegających prawu autorskiemu istotny jest limit 42 764 zł kosztów uzyskania przychodów. Jest to limit roczny. Nie można go przekroczyć.

Limit jest wskazany w art. 22 ust. 9a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: updof). Do osiągnięcia tego limitu stosuje się zasady ogólne, czyli 50-proc. koszty uzyskania przychodu, niezależne od rzeczywistego poziomu wydatków. Dotyczy to:

● zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,

● opłat licencyjnych za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,

● korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b updof, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Konsekwencje przekroczenia limitu określa natomiast art. 22 ust. 9a updof. W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów z tego tytułu nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej. Ponieważ granica ta wynosi 85 528 zł, to limit wynosi 42 764 zł. Po jego przekroczeniu płatnik przestaje naliczać koszty uzyskania przychodu.

Błędem jest natomiast zastosowanie przez płatnika 20-proc. kosztów uzyskania przychodu po przekroczeniu limitu 42 764 zł. Wynika to z analizy art. 22 ust. 9 pkt 4 updof. Przepis ten stanowi, że z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 updof koszty uzyskania przychodów wynoszą 20% uzyskanego przychodu, z tym że oblicza się je od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Przywołany art. 13 updof reguluje jednak przychody z działalności wykonywanej osobiście, które nie obejmują np. wpływów twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, opłat licencyjnych za przeniesienie prawa stosowania wynalazku czy korzystania przez twórców z praw autorskich. Przykładowo, art. 13 pkt 8 updof obejmuje przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Koszty uzyskania przychodu w wysokości 20% nie mają więc zastosowania do tych przychodów, wobec których stosuje się 50-proc. koszty podatkowe.

Przykład

Przykładem może być wyrok WSA we Wrocławiu z 30 kwietnia 2014 r. (sygn. akt I SA/Wr 298/14), który potwierdza, że nie należy stosować 20-proc. kosztów uzyskania przychodów do rozliczania przychodów twórcy lub wynalazcy po przekroczeniu limitu kosztów 42 764 zł. Wyrok dotyczył zastosowania kosztów uzyskania przychodów do umowy o dzieło przenoszącej prawa autorskie. Sąd stwierdził, że uzyskany przez twórców przychód z tytułu takiej umowy stanowi przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 updof. Od tego przychodu płatnik, przed pobraniem zaliczki na podatek dochodowy, dokonuje potrącenia 50-proc. kosztów uzyskania przychodu. Sąd stwierdził też, że do przychodów z praw majątkowych nie stosuje się 20-proc. kosztów uzyskania przychodów, gdyż mają one zastosowanie tylko do przychodów z tytułu działalności wykonywanej osobiście, określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 updof.

Inne uprawnienia ma podatnik. Na podstawie art. 22 ust. 10a updof, podatnik ma prawo zastosować koszty uzyskania przychodu wyższe niż 42 764 zł. Przepis ten wprowadza normę, że jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania 50-proc. normy procentowej, może przyjąć koszty uzyskania w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Podatnik ma także możliwość złożenia oświadczenia o rezygnacji ze stosowania takich kosztów na podstawie art. 32 ust. 7 updof. Zakład pracy, przy obliczaniu zaliczki, nie stosuje wówczas 50-proc. kosztów uzyskania przychodów, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracownik złoży pisemne oświadczenie o rezygnacji.

Oświadczenie o rezygnacji ze stosowania wyższych kosztów składa się odrębnie dla każdego roku podatkowego.

PAWEŁ SKOCZANIK

prawnik, konsultant podatkowy, pracownik kancelarii prawnej, wykładowca, autor wielu publikacji

Podstawa prawna

● art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8, art. 18, art. 22 ust. 9 pkt 4, ust. 9a i 10a, art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, art. 32 ust. 7, art. 41 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 361; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1328)