Nie, wypłata trzynastki przed upływem roku, za który przysługuje, stanowi naruszenie przepisów ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (dalej: ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym), ponieważ pracownicy otrzymaliby to wynagrodzenie przed nabyciem do niego prawa. Wcześniejsza wypłata jest możliwa tylko w przypadku likwidacji pracodawcy (art. 5 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym).

Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie (art. 5 ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Ustawodawca określił zatem wprost, kiedy powstaje obowiązek wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości (po przepracowaniu danego roku) i do kiedy obowiązek ten winien być zrealizowany (do końca marca następnego roku). Tym samym nabycie prawa do pełnego dodatkowego wynagrodzenia rocznego następuje po przepracowaniu całego roku (art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym). Wtedy dopiero znane są pracodawcy warunki i okoliczności stanowiące podstawę naliczenia i wypłaty trzynastki.

Jak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 8 lipca 2014 r. (sygn. akt V SA/Wa 493/14), nie jest więc istotny brak doprecyzowania w ustawie o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym daty początkowej wypłaty przedmiotowego wynagrodzenia, ale sam fakt nabycia do niego prawa. Skoro zatem dany pracownik nabywa prawo do pełnego wynagrodzenia dodatkowego po pełnym roku kalendarzowym, to nie sposób zakładać, iż możliwe jest stwierdzenie tego prawa w ostatnim dniu roboczym roku, tj. przed upływem danego roku kalendarzowego.

Należy tutaj wskazać na art. 5 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym, który określa przypadek wcześniejszej wypłaty trzynastki z uwagi na likwidację pracodawcy. Oznacza to, że jedynie pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, trzynastkę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy. Jeśli więc likwidacja pracodawcy nastąpiła przed końcem roku kalendarzowego, to zwolnionym na tej podstawie pracownikom należy wypłacić trzynastki w dniu ustania zatrudnienia.

Dariusz Dwojewski

prawnik, wykładowca, doktorant na WPiA Uniwersytetu Śląskiego, specjalista w zakresie prawa pracy, pragmatyk pracowniczych i związków zawodowych, współpracownik firm szkoleniowych i autor wielu publikacji

Podstawa prawna

● art. 2, art. 5 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (j.t. Dz.U. z 2013 r. poz. 1144; ost.zm. Dz.U. z 2015 r. poz. 1268)